جوان آنلاین: دو ماه است «اسعدی السر» از پسرعمومی خود «خالد السر» جراح بیمارستان ناصر در خانیونس خبر ندارد. مطالبی که السر در اینستاگرام منتشر کرده، نشان میدهد او چطور طیف وسیعی از وقایع حشتناکی را که مشاهده کرده بود، مستند کرده است. در ماه فوریه، ارتش اسرائیل به بیمارستان ناصر حمله کرد که تخلیه بیمارستان را به دنبال داشت. این بیمارستان، فقط یکی از مراکز مراقبت بهداشتی ویرانشده در ساختار پزشکی غزه بود که به دنبال حمله نظامی بیامان به دست اسرائیل ویران شد، با این حال السر همچنان کمی به بهبود اوضاع بهبود امید داشت، اما در ۲۴ مارس، نیروهای اسرائیلی دوباره به بیمارستان حمله کردند. از آن زمان تاکنون، تقریباً هیچ خبری از خالد السر در دسترس نیست. نزدیکان او بر این باورند نظامیان اسرائیلی، خالد و تعداد انگشتشمار کارکنان باقی مانده در بیمارستان را به اسارت گرفتهاند. احمد مقرابی، جراح پلاستیک که قبلاً در بیمارستان ناصر کار میکرد، درباره السر میگوید: «او به عنوان پزشک، خیلی فداکاری میکند.» هر دو پزشک، بارها در رسانههای اجتماعی درباره موارد دلخراشی که به بیمارستان ناصر منتقل شده بود، مطالبی را در اینستاگرام منتشر کردهاند، به خصوص که با شدت گرفتن حملات به این مرکز، پوشش رسانههای بینالمللی کاهش و به تبع آن، اقداماتی از این دست اهمیت بسیاری یافت. مقرابی به اینترسپت گفت: «من، پیکرهای پارهپاره کودکان و زنان را دیدم و میخواستم به دنیا نشان دهم که روی زمین چه اتفاقاتی میافتد.» مغربی یادآور شد: «ارتش اسرائیل بیمارستان را محاصره کرد و ما گرفتار شدیم. این محاصره سه هفته طول کشید. ما واقعاً نمیتوانستیم از یک ساختمان به ساختمانی دیگر برویم و حتی نمیتوانستیم از پنجرهها بیرون را تماشا کنیم، چون اگر این کار را میکردیم، امکان داشت، تکتیراندازها به ما شلیک کنند.»
کشتهشدن حدود ۵۰۰ پزشک از ۷ اکتبر
از اوایل نوامبر، گزارشهایی مبنی بر بازداشت و مفقودشدن پزشکان در شمال غزه منتشر شد. به گفته سازمان بهداشت جهانی، اسرائیل حداقل ۲۱۴ کادر پزشکی از غزه را بازداشت کرده است، اما از اوایل ماه میموضوع بازداشت و شکنجه پزشکان در باریکه غزه خبرساز شد، آن هم زمانی که مقامات اسرائیلی، مرگ عدنان البرش، جراح مشهور و رئیس ارتوپدی بیمارستان الشفاء را علنی کردند. او ماه دسامبر بازداشت شده بود و طبق آنچه اعلام شد، آوریل گذشته در زندان عفر که یک بازداشتگاه اسرائیلی در کرانه باختری اشغالی است، جان باخت. در جریان حملات جدید نظامیان اسرائیل به بیمارستان کمال عدوان و بیمارستان العوده در شمال، گزارشهایی مبنی بر بازداشت کادر پزشکی از العوده منتشر شد. «تلالنگ موفوکنگ» گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درباره مرگ البرش بیانیهای صادر کرد: «مرگ او نیازمند تحقیقات مستقل بینالمللی است. کشتن و بازداشت کارکنان خدمات بهداشت و درمان مشروع نیست. آنها نقش مشروع و اساسی در مراقبت از بیماران و مجروحان در زمان درگیری دارند.» به گفته وزارت بهداشت، البرش یکی از حداقل ۴۹۳ پزشک فلسطینی است که از هفتم اکتبر در غزه کشته شدهاند. نیروهای اسرائیل به طور ساختاریافته بیمارستانها را از شمال تا جنوب نوار غزه هدف قرار دادهاند و ادعا میکنند حماس در این تأسیسات فعالیت میکند و این در شرایطی است که کادر پزشکی بیمارستانهای غزه بارها این ادعا را رد کردهاند. ۱۷ آوریل، شبکه خبری المیادین مصاحبهای را با یک فلسطینی منتشر کرد که خود را احمد ابوعقل معرفی کرد و گفت که اسرائیل او را بازداشت و آزاد کرده است. مقرابی در پاسخ به اینترسپت اینکه ابوعقل قبلاً پرستار بیمارستان ناصر بوده است، تأیید کرد. ابوعقل گفت که آنها روزانه مورد ضرب و شتم و کشتار و شکنجه قرار میگیرند. او پیامی خاص از دکتر ناهد ابوطیمه، مدیر جراحی مجتمع پزشکی ناصر دارد مبنی بر اینکه شرایط او بسیار سخت است و نیاز به درمان دارد و باید صلیب سرخ او راویزیت کند و فوراً آزاد شود. ابوعقل میگوید: «اسم یکی از همکارانم خالد بود. همه ریشهای او را با انبر جلوی من کندند. این یکی از صدها موردی است که من میشناسم.» برخی میگویند که این مرد، همان خالد السر است.
