جوان آنلاین: مسئله مسکن به دلیل نیاز روزافزون جمعیت کشور به مسکن و همچنین دسترسی پایین به مسکن خودمالکی در کلانشهر‌ها به یک مسئله اساسی خانوار تبدیل شده است و از طرفی سهم عمده‌ای از سبد هزینه خانوار را به خود اختصاص داده است. از همین رو با وجود اعطای زمین برای بیش از ۵/۲ میلیون متقاضی مسکن، به دلیل مشکلات تأمین مالی ساخت مسکن از سوی شبکه بانکی و همچنین لزوم تداوم راه دولت شهید رئیسی، دولت بعدی باید علاوه بر تداوم عرضه زمین به مردم جهت ساخت مسکن تک‌طبقه به سمت حل معضل عدم همکاری شبکه بانکی در پرداخت تسهیلات ساخت مسکن نیز ورود کند.
مسکن جزو نیاز‌های اساسی خانوار‌ها محسوب می‌شود. عدم حل و فصل این مشکل باعث می‌شود در طرح‌های ملی همچون جوانی جمعیت نیز به مشکل بخوریم. هر چقدر بتوانیم مشکل مسکن را حل کنیم، در واقع به ایجاد انگیزه در جوانان برای تشکیل خانواده پرداخته‌ایم. خانوار‌ها در حال حاضر برای اینکه سقفی بالای سرشان باشد، باید هزینه گزافی پرداخت کنند که گاه تا ۷۰ درصد درآمدشان را می‌بلعد. با توجه به این واقعیات، لازم است به منظور متعادل‌سازی بازار مسکن به افزایش تولید و عرضه
اقدام کنیم.
شهید رئیسی در راستای تحقق وعده انتخاباتی‌اش مبنی بر ساخت یک میلیون مسکن در سال، تلاش بسیاری طی سه سال گذشته انجام داد. همکاری نداشتن بانک‌ها یکی از چالش‌های اصلی پیش روی دولت سیزدهم بود. آمار‌ها نشان می‌دهد که به جز چند بانک دولتی، دیگر بانک‌ها به وظایف قانونی خود در زمینه تسهیلات مسکن عمل نکرده‌اند.
در دسترس نبودن زمین نیز از دیگر مشکلات دولت بود. در این زمینه دولت سیزدهم به دنبال بهره بردن از زمین‌های بلااستفاده وزارتخانه‌ها، گسترش حریم شهر‌ها و تغییر کاربری زمین‌های داخل حریم شهری بود. در سایه این تلاش‌ها، بخش قابل توجهی زمین تأمین شد و ساخت‌و‌ساز ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار منزل مسکونی در دست انجام است.
تصمیم راهبردی دولت سیزدهم برای ورود به بازار مسکن و متعهد شدن در جهت ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال، گامی مهم در راستای رفع کمبود مسکن در کشور و تسهیل دسترسی مردم به مسکن ارزان قیمت بود. این طرح با هدف ایجاد فرصت‌هایی برای مشارکت عمومی مردمی در ساخت مسکن افقی و رفع مانع کلیدی تأمین تسهیلات ساخت مسکن از شبکه بانکی انجام شد. تهیه مسکن مقرون به صرفه یک جنبه اساسی از توسعه اجتماعی و اقتصادی است، زیرا نه تنها نیاز‌های اساسی انسان را برطرف می‌کند، بلکه نقش مهمی در تحریک رشد اقتصادی، افزایش ثبات اجتماعی و ارتقای رفاه کلی ایفا می‌کند. تعهد دولت به ساخت یک میلیون واحد مسکونی نشان‌دهنده اهمیت مسکن به عنوان سنگ بنای یک جامعه سالم و شکوفاست. با این حال، موفقیت این برنامه بلندپروازانه ساخت مسکن در گرو رسیدگی به چالش‌های مربوط به تأمین مالی و تأمین امنیت تسهیلات ساخت مسکن است. شبکه بانکی نقش مهمی در ارائه حمایت‌های مالی لازم از پروژه‌های مسکن دارد، اما همکاری نکردن و عدم تمایل بانک‌ها به اعطای تسهیلات ساخت مسکن به‌عنوان مانع مهمی در تحقق اهداف مسکن دولت مطرح شده است.
دولت آینده برای تداوم شتاب در بازار مسکن، تضمین ادامه پیشرفت در ساخت و ساز مسکن و تحقق تعهد به ساخت یک میلیون واحد مسکونی، باید حل مسئله عدم همکاری شبکه بانکی را در اولویت قرار دهد. با پرداختن به این چالش و تقویت همکاری بین دولت و مؤسسات مالی، دولت بعدی می‌تواند پتانسیل کامل بخش مسکن را باز کند و پیشرفت در جهت دستیابی به مسکن ارزان قیمت برای همه در ایران را تسریع بخشد. بازار مسکن در ایران مدت‌هاست که با چالش‌هایی مانند مسائل مربوط به استطاعت مالی پایین، کمبود عرضه و دسترسی محدود به منابع مالی مسکن مشخص شده است. در حالی که تقاضا برای مسکن به دلیل رشد جمعیت و روند شهرنشینی همچنان بالاست، در دسترس بودن گزینه‌های مسکن مقرون به صرفه با نیاز روزافزون همگام نشده است. ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال از سوی دولت نشان‌دهنده مداخله مهمی برای رفع این چالش‌ها و ایجاد فرصت‌هایی برای افراد و خانواده‌ها برای دسترسی به مسکن ایمن، مناسب و مقرون به صرفه است. دولت با مشارکت در پروژه‌های ساخت و ساز مسکن در مقیاس بزرگ، هدف خود را افزایش عرضه واحد‌های مسکونی، کاهش کمبود مسکن و ایجاد مسیری برای صاحبخانه شدن افراد دانست.
