سرویس اجتماعی جوان آنلاین: خسرو رفیعی که بیش از ده سال در سازمان آب و فاضلاب فعالیت میکرده و دغدغه این حوزه را داشته، تجارب بسیاری را از سازمان آب تهران کسب کرده است. او سالها تلاش کرد تا در کتب درسی نوشته شود که ایران کشور پرآبی نیست و به همین منظور با همکاری شورای عالی آموزش و پرورش، کتب درسی مطالبشان را تغییر دادهاند. او معتقد است که این روزها در کشورمان بحران آب نداریم بلکه بحران مدیریت آب داریم؛ و این بحران مدیریت فقط مربوط به وزارت نیرو و سازمان آب نمیشود. بلکه برای اینکه بتونیم آب را مدیریت کنیم، سازمانهای مختلفی باید همکاری و مسئله بحران آب را مدیریت کنند.

رفیعی در رابطه با حل بحران آب در کشور به خبرنگار «جوان آنلاین» میگوید: «ما نمیتوانیم دستورالعملی را در بخش آب پیاده کنیم، ولی سازمان حفاظت از محیط زیست نسبت به آن بی توجه باشد. یا مثلا وزارت کشاورزی به آن اهمیت ندهد. یا وزارت راه یا صنعت معدن و تجارت نیز از این دستورالعمل پیروی نکند. باید دستورالعملها به صورت یکپارچه در تمام وزارتخانهها انجام شود. این در حالی است که متاسفانه هر اقدام مثبتی هم که در وزارت نیرو و در جهت حل مشکل آبی کشور میخواهد انجام شود، سایر وزارت خانهها به آن اهمیتی نمیدهند؛ و باید گفت که نتیجه این بیمسئولیتیها این است که وقتی زورمان به مسئولان نمیرسد به مردم فشار میآوریم!»
بحران خشکی منابع زیرزمینی در تهران
این مسئول پیشین در سازمان آب و فاضلاب با اشاره به این موضوع که برای جمعیت آینده کشور که در حال افزایش است هیچ پیش بینیای نکردیم، میگوید: «سال ۱۳۳۳ تهران یک میلیون جمعیت داشته و این جمعیت در سال ۱۳۵۸ به سه میلیون نفر رسید. حالا در تهران ۱۰ میلیون نفر جمعیت داریم، اما تدبیری برای تامین آب مورد نیاز این جمعیت نداشتهایم! متاسفانه هر آنچه که آب در زیرزمین بوده را استفاده و هر چاهی که میتوانستیم را در این مدت در تهران حفر کردهایم؛ و حالا تهران با بحران خشکی منابع زیرزمینی رو به رو شده است.»
او ادامه میدهد: «شنیده شده که برخی از مخازن ذخایر آب تهران که زمین آن را در شمال و جنوب تهران در نظر گرفته بودند را واگذار و در آنها ساخت و ساز انجام شده است که البته امیدوارم اشتباه بوده باشد!»
خسرو رفیعی با اشاره به این موضوع که وزارت نیرو یکی از بدهکارترین وزارتخانههای کشور است، میگوید: «خود وزارت نیروییها معتقدند که آب متری مکعبی هزار تومان برایشان تمام میشود و فقط ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار تومان آن را از مردم میگیرند. البته من مخالف این رقم تمام شده قیمت آب هستم و میگویم اگر آب را درست مدیریت میکردیم قطعا قیمت آن کمتر از این میشد.»
چرا اینقدر آب گران است؟
رفیعی در پاسخ به این سوال که چرا اینقدر هزینه آب زیاد شده است؟ میگوید: «سالهای قبل سازمان آب تهران یک مدیرعامل داشت که یک دفتر دار داشت یک منشی و یک راننده و یک آبدارچی. امروز آب تهران بیش از ۳۰ مدیرعامل دارد که هر کدام از اینها دفتردار، منشی، راننده و آبدارچی لازم دارند؛ و به طور حتم با این سیستم عریض و طویل هزینههایش بالاتر میرود. این در حالی واقعا به اندازه ۳۰ مدیرعامل خدمات را در این سالها گسترش دادهایم؟ ۳۰ تا هیئت مدیره و هر سازمان ۵ تا معاون دارد هر معاون دفتر دارد. این در حالی است که همه کارها هم برون سپاری شده است و متاسفانه کارها را هم خودشان انجام نمیدهند. به نظر میرسد که یک نفر باید این هزینههای اضافی را کم کند.»