سوءرفتار هدفمند با کادر درمان
سخنگوی ارتش اسرائیل در بیانیهای برای اینترسپت به سؤالات خاص در مورد کارکنان مراقبتهای بهداشت و درمان پاسخ نداد و فقط هر گونه سوءرفتار گسترده از فلسطینیان طی بازداشت را رد کرد، البته فلسطینیهایی که به اندازه کافی خوششانس هستند و از زندان آزاد میشوند، اطلاعات قابل توجهی از وقایع دلخراش بازداشتگاههای اسرائیل ارائه میدهند. در ماه دسامبر، خالد حموده که او هم جراح و در بیمارستان کمال عدوان مشغول کار بود، گفت که اگر چه به مدیریت بیمارستان گفته شد، مردم میتوانند بدون اینکه دستگیر شوند، آنجا را ترک کنند و به بیمارستان دیگری بروند، اما عملاً اینچنین نشد و ارتش اسرائیل، حموده و برخی از همکارانش را بازداشت کرد. حموده گفت که در نهایت او را به «اس دیتیمان» بردند؛ جایی که او و دیگر بازداشتشدگان مجبور شدند زانو بزنند و اگر این کار را نمیکردند، مجازات میشدند. او گفت: «متأسفانه وقتی فهمیدند من پزشک و جراح عمومی هستم، با من بدتر برخورد کردند. آنها به من حمله کردند و از پشت و به سرم ضربه زدند.» حموده زمانی که بازداشت بود با دکتر عدنان البرش برخورد میکند و در این باره میگوید: «آنها دکتر عدنان را حدود ساعت ۲ یا ۳ بامداد آوردند، در حالی که رفتار بسیار بدی با او داشتند. او درد داشت و به من گفت: خالد، آنها به شدت به من حمله کردند و مرا کتک زدند.» به گفته حموده، البرش همچنین گفت که دندهاش شکسته است. حموده توانست دارو و مقداری غذا برای البرش تهیه کند، اما دو روز بعد، این پزشک مجروح را از آنجا بردند. بعد از سه هفته از این واقعه، حموده آزاد شد. وی به اینترسپت گفت که خود را خوششانس میداند، چون آزاد شده است. او گفت: «اسرائیلیها همه همکارانم، پزشکانی را که با من یا بعد از من یا قبل از من دستگیر شدند حدود سه، تا پنج ماه در آنجا نگه داشتند و عدهای از آنها هنوز در بازداشت به سر میبرند.»
قبل از جنگ اخیر هم حضور پزشکان در غزه، امری حیاتی بود و این موضوع در بحبوحه محدودیتهای مرزی و حملات نظامی اسرائیل اهمیت زیادی دارد. حموده میگوید: «هر دو تا سه سال، ما با جنگ یا حمله ارتش اسرائیل مواجه میشویم، بنابراین شغل ما برای افرادی که در اینجا زندگی میکنند، اهمیت دارد.» پدر حموده هم پزشک بوده و میخواست پسرش راه او را ادامه دهد. حموده گفت: «او به من توصیه کرد پزشک شوم، چون این حرفه برای مردم مفید است.» او درباره وقایع اخیر هم گفت: «این تصادفی نیست، هدف آنها حمله به مناطقی است که افرادی که در آن نقاط حضور دارند، میتوانند مجروحان را مداوا کنند تا به این ترتیب، وضعیت شمال تغییر یابد.» حموده معتقد است که به دلیل توجه به ضرورت مراقبت از مردم، کارکنان بخشهای مراقبتهای بهداشتی و درمانی به اهداف این جنگ تبدیل شدهاند.
کاویتا چکوروا/ اینترسپت