جوان آنلاین: گرمای هوا، اتاقک خودرو را داغ کرده و از پیشانیاش عرق میریزد. از یک طرف این گرما، کلافهاش کرده و از طرف دیگر فکر اجاره عقب افتاده خانه رهایش نمیکند؛ اینکه اگر این ماه، خودرویش خراب نشود و خرج روی دستش نگذارد، دودوتا چهارتایش درست از آب در میآید، اما انتظار زیادی از یک تاکسی فرسوده دارد، چراکه عمر این خودرو تمامشده و اصلاً نباید در خیابانهای شهر تردد داشتهباشد. چاره چیست؛ وقتی پول ندارد چطور میتواند این خودروی فرسوده را با تاکسی نو عوض کند؟ حتی اگر بخواهد برای طرح تاکسیهای برقی ثبتنام کند، نه پول پیشپرداخت دارد و نه میتواند ماهانه ۲۰ میلیون تومان قسطش را پرداخت کند! برای همین وقتی میفهمد که روز گذشته هزار دستگاه تاکسی برقی به ناوگان تاکسیرانی تهران تحویل دادهشده، از خود سؤال میپرسد که این تاکسیها قرار است به دست چه کسانی برسد، آیا آنها واقعاً راننده تاکسی هستند؟! گزارش «جوان» نشان بررسی کرده است که این تاکسیهای جدید چگونه قرار است در خدمت پایتخت قرار بگیرد.
روز گذشته، آیین ورود هزار دستگاه تاکسی برقی به ناوگان تاکسیرانی تهران با حضور مدیران شهری برگزار شد. شادی مالکی، سرپرست سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران با بیان اینکه در گام نخست ۲۰۰ دستگاه تاکسی برقی تحویل رانندگان تاکسی خواهد شد، گفت: «سایر خودروهای برقی نیز تا چند هفته آینده وارد مدار شده و تحویل رانندگان میشود.» او با بیان اینکه حرکت به سمت برقیسازی یک الزام است که با تدبیر دولت و شهرداری تهران در راستای کاهش آلودگی هوا و ارتقای خدماترسانی به شهروندان در اولویت کار قرار گرفتهاست، گفت: «با توجه به فراهم شدن شرایط قرار است براساس برنامهریزیها ۵۵ هزار تاکسی و ۱۰ هزار ون برقی وارد ناوگان شود که بخشی از تاکسیها ذیل تفاهمنامه با شرکتهای خودروساز، بعد از دریافت استانداردها و پلاک خودرو وارد مدار میشود.» هر چند تحویل تاکسیهای برقی و تحویل آن به رانندگان گام مثبتی تلقی میشود، اما الزامات دیگری نیز برای خدمات به رانندگان تاکسی وجود دارد که متأسفانه سالهای سال است از آنها غفلت شده؛ الزاماتی که رانندگان تاکسی بارها و بارها آن را به گوش مسئولان رساندهاند، اما متأسفانه کمترین توجهی هم به آنها نشدهاست!
۸۵ هزار تاکسی را در شهر نمیبینیم
۸۵ هزار تاکسی در تهران وجود دارد که در خوشبینانهترین حالت تنها نیمی از آنها به شهروندان خدمات میدهند، اما آن رانندگان تاکسی که مشغول خدمات رسانی هستند گلایههای زیادی دارند. متأسفانه این رانندگان، سالیان سال است که رنج کشیدهاند و مشکلات عدیدهای را برای تأمین مخارج و هزینه زندگیشان تجربه کردهاند. آنها مطالبات به حقی دارند که برایشان از داشتن یک تاکسی برقی مهمتر است. آقای محمود عباسی یکی از رانندگان تاکسی تهران در این رابطه به «جوان» میگوید: «هزار تاکسی برقی تحویل داده شده، اما سؤال این است که آیا ۸۵ هزار تاکسی تهران در شهر در حال خدمترسانی به مردم هستند که پس از این هزار تاکسی برقی فعال در شهر دیده شود؟ گاهی در ساعت ۵ بعدازظهر، مسافران مشکل پیدا کردن تاکسی دارند و باید زمان زیادی را منتظر بمانند، بنابراین مسئولان باید پاسخ بدهند که در پس این بینظمی و ناهماهنگی برای حضور تاکسیها قرار است تاکسیهای برقی به چه کسانی خدمات بدهند؟! به مردم یا از ما بهتران؟».
