جوان آنلاین: رتبهبندی QS ازجمله رتبهبندیهای دانشگاهی دنیاست که هرساله جدیدترین رتبهبندی خود را از دانشگاههای برتر دنیا ارائه میکند. در رتبهبندی دانشگاههای آسیایی ۲۰۲۴ که در روزهای گذشته منتشر شده، ۸۵۶ دانشگاه از قاره آسیا حضور دارند. رتبهبندی دانشگاههای آسیایی در پایگاه QS هم بررسی جامعی از کل منطقه آسیا انجام میدهد و هم چهار منطقه مرکزی، شرقی، جنوب شرقی و جنوبی آسیا را به تفکیک مورد ارزیابی و سپس رتبهبندی قرار میدهد. دانشگاههای ایران هم مانند سالهای گذشته در رتبهبندی ۲۰۲۴ QS که بهتازگی منتشر شده، حضور دارد و ۳۱ دانشگاه ایرانی توانستهاند جزء برترینهای آسیایی قرار گیرند.
به گزارش فرهیختگان، از میان ۸۵۶ دانشگاه برتری که در رتبهبندی ۲۰۲۴ پایگاه QS حضور دارند، ۳۱ دانشگاه سهم ایران است که در مقایسه با رتبهبندی سال ۲۰۲۳ که در آن ۱۳ دانشگاه برتر حضور داشتند، با رشد ۱۳۹ درصدی مواجه شده است و این بیانگر روند رو به رشد و قابل توجه دانشگاههای ایران در این رتبهبندی است. در رتبهبندی ۲۰۲۴، دانشگاه صنعتیشریف با کسب مجموع امتیاز ۴۶.۷، در رده نخست میان دانشگاههای ایرانی قرار دارد و در رتبهبندی کل آسیا جایگاه ۸۵ را از آن خود کرده است. پس از آن دانشگاه تهران با امتیاز ۴۶.۴ قرار دارد که دومین دانشگاه برتر ایران و رتبه ۸۸ آسیا را به دست آورده است. سومین دانشگاه برتر کشور به دانشگاه صنعتی امیرکبیر با امتیاز ۳۷.۷ تعلق میگیرد و در آسیا رتبه ۱۲۱ را کسب کرده است. دانشگاه علم و صنعت ایران با امتیاز ۳۰.۲ رتبه چهارم کشور و رتبه ۱۶۶ آسیا را از آن خود کرده است. همچنین دانشگاه شیراز هم با امتیاز ۲۸.۱ رتبه پنجم کشور و رتبه ۱۸۴ آسیا را کسب کرده است. دانشگاه فردوسی مشهد با امتیاز ۲۷.۷ ششمین دانشگاه برتر کشور و رتبه ۱۸۷ آسیا را به خود اختصاص داده است. دانشگاه صنعتی اصفهان، هفتمین دانشگاه برتر کشور و رتبه ۱۹۱ آسیا؛ دانشگاه تبریز هشتمین دانشگاه برتر ایران و رتبه ۱۹۹ آسیا؛ دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل هم که رتبه نهم کشوری را کسب کرده، در سطح آسیایی جایگاه ۲۳۸ را به دست آورده است. دانشگاه شهید بهشتی هم رده دهم کشور و ۲۶۰- ۲۵۱ در آسیا را از آن خود کرده است. دانشگاه آزاد هم در میان رتبهبندیهای ۲۰۲۴ پایگاه QS رتبه ۱۲ را در کشور و رتبه ۲۹۰- ۲۸۱ را در آسیا به دست آورده است. در رتبهبندی امسال دو دانشگاه صنعتیشریف و دانشگاه تهران در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر آسیایی حضور دارند و شش دانشگاه ایرانی نیز در جمع رتبه ۱۰۰ تا ۲۰۰ قرار گرفتهاند.
