نویسنده: نيره ساري
هر چند كه در تمام طول اين سال‌ها گفته مي‌شد دانشگاه آزاد اسلامي بر اساس احساس نياز مردم تشكيل ميشود و هيچ كار اقتصادي به نفع فرد يا گروهي در جريان نيست، اما متأسفانه شاهديم اين دانشگاه به جاي يك مركز علمي به يك بنگاه اقتصادي تبديل شده است كه خروجي آن فعاليت‌هاي غير‌علمي است. با جايگزيني علي‌اكبر ولايتي در رياست هيئت امناي دانشگاه آزاد، خيلي‌ها اميد بسته‌اند تا حواشي هميشگي موجود در اين دانشگاه بالاخره به نقطه پايان برسد، امري كه تحقق آن با ضرورت تغييرات اساسي به ويژه در سطوح مديريتي بالا بيش از هر زمان ديگري احساس ميشود.
دانشگاه آزاد اسلامي به عنوان يك ارگان آموزشي با هدف ارتقاي سطح علمي و آموزشي كشور و تربيت دانشجويان متعهد، متدين و متخصص تأسيس شد، اما سال‌هاي متمادي است كه خروجي از اين دانشگاه، خلاف اهداف اوليه تأسيس اين دانشگاه را نشان مي‌دهد.
هزينه‌هاي اين دانشگاه به جاي نخبه‌پروري و كمك به پيشرفت نهضت علمي كشور، صرف مواردي صرفاً سياسي توسط جرياني خاص ميشود كه به جاي توجه به رويكرد علمي و نگاه دانشجو‌مدارانه، علم‌‌مدارانه و شايسته‌‌سالارانه نگاه سياسي خاصي به اين دانشگاه داشته‌‌اند كه دخالت در انتخابات و استفاده از امكانات دانشگاه به نفع پيشبرد مقاصد شخصي به نفع جريان منتسب به خود، بخشي از اين فعاليت‌هاي سياسي است.
بنگاه اقتصادي با ركود در رشد علمي
افزايش بي‌رويه شهريه‌ها، رشد بي‌قاعده واحدهاي دانشگاهي و افزايش رشته محل‌ها از اين مركز علمي يك بنگاه اقتصادي ساخته كه رشد علمي آن را با ركود قابل‌توجهي مواجه كرده است.
راه‌اندازي چندين و چند كد رشته بدون مجوز از جمله مشكلات دانشگاه آزاد در حوزه آموزش عالي و تحصيلات تكميلي است كه به ويژه در سال‌هاي اخير مورد نقد واقع شده است. به رغم دريافت هزينه بالا از دانشجو همچنان صحبت از ورشكستگي مالي و جمع كردن واحدها است و همچنين خدماتي را كه به دانشجويان تحصيلات تكميلي مي‌دهند در حد دانشجوي كارشناسي است، اما در مقابل هم خبرهايي از احداث‌هاي غيرضروري و ميلياردي براي افراد خاص مي‌شنويم.
ساخت تله‌كابين در دانشگاه آزاد براي استفاده افراد خاص
به گفته يكي از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي اخيراً در يكي از واحدهاي دانشگاه آزاد در شمال تهران تله‌كابين با هزينه بسيار بالا احداث شده كه افراد خاصي از آن استفاده مي‌كنند.
اين در حالي است كه اين دانشگاه تقريباً 40 درصد از دانشجويان دانشگاه‌هاي كشور را در برگرفته است و هزينه‌هاي بالاي تحصيلات در مقاطع مختلف اين دانشگاه به ويژه در مقاطع ارشد و دكتري حجم بالاي گردش مالي و هزينه‌هايي را نشان مي‌دهد كه از جيب دانشجويان دريافت خواهد شد، اما در مقابل به لحاظ علمي خروجي متناسبي ديده نمي‌شود.
جبار كوچكي‌نژاد، نماينده مجلس شوراي اسلامي نيز روز گذشته با اشاره به انحرافات در حوزه مالي دانشگاه آزاد گفت: در تحقيق و تفحصي كه در سال‌هاي گذشته از دانشگاه آزاد داشتيم، نتيجه اين بود كه در حوزه مالي اين دانشگاه انحرافاتي وجود داشت و برخي مناقصات در اين دانشگاه بر اساس قانون انجام نمي‌شد كه اين مسائل گزارش داده شد.
وي در زمينه توسعه بي‌رويه تحصيلات تكميلي در دانشگاه آزاد اظهار داشت: در چند سال گذشته دانشگاه آزاد به يكباره ظرفيت‌هاي مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري را افزايش داد و اعتقاد داشت كه اين ظرفيت‌ها به دولت كمك مي‌كند.