اما چرا رانندگان تاکسی از خدمترسانی به مردم امتناع میکنند؟ آقای عباسی در پاسخ به این سؤال میگوید: «متأسفانه در ادوار قبلی، مسئولان با وعدههای دروغینشان از رانندگان سوءاستفاده تبلیغاتی کردند، ما نیز ناچاریم برای بقای خودمان، قوانینی داشته باشیم که درون سازمانی نیستند. یکی از آنها ساعت کاری است که اگر برای راننده حضور در شهر صرف نداشتهباشد، ترجیح میدهد که به خانه برود.»
وعدههای قبلی محقق نشد
عباسی در رابطه با نبود نظارت، ارائهنشدن خدمات و قوانینی که به فراموشی سپرده شدهاست، میگوید: «باید وزارت کشور، فرمانداریها، شهرداری و سازمان تاکسیرانی نظارت مستقیم بر عملکرد رانندگان تاکسی داشتهباشند و در وهله اول به مشکلات آنها رسیدگی کنند و بعد از آنهایی که به مردم خدمات نمیدهند، حسابرسی کنند. هر چند برای تاکسیرانان قوانین زیادی وجود دارد، اما عمدهشان روی کاغذ است و اجرایی نشدهاست. در حالی که سالها قبل تعداد تاکسیهای تهران ۳۲ هزار دستگاه بود خدمات و نظارت بهتری انجام میشد، رانندگان تاکسی هم با جان و دل سر کار میرفتند، اما هر چه گذشت نظارت، اجرای قوانین و خدمات به فراموشی سپردهشد، به همین دلیل امروز که به اذعان مسئولان ۸۵ هزار تاکسی در تهران وجود دارد، آنها به درستی به شهروندان خدمترسانی نمیکنند.»
این راننده تاکسی تصریح میکند: «۱۸ ارگان مرتبط با خدمات حمل و نقل عمومی و تاکسیها هستند، از هیئتوزیران که تعیین کرده شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر باید دارای حمل و نقل عمومی باشند تا مجلس که قوانین را مینویسد و بعد از آن شورای شهر که مادههایی را به این قوانین اضافه میکند، شهرداری، فرمانداری وزارت کشور و حتی سازمان حمایت از مصرفکننده که باید اقدامی مؤثر بر این موضوع داشتهباشند، اما برخلاف وعدههای داده شده عمل میشود، مثلاً وعدههایی که گاه مستقیم به خود ما داده میشد، مبنی بر اینکه تاکسیهای برقی با قیمت دولتی همراه با وام و سوبسید به دستمان میرسد، اما هیچکدام از آنها انجام نشد.»
توان پرداخت ۲۰ میلیون تومان قسط تاکسی برقی را نداریم
آقای عباسی با گلایه از گرانی بیش از حد تاکسیهای برقی تحویل داده شده میگوید: «قیمت تمامشده هر خودروی برقی حدود ۵/ ۱ میلیارد تومان است. بر فرض که هزار خودرو را تحویل دادند، یک نفر باید پاسخ بدهد که این خودروها به دست چه کسانی رسیدهاست؟ چند نفر از آنها راننده تاکسی واقعی و چند نفر دیگر افراد بازاری و کارکنان ارگان دولتی هستند؟ این خیلی مهم است که دولت، خودرو تولید یا وارد کند تا مردم در رفاه باشند، اما اکثر کسانی که ثبتنام کردند یا توان خرید آن را دارند، راننده تاکسی واقعی نباشند که به مردم خدمات بدهند.»
