
شاه عربستان ســـعودي در راستاي تغيير و تحولات در مناصب و وزارتخانههاي اين كشور، به تغييرهاي سياسي، اقتصادي و نظامي و امنيتي و پستهاي دولتي اقدام كرد. براي توسعه مناسبات با واشنگتن، يكي از پسران شاه سعودي به عنوان سفير در امريكا انتخاب شد. فرمانده نيروي زميني ارتش كه نتوانسته موفقيتي در يمن كسب كند از قدرت بركنار شد. همچنين دستور تشكيل شوراي امنيت ملي زير نظر مستقيم پادشاه صادر شد كه به گفته كارشناسان در جهت تقويت قدرت خاندان سلطنتي انجام شده است.
به گزارش جوان، سلمان بن عبدالعزيز آل سعود، پادشاه عربستان كه از زمان به قدرت رسيدن در ژانويه 2015، تغييرات گستردهاي در كابينه اين كشور انجام داده، شنبه شب نيز با صدور احكام سلطنتي جديدي دست به تغييراتي در كابينه زد. بر اساس تغييرات جديد، در پي طولاني شدن جنگ ناموفق عربستان در يمن، عيد بن عواض بن عيد الشلوي فرمانده نيروي زميني بركنار و فهد بن تركي به عنوان فرمانده جديد نيروي زميني ارتش عربستان سعودي منصوب شد. به گزارش سيانان، پادشاه عربستان همچنين وزير اطلاعرساني را جايگزين و وزير خدمات شهري را عزل كرد و خواستار تشكيل كميتهاي براي تحقيق درباره تخلفات اين اداره شد. همچنين «عادل الطريقي» وزير فرهنگ رسانه عزل و دكتر عواد بن صالح العواد جايگزين وي شد. منابع رسانهاي عربستان اعلام كردند كه عادل الطريقي بيشتر به دليل شكست رسانهاي در برابر ايران از كار خود بركنار شده است. از سوي ديگر، مهندس «عبدالله بن عامر السواحه» به عنوان وزير ارتباطات و فناوري جايگزين «محمد بن ابراهيم السويل» شد.
يكي از مهمترين انتصابهاي جديد، انتخاب ژنرال احمد بن حسن عسيري، سخنگوي ائتلاف متجاوز عربستان سعودي به يمن به عنوان معاون استخباراتي عربستان بود. از سوي ديگر، با حكم پادشاهي به كساني كه در عمليات «طوفان قاطع» و «بازگرداندن اميد» شركت كردند و كساني كه در اطلاعات، وزارتهاي دفاع، كشور و گارد ملي هستند، دو ماه حقوق به عنوان پاداش داده ميشود. همچنين ملك سلمان در فرمان ديگري، مزايا و پاداش خاص كارمندان دولتي را كه در سپتامبر سال گذشته ميلادي و در چارچوب رياضتهاي اقتصادي اين كشور قطع شده بود، بار ديگر برقرار كرده است. عربستان در سالهاي اخير به دليل كاهش قيمت جهاني نفت و همچنين درگير شدن در جنگ يمن كسري بودجه داشته و به ناچار به سياستهاي رياضتي روي آورده است. به نظر ميرسد عزل و نصبها تنها به افراد اعلام شده ختم نخواهد شد و مقامات سرشناس ديگري نيز ممكن است در آينده از سمت خود بركنار شوند. به گزارش روزنامه رأي اليوم، چهرههاي سرشناس سياسي سعودي بر اين باورند كه تغييرات وزارتي قريب الوقوع شامل عادل الجبير، وزير خارجه عربستان نيز خواهد شد، حال آنكه الجبير اخيراً چندان در انظار ظاهر نشده است در نتيجه بعيد نيست در پي اين عزل و نصبها فرمان عزل او نيز صادر شود. خبرگزاري آناتولي ديروز با انتشار يك يادداشت، هدف از عزل و نصبهاي جديد در بدنه دولت سعودي را تلاش رياض براي جبران شكستهاي جنگ يمن و تنگ تر كردن حلقه جنگ عليه يمنيها دانست. بر اساس اين گزارش، ملك سلمان به دنبال ورود به سال سوم جنگ يمن با يك استراتژي جديد است و ميخواهد دستاوردهاي نظامي بزرگي را براي خود به ثبت برساند و كار انصارالله و صالح را يكسره كند.
توسعه مناسبات با واشنگتن
ملك سلمان كه از زمان به قدرت رسيدن تلاشهاي زيادي براي افزايش قدرت خود و فرزندانش انجام داده است تا رقباي خود را از دايره قدرت به كنار بزند، اين بار نيز در راستاي تقويت قدرت خود، در احكامي پسرانش را به كابينه دولت اضافه كرد. به گزارش بي بي سي، ملك سلمان، پادشاه عربستان سعودي، در فرماني شاهزاده خالد، پسر خود را به عنوان سفير اين كشور در امريكا منصوب كرده است. شاهزاده خالد، خلبان جنگنده است و در امريكا تحصيل كرده است. در عربستان سعودي، جايگاه سفير در امريكا يكي از سمتهاي مهم حكومتي و مهمترين سمت سفارت در خارج از اين كشور به شمار ميرود. منصوب كردن پسر پادشاه به عنوان سفير در امريكا بيشتر براي افزايش مناسبات دو كشور انجام ميشود. عربستان و امريكا بيش از هفت دهه است كه همكاريهاي تنگاتنگ استراتژيك با يكديگر دارند و رياض به عنوان يكي از متحدان اصلي واشنگتن در خاورميانه به شمار ميرود. با اين حال روابط دو كشور در زمان رياستجمهوري باراك اوباما به دليل خودداري دولت امريكا از دخالت نظامي در جنگ داخلي سوريه و همچنين امضاي توافق هستهاي با ايران به سردي گراييد.