این مسئول پیشین در سازمان آب و فاضلاب با اشاره به این موضوع که دغدغه ما مدیریت آب و آمایش سرزمین است، میگوید: «علیرغم سخنرانیها و همایشها ما هنوز نتوانستیم برنامه آمایش سرزمینمان را پیاده کنیم. مثلا در حال حاضر در زمینهایی که نباید هندوانه کاشته شود، هنوز هم این میوه را میکارند. در شهرکرد و اصفهان و شیراز که آب ندارند برنج کاشته میشود. هر سال مقدار زیادی هندوانه را از بین میبریم، چون خریدار نداشته است. این در حالی است که برای کاشتن و به ثمر رسیدن هندوانه میزان آب زیادی نیاز است. البته هندوانه مثالی از میوه هاست که با سوءتدبیر کشت میشود و آب زیادی را هدر میدهد.»
آب گوارایی که مردم جنوب کشور حسرت آن را میخورند را به چمن میدهیم!
خسرو رفیعی با اشاره به مدیریت بحران ضعیف آب در تهران اظهار میدارد: «تهران جایی است که مسئولان باید مرتب بر آن نظارت کنند. در تهران جمعیت را اضافه کردیم و سیل مهاجرت را از روستا داشتیم و حالا در تهرانی که آب نداریم چمن میکاریم. مگر تهران آب اضافه دارد که برای شرب نیاز نباشد و از آن برای چمن کاری استفاده میشود؟ حالا چمن هم کاشتهاند چرا در روز به آن آب میدهند و فوارهها را روشن میگذارند؟ این آب در روز تبخیر میشود باید به چمن شبها آب داد! آن وقت ما با یک سوءمدیریت و بی توجهی آب به این گوارایی که مردم جنوب کشور حسرت آن را میخورند به این راحتی تبخیر میکنیم.»
او ادامه میدهد: «عربستان از ایران خشکتر بوده و هست. اما هیچ وقت نشنیدهایم که عربستان بگوید ما بحران آب داریم! آنها نمیآیند صنایع آببرشان را در مناطقی ایجاد کنند که بخواهند کیلومترها لولهکشی کنند تا به این صنایع آب بدهند!»
راهاندازی کارخانه آب شیرینکن مشکلات آب جنوب کشور را حل میکند
رفیعی با بیان این موضوع که با عدم مدیریت صحیح آب به مردم فشار میآورند که باید در مصرف آب صرفه جویی کنند، میگوید:» از خرمشهر تا انتهای چابهار، در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان، نزدیک به ۲ هزار کیلومتر آب داریم. چرا صنایع آب بر را در کرمان، اصفهان، یزد و همدان ایجاد میکنیم؟ چرا این صنایع را در جنوب کشور ایجاد نمیکنیم که به اندازه کافی آب دارد و به درد این صنایع نیز میخورد؟»
این مسئول پیشین در سازمان آب و فاضلاب میگوید: «هزینه کارخانه آب شیرین کن، حفاری و لوله کشی مگر چقدر هزینه دارد که برای آن اقدامی انجام نمیشود. به طور حتم میتوانیم با این راه آب را به صنایع آب بر انتقال دهیم و آن را بفروشیم و از این راه هزینههای انتقال آن را جبران کنیم. به طور حتم راه اندازی کارخانه آب شیرین کن، مشکلات مناطق کم آب و بی آب حوزه خلیج فارس را برطرف میکند؛ و اگر نسبت به این مسائل توجه کنیم با کمک هم میتوانیم مشکلات آب کشور را حل کنیم.»