بي‌توجهي به شايسته‌سالاري
در بيان مشكلات موجود در دانشگاه آزاد بايد گفت كه اين نهاد آموزشي مملو از اقداماتي بوده كه مورد انتقاد واقع شده است. يكي ديگر از اين مشكلات جذب افراد داراي چهره سياسي به عنوان هيئت علمي تمام وقت در بدنه اساتيد است، چنانچه گويي وجهه علمي و تخصصي تأثيري در جذب افراد در اين دانشگاه ندارد.
به بيان جزئي‌تر سيستم جذب و ارتقاي اساتيد و نيروهاي اصلي هيئت علمي و مديريتي دانشگاه آزاد معضلي است كه بي‌توجهي به امر «شايسته سالاري» را در روند آن نشان مي‌دهد و آن چيزي كه به اين دانشگاه بيش از هر چيز لطمه وارد كرده، حاكميت مناسبات ديگري غير از مناسبات علمي و شايسته‌‌سالارانه بر نظام جذب دانشگاه آزاد بوده است.
دخالت اثبات شده در فعاليت‌هاي سياسي
يكي ديگر از حاشيه‌هاي پررنگ دانشگاه آزاد، دخالت اثبات شده اين نهاد در فعاليت‌هاي سياسي بود، به صورتي كه استفاده مديران ارشد از امكانات عمومي براي تبليغات انتخاباتي به سود شخصي يا كانديداهاي موردنظر مديران ارشد در گزارشات تحقيق و تفحص مجلس شوراي اسلامي از دانشگاه آزاد، نيز اشاره شده بود. مديراني كه دريافت حقوق بالاي آنها مورد انتقاد قرار گرفته بود و در برخي موارد، از دريافت‌هاي 30، 40 تا 100 ميليوني مداركي موجود بوده است.
مصداق‌هاي ديگري مبني بر باشگاه سياسي‌شدن دانشگاه آزاد در برهه‌هاي مختلف را نشان مي‌دهد كه گويي فضاي دانشگاه را به خانه احزاب تبديل كرده است، چنانچه عده‌اي با حضور در فضاي دانشگاهي سروصدايي ايجاد مي‌كنند و حرف‌هاي خود را مي‌زنند و در آخر تشكل‌هاي انقلابي را با فشارهاي سياسي و حمايت نكردن منزوي مي‌كنند. موضوعي كه همواره مورد نقد تشكل‌هاي انقلابي نيز واقع شده است.
اينچنين است كه دانشگاه آزاد با فاصله معنادار از اهداف تأسيس خود، با افزايش شهريه، اضافه كردن رشته‌هاي بدون مجوز و اتخاذ رويكردهاي سياسي به نفع جريان خاص علاوه بر سرگرداني دانشجويان، پيشبرد نهضت علمي كشور را به جهت مخالف سوق داد و وجهه علمي خود را هر روز بيشتر از قبل تخريب كرد، تا جايي كه ايجاد صدمات جبران‌ناپذير به آينده علمي كشور ميسور شد.
پر واضح است حركت خلاف جهت مركز بزرگ علمي اهداف عاليه آن را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد و به دنبال آن افت كيفيت آموزشي دور از ذهن نيست.
اميد به هدايت دانشگاه آزاد در مسير تحول علمي
با انتصاب علي اكبر ولايتي در هيئت مؤسس و هيئت امناي دانشگاه آزاد بالاخره هيئت امناي اين دانشگاه از حياط خلوت يك خاندان و جناح سياسي خاص خارج شد و انتظار نخبگان علمي و كارشناسان بدين سمت سوق يافت كه اقدامي جدي در راستاي تحول در مديريت دانشگاه آزاد صورت گيرد و اين دانشگاه در مسير تحول علمي هدايت و رهبري شود.
سنگ‌اندازي بر سر راه فعاليت دانشجويان انقلابي و سنگ‌اندازي بر سر راه تشكل‌هاي دانشجويي انقلابي از موارد مهمي بود كه پس از انتصاب ولايتي به رياست هيئت امناي دانشگاه آزاد، شوراي هماهنگي بسيج دانشجويي سراسر كشور، در نامه‌اي به رهبر فرزانه انقلاب مطرح و به رنج خود نسبت به حاكميت جرياني خاص در اين دانشگاه صراحتاً اشاره كردند.
وجود جرياني خاص در دانشگاه آزاد با سابقه‌اي طولاني كه تغيير در شاكله مديريتي اين دانشگاه را بيش از هر چيز فرياد مي‌زند؛ چراكه مديريت در دانشگاه آزاد علاوه بر نياز به ثبات علمي، به ثبات سياسي نيز نياز دارد تا در مواردي كه تحت فشارهاي سياسي از سوي جريانات خاص قرار مي‌گيرد، قادر به اتخاذ تصميمي مناسب باشد.
چرا واقعیت را بیان نمی کنید. این همه خدمات ارزنده ای که دانشگاه آزاد اسلامی به نظام کرده را زیر سوال می برید در حالی که خودتان بهتر می دانید . 
