جوان آنلاین: کارشناس سیاستگذاری معتقداست تعرفهگذاری پلکانی کمک میکند تا این افراد بهای واقعی گاز مصرفی را بپردازند؛ با تعرفهگذاری پلکانی و نزدیک شدن تعرفه گاز پرمصرفها به قیمت واقعی، یارانه انرژی پرمصرفها از جیب خودشان پرداخت میشود. از طرف دیگر با کاهش مصرف غیرمعقول پرمصرفها در بخش خانگی، صنعت امکان تداوم تولید را خواهد داشت و رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای ارزی از دیگر مزیتهای اجرای تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفهاست.
سجاد اعیانی کارشناس حوزه سیاستگذاری در گفتگو با «جوان» در رابطه با قطعی گاز صنایع گفت: مهمترین اقدامی که میتوان علاوه بر افزایش تولید برای حل ناترازی انجام داد، موضوع بهینه سازی مصرف است. تأمین پیوسته گاز اکنون به یکی از معضلات صنایع تبدیل شده است و هر چقدر جلوتر میرویم، مصرف گاز خانگی سال به سال بیشتر میشود و احتمال قطعی گاز واحدهای صنعتی در زمستانها بیشتر میشود. قطعی گاز صنایع در آینده گریبان مردم را نیز میگیرد؛ زیرا عرضه و تقاضا برهم میخورد، قیمتها جابهجا و تورم تولید میشود.
وی ادامه داد: طبق آمار در چهار ماه سرد سال، بین ۶۰- ۷۰ درصد از تولید گاز کشور در بخش خانگی و تجاری مصرف میشود. تشدید مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری موجب شده است که صنایع عمده مانند سیمان و فولاد، پتروشیمیها و نیروگاهها با کمبود سوخت مواجه شوند و این موضوع عدمالنفع بیش از ۲۰ میلیارد دلاری برای کشور را در پیداشته است. عدمالنفع فقط به صنایع عمده محدود نمیشود و سایر صنایع نیز به دلیل قطعی گاز در زمستان با مشکل مواجه میشوند. به عنوان مثال در سال ۱۴۰۰ عدمالنفع پتروشیمیها از قطع گاز یا اعمال محدودیت حدود ۶۸۰ میلیون دلار بوده است و این یعنی این میزان تولید و صادرات صورت نگرفته است. اگر روند مصرف گاز در کشور اصلاح نشود، در پایان برنامه هفتم ۷۲۰میلیون مترمکعب در روز ناترازی گاز خواهیم داشت.
این کارشناس حوزه سیاستگذاری با اشاره به اهمیت بهینهسازی مصرف در بخش خانگی گفت: ریشه موضوع ناترازی گاز در کشور که در سالهای اخیر شدت گرفته است، ناشی از عدماجرای طرحهای بهینهسازی، عدمسرمایهگذاری لازم در پروژههای مربوط به افزایش و ازدیاد تولید گاز، بیتوجهی و تعطیلی پروژههای ذخیرهسازی گاز، وجود پروژههای ناتمام متعدد و عدمتوجه لازم به مشکل افت فشار در میادین گازی مختلف در سالهای گذشته است و بدون تردید در سالهای آینده نیز ادامه خواهد یافت؛ چراکه علاوه بر هزینه سنگین سرمایهگذاری موردنیاز، زمان قابلتوجهی از آغاز توسعه میادین تا بهرهبرداری از آنها صرف خواهد شد و انباشت این بیعملی یا کندی در اجرای این طرحها، دامنه ناترازی گاز را بیشتر کرده است.
وی ادامه داد: هر ساله با آغاز فصل سرد با مسئله ناترازی گاز روبهرو هستیم. قیمت گاز در بخش خانگی به صورت یارانهای محاسبه میشود و بسیار پایین است، مشترکان پرمصرف که طبق آمارهای موجود عموماً بخش مرفه جامعه را تشکیل میدهند و حدوداً پنج الی شش برابر مشترکان عادی مصرف دارند و در نتیجه بخش مرفه جامعه از یارانه بیشتری بهرهمند میشوند، اجرای تعرفههای پلکانی؛ انگیزه صرفهجویی به مصرفکنندگان میدهد و آنها را تشویق میکند تا الگوهای مصرف خود را اصلاح کنند که این منجر به استفاده کارآمدتر از گاز و کاهش هدر رفت میشود.
وی در پایان گفت: تعرفهگذاری پلکانی کمک میکند تا این افراد بهای واقعی گاز مصرفیشان را بپردازند؛ با تعرفهگذاری پلکانی و نزدیک شدن تعرفه گاز پرمصرفها به قیمت جهانی، یارانه انرژی پرمصرفها از جیب خودشان پرداخت میشود نه از جیب من و شما. از طرف دیگر با کاهش مصرف غیرمعقول پرمصرفها در بخش خانگی، صنعت امکان تداوم تولید را خواهد داشت و رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای ارزی از دیگر مزیتهای اجرایی تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفهاست.