سرویس جامعه جوان آنلاین: ایستگاه‌های میدان نماز، خراسان، منطقه ۱۸، بعثت، افسریه، نیروی هوایی، شهید گمنام، شهران، تهرانسر، حکیم و آذری ایستگاه‌هایی هستند که شاخص آلودگی صوتی آن‌ها بالای ۷۰ دسی بل و خطرناک است.
غرب و شرق خطرناک
بالابودن میانگین تراز صوت در این ۱۱ نقطه نشان می‌دهد که محله‌های غربی‌ترین (تهرانسر، حکیم و آذری) و شرقی‌ترین بخش تهران (بعثت، افسریه و نیروی هوایی) بیشترین آلودگی صوتی را دارند. غربی‌ترین محله‌های پایتخت نه تنها به دلیل صدای ناشی از عبور هواپیما بلکه تحت تأثیر صدای بزرگراه هم قرار دارند. محله‌های شرقی از سمت مرکز تهران نیز در کنار بزرگراه‌های مهمی قرار گرفته‌اند که تردد وسایل نقلیه سنگین از بزرگراه‌های مجاور این ایستگاه‌ها به مراتب موجب افزایش بیشتر در میانگین تراز صوت نسبت به دیگر مناطق شده است.
شش نقطه تهران هم نامناسب برای کودکان و بیماران شناخته شده و از میان ایستگاه‌های ثابت سنجش صوت تهران فقط ایستگاه‌های شهید محلاتی و گلبرگ دارای وضعیت خوبی هستند.
منابع اصلی آلودگی
منظور از آلودگی صوتی امواج ناخواسته‌ای است که در شرایط مکانی و زمانی ویژه بر فعالیت موجودات زنده به ویژه انسان تأثیر گذاشته و می‌تواند عوارض متعدد جسمی و روحی و به‌خصوص اختلال در اعصاب شنوایی را حاصل شود. واحد اندازه‌گیری آلودگی صوتی «دسی‌بل» و آستانه تحمل گوش انسان حداکثر ۱۳۰دسی‌بل است.
عمده‌ترین منابع سر و صدا در محیط‌های شهری ناشی از وسایل حمل و نقل است که به سه گروه اصلی ترافیک جاده‌ای، ترافیک ریلی و ترافیک هوایی تقسیم‌بندی می‌شوند که در این بین سر و صدای ناشی از وسایل حمل و نقل جاده‌ای شامل موتورسیکلت، ماشین‌های سواری، ماشین‌های سنگین و نیمه‌سنگین سهم عمده‌ای در تولید آلودگی صوتی شهر‌ها دارند.
شب‌ها بدتر از روز‌ها
کارشناس صوت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره اینکه آلودگی صوتی در شهر تهران طی روز بیشتر است یا شب گفت: «استاندارد حد صوت در مناطق مسکونی طی روز حدود ۵۵ دسی‌بل است و طبق استاندارد محیط‌زیست دربازه زمانی شب حد صوت باید به اندازه ۱۰ دسی‌بل کمتر از دوره زمانی روز یعنی ۴۵ دسی‌بل باشد. براساس اندازه‌گیری‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران طی سال گذشته، تراز صدای اندازه‌گیری و ثبت شده در دوره زمانی روز ۵۶/ ۱۳ دسی‌بل و در دوره زمانی شب ۶۳/ ۲۱ دسی‌بل بالاتر از حد استاندارد سازمان محیط‌زیست بود البته این نتایج مربوط به نقاطی است که ایستگاه‌های سنجش صوت نصب شده و لزوماً به عنوان میانگین تراز صوتی شهر تهران صادق نیست.»
به گفته الهام کریمی «بررسی‌ها نشان می‌دهد که کاهش رانندگی شبانه میزان تراز صدا را تنها حدود ۲دسی‌بل کاهش داده و از طرفی مجوز تردد خودرو‌های سنگین از ساعت ۱۰ شب تا ۶ صبح از عوامل اصلی بالا بودن تراز صوت شبانه در مقایسه با روز است.»
از فشار خون تا بیماری قلبی
شرایط محیطی تأثیر غیرقابل‌انکاری در چگونگی انتشار صدا دارد. در صورتی که مدت در معرض آلودگی صوتی قرار گرفتن افزایش پیدا کند می‌تواند موجب کاهش قدرت شنوایی شود و همچنین خطر ابتلا به امراض قلبی- عروقی را افزایش دهد. به عنوان نمونه چنانچه فردی طی هشت ساعت به‌طور مداوم در معرض سروصدای بالای ۷۰ دسی‌بل قرار گیرد، فشار خون وی ۵ تا ۱۰ میلیمتر جیوه افزایش می‌یابد.
آزمایش‌ها نشان می‌دهد که صدا‌های با شدت ۷۰–۸۰ دسی‌بل موجب رنگ پریدگی، بالا رفتن فشارخون و کاهش درجه حرارت بدن می‌شوند و صدا‌های مداوم نیز عکس‌العمل‌هایی را مانند انقباض رگ‌ها در بدن ایجاد می‌کند.
حد مجاز چقدر است؟
سروصدای زیاد و مداوم بر سلامت انسان تأثیری مخرب دارد. سازمان بهداشت جهانی برای نخستین بار سال گذشته مرز جدیدی برای تحمل انسان در برابر سروصدا تعیین کرده است. این سازمان توصیه می‌کند قوانینی برای رعایت این مرز در نظر گرفته شود.
سازمان بهداشت جهانی برای نخستین بار مرزی برای میزان آلودگی صوتی قابل‌تحمل برای انسان تعیین کرده است. براساس این مرز، میزان متوسط سروصدای خیابان در طول روز نباید بیشتر از ۵۳ دسی‌بل باشد.
به طور نمونه گفتگو با صدای آرام حجم صدایی معادل ۳۰ دسی‌بل و صدای موزیک آرام رادیو ۵۰ دسی‌بل دارد. سشوار ۷۰ و یک اره‌برقی ۱۰۰ دسی‌بل صدا تولید می‌کند. تحقیق پژوهشگران پیشتر ثابت کرده بود که هر چه این میزان بالاتر می‌رود، ترشح هورمون‌هایی که برای مقابله با استرس در بدن تولید می‌شود، بیشتر می‌شود.
سازمان بهداشت جهانی می‌گوید، مرز قابل‌تحمل برای وسایل حمل‌ونقل ریلی مانند قطار یا تراموای شهری در طول روز نباید بیشتر از ۵۵ دسی‌بل و برای خطوط هوایی بیشتر از ۴۵ دسی‌بل باشد. این مرز‌ها برای طول شب ۴۵ دسی‌بل برای رفت‌وآمد در خیابان‌ها، ۴۴دسی‌بل برای حمل و نقل ریلی و ۴۰ دسی‌بل برای خطوط هوایی است.
گاهی تفریح هم دردسر می‌شود
با افزایش سروصدا سرعت یادگیری کمتر می‌شود. به عنوان مثال با افزایش هر ۱۰ دسی‌بل حجم صدا، یادگیری خواندن در میان کودکان یک ماه کندتر می‌شود که اگر این میزان ۲۰ دسی‌بل باشد، این یادگیری دو ماه عقب می‌افتد.
سروصدا با ایجاد استرس، افزایش فشار خون و اختلال در خواب، تهدیدی جدی برای سلامت قلب و عروق به شمار می‌رود. تحمل پیوسته صدایی با شدت ۵۵دسی‌بل آزاردهنده است و خواب فرد را به هم می‌ریزد.
سازمان بهداشت جهانی تأکید کرده که تحمل سروصدای بالا در زمان فراغت هم مضر است. به عنوان مثال شنیدن موزیک با صدای بلند یا استفاده پیوسته از هدفون برای شنیدن رادیو یا موزیک برای سلامت انسان مضر است. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند، مرز سالانه آلودگی صوتی در تمام موارد به کمتر از ۶۰ دسی‌بل محدود شود.