۱۰ دانشگاه ایرانی تنزل رتبه داشتهاند
اگر بخواهیم جایگاه دانشگاههای برتر ایرانی را در سال ۲۰۲۴ با سال گذشته بررسی کنیم امسال ۱۸ دانشگاه بیشتر از ۲۰۲۳ در این رتبهبندی حضور داشتهاند. در این میان، دانشگاه صنعتیشریف که در دو سال پیدرپی نخستین دانشگاه کشور شده، نسبت به سال قبل یک پله سقوط کرده بهطوری که از رتبه ۸۴ سال گذشته به ۸۵ در رتبهبندی ۲۰۲۴ رسیده است. اما دانشگاه تهران هم که دومین دانشگاه کشور در رتبهبندی ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ شده، با چهار رتبه ارتقا نسبت به سال گذشته، از رتبه ۹۲ در ۲۰۲۳ به رتبه ۸۸ در سال ۲۰۲۴ ارتقا رتبه پیدا کرده است. دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم بهعنوان سومین دانشگاه برتر ایران در دو سال پیاپی، با هشت پله سقوط از رتبه ۱۱۳ در ۲۰۲۳ به رتبه ۱۲۱ در ۲۰۲۴ رسیده است. علم و صنعت با ۹ پله صعود، از رتبه ۱۷۵ در سال گذشته به رده ۱۶۶ در رتبه بندی امسال رسیده است. اما دانشگاه شیراز با ۲۴ پله سقوط از رتبه ۱۶۰ در سال گذشته به رده ۱۸۴ در سال جاری نزول کرده است. دانشگاه فردوسی مشهد که سال گذشته رده ۲۰۳ آسیا را در اختیار داشت، در رتبهبندی امسال با ۱۶ پله صعود در رتبه ۱۸۷ قرار گرفته است. سال ۲۰۲۳ هم مانند ۲۰۲۴ تنها دو دانشگاه ایرانی در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر آسیا حضور داشتهاند و در میان ۲۰۰ دانشگاه برتر آسیا میتوان شاهد حضور تنها سه دانشگاه ایرانی بود که تعداد دانشگاههای ایرانی که در رتبهبندی ۲۰۲۴ جزء ۲۰۰ دانشگاه برتر آسیا قرار گرفتهاند در مقایسه با سال گذشته سه دانشگاه اضافه شده و تعداد آنها به شش دانشگاه افزایش یافته است. از مجموع ۳۱ دانشگاه ایرانی که در رتبهبندی ۲۰۲۴ QS حضور دارند، ۱۸ دانشگاه جدید نسبت به رتبهبندی سال ۲۰۲۳ حاضر هستند و ۱۳ دانشگاه مشابه سال گذشته حضور دارند که از این ۱۳ دانشگاه، ۱۰ دانشگاه نسبت به ۲۰۲۳ تنزل رتبه داشتهاند و تنها سه دانشگاه تهران، امیرکبیر و شیراز نسبت به سال گذشته ارتقای رتبه را تجربه کردهاند.
هند با بیشترین دانشگاه برتر آسیا
در رتبهبندی ۲۰۲۴ پایگاه QS ۸۵۶ دانشگاه از آسیا حضور دارند این در حالی است که در سال گذشته ۷۶۰ دانشگاه رتبهبندی شدند. در این میان هند با ۱۴۸ دانشگاه برتر در فهرست برترین دانشگاههای آسیا QS در سال ۲۰۲۴ بیشترین تعداد دانشگاهها را از آن خود کرده است که ۱۸ درصد کل دانشگاههای برتر آسیا را به خود اختصاص داده است. بعد از آن چین با ۱۳۳ دانشگاه، ژاپن با ۹۶ دانشگاه و کرهجنوبی با ۸۷ دانشگاه قرار گرفتهاند که بیشترین دانشگاههای برتر آسیا را به خود اختصاص دادهاند. در مقایسه رتبهبندی QS امسال با ۲۰۲۳، تغییراتی را میتوان مشاهده کرد بهطوری که دانشگاه پکینگ بدون تغییر در همان رتبه نخست قرار گرفته، اما دانشگاه ملی سنگاپور در سال ۲۰۲۳ رتبه دوم را به دست آورده بود که در ۲۰۲۴ به رده سوم سقوط کرده است. همچنین دانشگاه شینهوآ هم که در سال ۲۰۲۳ در رده سوم قرار داشت، با دو پله سقوط در ۲۰۲۴ به رده پنجم دست یافته است. اما دانشگاه هنگکنگ که در سال گذشته رتبه چهارم را کسب کرده بود امسال با دو پله صعود به رده دوم رسیده است. دانشگاه فنی سنگاپور که سال گذشته پنجمین دانشگاه برتر آسیا لقب گرفته بود، در ردهبندی ۲۰۲۴ با دو پله صعود به رده سوم رسیده است. ۱۰ دانشگاه برتر آسیایی در رتبهبندی ۲۰۲۴ پایگاه QS به ترتیب از آن کشورهای چین، هنگکنگ، سنگاپور و کرهجنوبی است که در این میان، چهار دانشگاه چینی، دو دانشگاه هنگکنگی، سنگاپوری و کرهجنوبی هستند که بیشترین تعداد را در جمع ۱۰ دانشگاه برتر چین به خود اختصاص داده است. بهطورکلی، ۴۶ درصد از کل برترین دانشگاههای آسیا در رتبهبندی ۲۰۲۴ QS متعلق به چهار کشور هند، چین، ژاپن و کرهجنوبی است.
کاهش ۱۰ درصدی تعداد دانشگاههای برتر ژاپن
ژاپن در رتبهبندی ۲۰۲۴ با ۹۶ دانشگاه برتر حضور دارد که در مقایسه با سال گذشته که ۱۰۶ دانشگاه برتر داشته، ۱۰ دانشگاه (۱۰ درصد) کمتر داشته و به عبارتی حضور کمرنگتری نسبت به ۲۰۲۳ در این رتبهبندی دارد. نخستین دانشگاه برتر ژاپن بدون تغییر نسبت به سال گذشته از آن دانشگاه توکیو است با این تفاوت که رتبه آسیایی این دانشگاه در سال گذشته ۱۱ بوده که امسال با سه پله سقوط به ۱۴ تنزل یافته است. دومین دانشگاه ژاپنی هم دانشگاه کیوتو است که در ردهبندی آسیایی QS نسبت به رتبه ۱۶ سال ۲۰۲۳، امسال یک رتبه افزایش یافته و به رده ۱۷ آمده است. دانشگاه توهوکو در رده بندی کشوری نسبت به رتبه پنج سال گذشته با دو پله صعود به رده سوم رسیده است. رتبه آسیایی این دانشگاه در سال گذشته ۲۲ بوده که با دو پله کاهش به رتبه ۲۰ رسیده و امسال جایگاه بهتری پیدا کرده است. دانشگاه اوزاکای ژاپن هم بدون تغییر نسبت به رتبهبندی ۲۰۲۳، چهارمین دانشگاه برتر این کشور است، اما در ردهبندی آسیایی در مقایسه با رتبه ۲۱ سال گذشته، با سه پله سقوط به رتبه ۲۴ در ۲۰۲۴ تنزل کرده است. رتبه پنجمین دانشگاه برتر ژاپن هم به موسسه فناوری توکیو میرسد که سال گذشته رده سوم را به خود اختصاص داده بود و امسال با دو پله افت به پنجمی ژاپن رسیده است. این دانشگاه که سال گذشته رده ۲۰ آسیا را از آن خود کرده بود، در رتبهبندی ۲۰۲۴ با شش پله سقوط به رتبه ۲۷ رسیده است. ژاپن در رتبهبندی امسال ۱۳ دانشگاه در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر آسیا دارد که در مقایسه با ۱۲ دانشگاه سال گذشته، یک دانشگاه به این جمع اضافه شده است.
۷ دانشگاه هندی در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر آسیا
دانشگاههای هند در رتبهبندی ۲۰۲۴ پرتعدادتر ظاهر شدهاند و رتبه نخست بیشترین دانشگاههای برتر آسیا در ردهبندی امسال QS را به خود اختصاص دادهاند. هند در ردهبندی ۲۰۲۳ با ۱۱۸ دانشگاه حضور داشت و در رتبهبندی ۲۰۲۴ با ۳۰ دانشگاه بیشتر با ۱۴۸ دانشگاه برتر حضور دارد. نخستین دانشگاه برتر هند دانشگاه صنعتی بمبئی است که در دو سال پیاپی بدون تغییر رتبه ۴۰ آسیا را از آن خود کرده است. رتبه سوم برترین دانشگاه هند نیز درحالی به «موسسه فناوری مدرس» میرسد که بهرغم حفظ رتبه آسیایی ۵۳ در دو سال پیاپی، در سال ۲۰۲۳ رتبه چهارم هند را به خود اختصاص داده بود، اما در رتبهبندی امسال یک رتبه در بین دانشگاههای هند ارتقای رتبه داشته است. موسسه علوم هند چهارمین دانشگاه برتر این کشور در ۲۰۲۴ است که رتبه آسیایی آن از ۵۲ در سال ۲۰۲۳ به ۵۸ در سال ۲۰۲۴ تنزل داشته است. این موسسه سال گذشته سومین دانشگاه برتر هند بوده که جایگاه کشوری آن هم یک پله سقوط کرده است. پنجمین دانشگاه برتر هند در رتبهبندی ۲۰۲۴ بدون تغییر نسبت به سال گذشته از آن موسسه فناوری کاراگپور است؛ با این تفاوت که در مقایسه با سال گذشته از نظر آسیایی، رتبه آن دو پله بهبود یافته و از رتبه ۶۱ آسیا در ۲۰۲۳ به رتبه ۵۹ در ۲۰۲۴ دست یافته است. هند که در رتبهبندی امسال بیشترین دانشگاه برتر را به خود اختصاص داده تنها هفت دانشگاه در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر دارد که تعداد آن در مقایسه با سال ۲۰۲۳ بدون تغییر باقی مانده است.