مهمترین و راهبردی‌ترین تصمیم دولت شهید رئیسی پیرامون ورود در بازار مسکن بوده است که به وعده ساخت یک میلیون مسکن منتهی شد، این رویکرد راهبردی دولت شهید رئیسی با شکستن انحصار زمین و اعطای بیش از ۵/۲ میلیون قطعه زمین از سوی دولت به مردم بوده است که زمینه مشارکت مردم در ساخت مسکن را تسهیل کرد و مانع اصلی تحقق ساخت مسکن موضوع پرداخت تسهیلات ساخت مسکن
بوده است.
ساخت‌و‌ساز قریب به ۳ میلیون مسکن ملی بیانگر عملکرد مثبت دولت سیزدهم
اسماعیل کوثری، نماینده مجلس دوازدهم شورای اسلامی با اشاره به این موضوع که مسئله مسکن از اهمیت و اولویت بالایی برخوردار است و باید حل و فصل آن در دستور کار باشد به «جوان» می‌گوید: عملکرد دولت سیزدهم نشان می‌دهد که این دولت توجه ویژه‌ای به موضوع مسکن داشت. شخص شهید رئیسی نیز در زمینه حل مشکل مسکن دغدغه‌مند بود و تلاش خود را در این زمینه به کار بست. از آنجا که مسکن یکی از دغدغه‌های امروز مردم است، شهید رئیسی نیز این مسئله را در صدر اولویت‌هایش قرار داده بود. در دولت سیزدهم گام‌های اساسی در راستای حل مشکل مسکن برداشته شد. نیاز است این راه ادامه پیدا کند و دولت بعدی نیز به این مسئله اهتمام جدی داشته باشد تا به حل مشکلات بپردازیم.
وی می‌افزاید: اجاره بهای بالا برای مستأجران به شدت مشکل‌ساز شده است. خانوار‌ها مجبورند درصد بالایی از درآمد خود را برای مسکن اختصاص دهند و این موضوع به اقتصاد خانواده فشار می‌آورد. به ویژه اقشار ضعیف و متوسط با مشکلات زیادی برای تأمین مسکن موردنیاز خود دست و پنجه نرم می‌کنند. متأسفانه اجاره بها و هزینه مسکن در کشور کنترل نشده است.
کوثری می‌گوید: با توجه به آنچه در بالا توضیح داده شد، نیاز است خانه‌های کوچک با قیمت مناسب به صورت انبوه بسازیم و در اختیار متقاضیان قرار دهیم. طرحی شبیه مسکن مهر را باید پیش ببریم. این طرح به خوبی پیش رفت و توانست در خانه‌دارشدن تعداد زیادی از اقشار متوسط و ضعیف جامعه اثرگذار باشد.
وی ادامه می‌دهد: متأسفانه دولت قبل توجهی به ساخت مسکن در سطح ملی نداشت. در دولت دوازدهم نه تنها مسکن مهر ادامه پیدا نکرد، بلکه وزیر راه و شهرسازی وقت از آن با عنوان طرح مسکن مزخرف نام برد! وزیری که اینطور در مورد یک طرح ملی ساخت مسکن صحبت می‌کند، در واقع توجهی به حل مشکل مسکن ندارد.
نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان می‌کند: وزیر راه و شهرسازی دولت دوازدهم اعلام کرد که افتخار من این است آجر روی آجر نگذاشته‌ام. همین بی‌تفاوتی‌ها به موضوع مسکن باعث شد که مشکلات این حوزه عمیق‌تر شود و با وضعیتی که الان شاهد هستیم، روبه‌رو شویم. بر اثر بی‌تفاوتی دولت دوازدهم به مشکل مسکن و عدم اهتمام به ساخت انبوه مسکن شاهد بروز مشکلات جدی در این حوزه هستیم که بر مسئولیت دولت سیزدهم برای فعالیت در زمینه اضافه کرد.
وی ادامه می‌دهد: مسئله مسکن در دولت شهید رئیسی از اهمیت بالایی برخوردار بود و جزو اولویت‌ها به شمار می‌رفت. اقدامات خوبی هم در این زمینه انجام شد و ساخت و ساز قریب به ۳ میلیون مسکن ملی در حال انجام است که بخشی از آن‌ها نیز آماده تحویل هستند. همین روند باید در دولت بعدی ادامه پیدا کند تا در نهایت با افزایش عرضه بتوانیم بازار مسکن را به تعادل برسانیم.
نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان می‌کند: در حوزه مسکن نیاز به سیاستگذاری‌های دقیق داریم. موضوع خانه‌های خالی نیز باید تعیین تکلیف شوند. این خانه‌ها اجاره داده نمی‌شود و اگر هم اجاره داده شود با قیمت‌های بالایی عرضه می‌شوند. باید برای این خانه‌ها مالیات بالایی در نظر بگیریم تا صاحبان مجبور شوند آن‌ها را از حالت بدون سکنه خارج کنند.
لزوم تداوم ساخت مسکن و برخورد جدی با بانک‌های متخلف پرداخت تسهیلات ساخت مسکن
ولی‌الله بیاتی نماینده مجلس دوازدهم شورای اسلامی با اشاره به این موضوع که حل و فصل مشکل مسکن ارتباط مستقیم با طرح ازدواج جوانان و جوانی جمعیت دارد به «جوان» می‌گوید: اگر نتوانیم موضوع مسکن را حل کنیم، به نحوی که همگان به مسکن مناسب دسترسی داشته باشند، نمی‌توانیم به افزایش ازدواج جوانان امید داشته باشیم. مسکن جزو اولویت‌ترین نیاز‌های هر خانواده‌ای است و ضرورت دارد در این زمینه چاره‌اندیشی‌های لازم را داشته باشیم.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به آنچه در بالا گفتیم، موضوع مسکن جزو اولویت‌های دولت سیزدهم بود. شهید رئیسی اهتمام ویژه‌ای به این حوزه داشت و طی سه سال گذشته تلاش زیادی برای حل مشکلات مردم در حوزه مسکن انجام داد.
این نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان می‌کند: دولت سیزدهم طرح‌های خوبی در حوزه مسکن اجرا کرد. به طور مثال، گسترش حریم شهر‌ها و الحاق زمین‌ها به حریم شهری و استفاده از آن‌ها برای ساخت‌و‌ساز در دستور کار بود. تغییر کاربری زمین‌های داخل حریم شهری به منظور ساخت و ساز نیز
پیگیری شد.
وی ادامه می‌دهد: انصافاً کار‌های خوبی در حوزه مسکن در دولت سیزدهم انجام شد. یک‌ساله آخر دوران ریاست‌جمهوری شهید رئیسی می‌توانست فرصتی برای جمع‌بندی کار‌های دولت در این حوزه باشد و نتیجه تلاش‌های دولت سیزدهم را در این زمینه شاهد باشیم که متأسفانه اینطور نشد.
بیاتی می‌کوید: متأسفانه دولت قبلی توجهی به مسئله مسکن نداشت. در دولت آقای روحانی مسکن مهر تعطیل شد و در این حوزه اقدام خاصی صورت نگرفت. بنابراین، دولت سیزدهم با مسئولیت بیشتری برای رسیدگی به مشکلات حوزه مسکن روبه‌رو بود.
وی ادامه می‌دهد: بانک‌ها معمولاً همکاری لازم را برای پرداخت تسهیلات ساخت مسکن ندارند و به مصوبات مجلس در این زمینه عمل نمی‌کنند. باید زمانبندی‌ای برای آن‌ها مشخص کنیم تا در آن مهلت مقرر به اعطای تسهیلات بپردازند. با بانک‌هایی که در این زمانبندی به اعطای وام به متقاضیان اقدام نمی‌کنند، باید برخورد شود.
این نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان می‌کند: در دولت سیزدهم اقدامات خوبی در حوزه مسکن براساس قانون جهش تولید مسکن انجام شد. به نظر من، اگر دولت بعدی نیز ادامه دهنده راه دولت سیزدهم باشد و مانند شهید رئیسی در این زمینه تلاش کند، می‌توانیم موضوع مسکن را حل و زمینه را برای ازدواج جوانان فراهم کنیم.
بیاتی خاطرنشان می‌کند: یکی از مهمترین مشکلات کشور در حوزه صدور مجوز‌ها برای ساخت و ساز است. باید حتی‌الامکان به تسهیل روند‌ها بپردازیم تا شاهد رونقی در این حوزه باشیم. نیاز است نوعی چابک‌سازی در حوزه مسکن داشته باشیم. در ارتباط با کمیسیون ماده ۵ و فرآیند‌های شهرسازی باید تسهیل صورت بگیرد و اختیارات به استان‌ها داده شود تا امور راحت‌تر پیش برود.
وی ادامه می‌دهد: استان‌ها باید در سریع‌ترین زمان ممکن به تغییر کاربری زمین‌ها بپردازند و آن‌ها را برای ساخت و ساز در اختیار متقاضیان قرار دهند. با انجام این کار‌ها ساخت مسکن در کشور سرعت می‌گیرد. هر چقدر برای ساخت مسکن تعلل کنیم، هزینه‌ها بالاتر می‌رود و مردم باید مبالغ بیشتری برای ساخت و ساز هزینه کنند. روند‌های طولانی مشکلی هستند که باید در اسرع وقت حل شوند.
