جوان آنلاین: کارشناس اقتصادی معتقد است با توجه به گستردگی فعالیت‌های اقتصادی بخش غیررسمی و سوداگری‌های اختلال‌زا و چالش‌های نظام مالیاتی کشور از جمله ناکارآمدی از حیث بازتوزیع درآمد و محدودبودن پایه مالیاتی، تحول در نظام مالیاتی کشور بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد. در همین راستا، از ابتدای استقرار دولت سیزدهم اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم به عنوان شاکله نظام مالیاتی کشور در دستور کار دولت قرار گرفته است.
از مهم‌ترین اصلاحات مورد نظر دولت در لایحه مذکور می‌توان به تغییر روش مالیات‌ستانی از نظام منبع‌محور به مالیات مجموع درآمد، همسوسازی ابزار مالیات با سیاست‌های جمعیتی، ساماندهی معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی از جمله پذیرش هزینه‌های معیشتی به عنوان هزینه‌های قابل کسر از درآمد، حرکت از سمت نظام مالیاتی ممیزمحور به سمت نظام مالیاتی هوشمند داده‌محور، کاهش بار مالیات بر تولید و ایجاد ارتباط مؤثر و سازنده میان نظام مالیاتی کشور و نظام حمایتی دولت و پیاده‌سازی وضع مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی اشاره کرد. ارسلان محمدی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که نظام مالیاتی کشور دچار مشکلاتی است و باید رفع شود، تصریح کرد: تا الان مالیات بر اساس نوع شغل افراد اخذ می‌شد و افراد متناسب با اینکه معلم، پزشک و کاسب هستند، مالیات می‌پرداختند.
وی ادامه داد: مالیات‌ستانی بر اساس شغل افراد فسادزاست و بستر برای برخی سوءاستفاده‌ها مانند زدو‌بند ممیز مالیاتی وجود دارد. در لایحه اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم که از سوی دولت مطرح شده، مالیات‌گیری از شغل به درآمد افراد تغییر کرده است.
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: در مدل جدید مالیات‌ستانی، عدالت در بخش اشخاص حقیقی بیشتر محقق می‌شود، زیرا مالیات بر مجموع درآمد است و بر مؤدیان بزرگ و پردرآمد متمرکز می‌شویم. محمدی گفت: در اصلاح مالیات‌های مستقیم پیش‌بینی شده است یک معافیت پایه داشته باشیم. سود افراد محاسبه می‌شود و بر اساس سود خالص مالیات‌ستانی صورت می‌گیرد. وی ادامه داد: قبلاً هزینه‌های قابل قبولی نداشتیم و بر کل حقوق افراد مالیات می‌بستیم، حالا قرار است بر مبنای سود افراد مالیات بگیریم. در اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، پذیرش هزینه‌های معیشتی را خواهیم داشت. مواردی مانند هزینه مسکن، تحصیل، هزینه درمانی غیرجبرانی، هزینه بازسازی و نوسازی منازل مسکونی پذیرفته و از درآمد افراد کسر می‌شود.
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: اصلاح مالیات‌های مستقیم به نفع حقوق‌بگیران است، زیرا کسانی که سود خالص زیر ۱۰۰ میلیون تومان در سال دارند، معاف از مالیات می‌شوند. با احتساب هزینه‌های معیشتی سود اغلب کارمندان کمتر از این حد است و درصد بالایی از کارمندان از معافیت مالیاتی برخوردار می‌شوند. محمدی گفت: مزیت مهم اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم این است که بر مؤدیان بزرگ تمرکز می‌کنیم، زیرا صرف‌نظر از شغل افراد، هر نوع سودی مشمول مالیات می‌شود و به این ترتیب، سوداگران نیز باید مالیات‌های بالایی پرداخت کنند.
وی ادامه داد: در بخش اشخاص حقوقی نیز اصلاحات خوبی در نحوه مالیات‌ستانی صورت گرفته است. نخست‌اینکه در معافیت‌های مالیاتی تجدیدنظر و دوم اینکه سازوکار‌هایی مانند اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه در نظر گرفته شده که به نفع صنایع و تولیدکنندگان است. به گفته این کارشناس اقتصادی، کاهش مالیات بخش تولید از ۲۵ به ۱۵درصد نیز اقدام مفید دیگری است که در اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم پیش‌بینی شده است. محمدی در پایان تأکید کرد: تا الان مالیات از کار گرفته می‌شد و تولید را از صرفه می‌انداخت. حالا قرار است مانند عمده اقتصاد‌های توسعه‌یافته دنیا، مالیات را از سرمایه، دارایی و درآمد افراد بگیریم.