اما مقامات سعودي روي كار آمدن دونالد ترامپ، رئيسجمهور امريكا را نقطه مثبتي براي افزايش نفوذ خود در منطقه ميدانند و در پي تقويت روابط هستند. سعوديها مواضع ضد ايراني ترامپ را به فال نيك گرفته و بارها مدعي شدهاند ترامپ برخلاف اوباما فردي عملگراست. دستور ترامپ براي حمله موشكي به سوريه با استقبال سعوديها روبهرو شد و آنها اميدوار هستند با افزايش مناسبات با واشنگتن بتوانند در سوريه ابتكار عمل بيشتري از خود نشان دهند. همچنين پسر ديگر ملك سلمان هم به عنوان وزير امور انرژي تعيين شد. اين سومين پسر ملك سلمان پادشاه عربستان سعودي است كه با حكم پدر سمتهاي عالي حكومتي را ميگيرند.
تشكيل شوراي امنيت ملي
علاوه بر عزل و نصبهاي گسترده ملك سلمان در اقدامي بي سابقه دستور تأسيس شوراي امنيت ملي را زير نظر دفتر پادشاهي و ايجاد پستي در اين دفتر تحت عنوان مشاور امنيت ملي براي رياست اين شورا صادر كرد. به گزارش اسكاينيوز عربي، پادشاه عربستان ضمن صدور دستوري مبني بر تأسيس شوراي امنيت ملي زير نظر دفتر پادشاهي، محمد بن صالح الغفيلي را به عنوان مشاور امنيت ملي تعيين كرد. اينكه اين شوراي امنيتي ملي جديد چه ساختاري خواهد داشت و اختياراتش چه خواهد بود مشخص نيست اما روشن است كه وزير كشور موازي خواهد بود و اين تصور وجود دارد كه محمد بن سلمان نفوذ زيادي در اين شورا خواهد داشت. بررسي گذراي انتصابهاي جديد در عربستان نيت ملك سلمان براي قبضه كردن قدرت را برملا ميكند به طوري كه پسرانش را در پستهاي اصلي گماشته و يك شوراي امنيت ملي را زير نظر دفتر سلطنتي تشكيل داده است تا مقدمه كاهش اختيارات محمد بن نايف، وليعهد عربستان و وزير كشور باشد.
به گزارش شبكه العربيه، علي التواتي، كارشناس مسائل استراتژيك اقدام جديد شاه سعودي را باتوجه به اينكه شوراي امنيت ملي تحليلهاي مراكز مختلف را جمعآوري ميكند ، با تحولات منطقه مرتبط دانست. به گفته وي، چنين دستگاهي در اكثر كشورهاي پيشرفته وجود دارد و در رأس امور امنيتي دولتهاست و با دستگاههاي امنيتي موجود در دولت ارتباط دارد. اين دستگاه متكي به يكدستگاه امنيتي نيست و از دستگاههاي خارجي نيز اطلاعاتش را جمعآوري ميكند.
توسعه همكاري با مصر
همزمان با عزل و نصبهاي گسترده در كابينه سعودي، اين كشور در پي توسعه مناسبات با مصر است. به گزارش الميادين، عبدالفتاح السيسي، رئيسجمهور مصر روز يكشنبه در جريان يك سفر رسمي دو روزه در رأس يك هيئت بلندپايه وارد رياض پايتخت عربستان سعودي شد و مورد استقبال شاه سعودي قرار گرفت. اين سفر درحالي انجام ميشود كه روابط قاهره و رياض طي سال گذشته در عرصههاي مختلف بهخصوص بحران سوريه با چالشهاي جدي همراه شد و اكنون عربستان كه در بسياري از سياستهاي منطقهاي، خود را در بنبست ميبينند به همراهي مصر با خود بسيار چشم اميد دارد. مسئله واگذاري دو جزيره «تيران» و «صنافير» نيز كه قرار بود مصر آن را به عربستان واگذار كند با واكنشهاي داخلي در مصر در مخالفت با آن روبهرو شد و محقق نشد، يكي ديگر از موارد اختلاف و نارضايي بين دو طرف است. از طرفي سعوديها خواستار ورود نيروهاي زميني مصري به خاك يمن هستند، ولي مصريها فقط با نيروي دريايي خود در منطقه دريايي باب المندب گشتزني ميكنند و مخالف حضور زميني در يمن هستند.