چینیها با ۵ دانشگاه بیشتر از سال گذشته
چین که سالهاست در راستای ابرقدرتی در دنیا حرکت میکند و برنامههای کوتاهمدت و درازمدتی را برای این هدف مدنظر قرار داده، در رتبهبندی سالانه دانشگاههای آسیا QS هم حضور پررنگی حتی نسبت به سال گذشته دارد. در ردهبندی این پایگاه در سال ۲۰۲۴ که در روزهای گذشته اعلام شده، ۱۳۳ دانشگاه چینی حضور دارند که در مقایسه با ۱۲۸ دانشگاه در سال ۲۰۲۳، با پنج دانشگاه بیشتر حضور دارند. در رتبه بندی امسال، دانشگاه پکینگ مانند سال ۲۰۲۳ رتبه نخست دانشگاههای برتر آسیا را به خود اختصاص داده است. رتبه دوم دانشگاههای برتر آسیا نیز در اختیار دانشگاه هنگکنگ و سومین دانشگاه از آن دانشگاه ملی سنگاپور است. چهارمین و پنجمین رتبه برتر آسیا را هم به ترتیب دانشگاه فنی سنگاپور و دانشگاه شینهوآ از آن خود کردهاند. در رتبهبندی ۲۰۲۴ پایگاه QS، ۲۴ دانشگاه چین جزء ۱۰۰ دانشگاه برتر آسیا قرار دارند که نسبت به ۲۵ دانشگاه سال ۲۰۲۳، یک دانشگاه کمتر شده است.
حضور ۱۵ دانشگاه کرهای در جمع برترینها
کرهجنوبی هم در جمع دارندگان بیشترین دانشگاه برتر آسیا در رتبهبندی ۲۰۲۴ QS قرار دارد بهطوریکه تعداد دانشگاههای برتر این کشور در ۲۰۲۴ به ۸۷ رسیده است که در مقایسه با سال گذشته با ۸۹ دانشگاه، دو دانشگاه کمتر در فهرست برترینهای آسیایی دارد. دانشگاه «یانسه» نخستین دانشگاه برتر کرهای است که نسبت به جایگاه دومی خود در سال گذشته، یک پله صعود داشته است. این دانشگاه حتی در ردهبندی آسیایی هم ارتقا داشته و از رتبه ۱۲ در سال گذشته به رتبه ۸ در ۲۰۲۴ رسیده است. دانشگاه کرهای که امسال دومین دانشگاه برتر کرهجنوبی است در سال گذشته رده سوم را در اختیار داشته و این دانشگاه هم با یک پله صعود به رده دوم دست یافته و در رده آسیایی هم از رده ۱۵ در سال گذشته به ۹ در سال جاری رسیده است. موسسه علم و فناوری پیشرفته چین هم که در رده سوم کشوری قرار گرفته نسبت به رتبه نخست در سال گذشته، دو پله سقوط کرده است. این دانشگاه که سال گذشته رتبه هشت آسیا را کسب کرده بود، امسال با پنج پله کاهش به جایگاه ۱۳ آسیا رسیده است. چهارمین دانشگاه برتر کرهجنوبی، دانشگاه ملی سئول است که بدون تغییر نسبت به ۲۰۲۳ در همان جایگاه باقی مانده، اما با یک پله صعود نسبت به رتبه ۱۷ سال گذشته، امسال جایگاه ۱۶ آسیا را از آن خود کرده است. ۱۵ دانشگاه برتر کرهجنوبی در رتبهبندی ۲۰۲۴ در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر آسیا قرار گرفتهاند که در مقایسه با ۱۶ دانشگاه برتری که سال گذشته در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر حضور داشتند یک دانشگاه کمتر شده است.