این راننده تاکسی در پایان اظهار میدارد: «یک راننده تاکسی باید آخر ماه اجاره پرداخت کند که الان اجاره زیر ۱۰ میلیون تومان در شهر نیست، خانوادهشان نیاز به غذا و پوشاک دارد و مبلغی نیز خرج آنها میشود، قسط این تاکسیهای برقی هم ۲۰ میلیون تومان است. آیا مسئولان یکبار از خود پرسیدهاند که رانندگان تاکسی چقدر باید کار کنند تا درآمدی بیشتر از ۳۰ میلیون داشتهباشد؟ بدتر اینکه راننده تاکسی، خرج و مخارج خودروی فرسودهاش را که هر بار خراب میشود، از کجا تأمین کند؟»
او به نقش رسانهها در زمینه آگاهیبخشی و مطالبهگری از مسئولان نیز اشاره میکند و میگوید: «رسانه قبل از اینکه اتفاقی در جامعه بیفتد باید بازتاب را گسترش بدهد، مثلاً اینکه این خودروهای برقی مناسب تهران است و زیرساختهای آن وجود دارد؟ آیا این طرحها به صورت کارشناسیشده انجام میشود یا صرفاً برای خالی نبودن عریضه است که کارنامه مسئولان را پر کند؟»
قوانینی که اجرا نمیشود
حسن سالک غلامی، مدیر انجمن صنفی تاکسیرانان نیز درباره قوانینی که به درستی اجرا نمیشود به «جوان» میگوید: «طبق تبصره دو ماده ۸ قانون هوای پاک، دولت مکلف است در بودجه سالانه ردیفی به منظور اعطای تسهیلات ارزانقیمت جهت جایگزین کردن خودروها و موتورسیکلتهای فرسوده موجود با کارمزد ۴ درصد با بازپرداخت ۱۰ ساله تعیین کند و به تصویب مجلس شورای اسلامی برساند و همچنین طبق ماده ۹ همین قانون، وزارت کشور موظف است با همکاری وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی (گمرک جمهوری اسلامی ایران)، زمینه نوسازی ناوگان حملونقل عمومی شهری با اولویت شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت را ظرف مدت پنج سال از محل منابع درآمدی ماده (۶) این قانون از طریق کمک بلاعوض، یارانه، تسهیلات یا صفر کردن سود بازرگانی واردات خودروهای برقی- بنزینی (هیبریدی) و خودروهای الکتریکی و موتورسیکلت برقی، به انجام برساند، اما متأسفانه در تحویل تاکسیهای برقی و نرخگذاری آن عمل به این قانون به درستی مشاهده نمیشود.»
او در پاسخ به این سؤال که اولویتهای تاکسیرانان که از تحویل تاکسی برقی مهمتر است، چیست؟ میگوید: «تاکسیران از اینکه تاکسی برقی داشتهباشند، بدش نمیآید، اما توان پرداخت پیش پرداخت و اقساط آن را ندارد، اما مطالبات مهم دیگری نیز وجود دارد، مثل بیمه تأمین اجتماعی، مسکن و تضمین امنیت شغلی. که اینها جزو وظایف مدیران کشور است. وقتی پیش هر مقام مسئولی میرویم و از این مطالبات میگوییم آنها سری تکان میدهند و میگویند بله قبول داریم! خب اگر قبول دارید کاری برای تاکسیرانان انجام دهید و قوانین را اجرا کنید!»
تاکسیرانی را نمیشود سنتی اداره کرد
سالک غلامی به سنتی اداره شدن تاکسیرانی تهران اشاره میکند و میگوید: «مگر شهرداری تهران اپلیکیشن برای تمام خدمات شهری راهاندازی نکرده و حتی کرایه تاکسیها را از طریق این اپلیکیشن دریافت نمیکند، خب یک بخش آن را هم به تاکسی آنلاین اختصاص دهد تا کار رانندگان تاکسی به واسطه آن رونق بگیرد. این خیلی قابل قبول نیست که حمل و نقل در اختیار شهرداری است، اما یک اپلیکیشن حمل و نقل ندارد! این موضوع را بارها و بارها قبلا درخواست دادیم و حتی به گوش برخی از اعضای شورای شهر هم رساندیم، اما دریغ از اینکه کاری در این زمینه انجام شود.»
مدیر انجمن صنفی تاکسیرانان به فشارهای برخی از شرکتهای مافیایی نیز اشاره میکند و میگوید: «به عقیده من برخی از شرکتهای مافیایی به قدری نفوذ کردهاند که اجازه ساماندهی تاکسیها را نمیدهند. با وجود اینکه در این دوره از فعالیت سازمان تاکسیرانی کارهای خوبی انجام شده است، اما متأسفانه یک دست صدا ندارد و همکاری سایر سازمانها و نهادها را میطلبد. امیدوارم که پس از این شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه باشیم، چراکه دیگر توانی برای رانندگان تاکسی نماندهاست.»