اختصاصی جوان آنلاین: سیاستگذار حوزه صنعت، اگرچه فروش در سامانه یکپارچه خودرو را اسفند سال گذشته با هدف ممانعت از تخلف فروش خودروسازان و توزیع رانت خودرو در بازار کلید زد، اما در ادامه به دلیل ناهمخوانی میزان تقاضا با عرضه و همچنین وضعیت قیمتها، این روش از فروش به نوعی با مشکلاتی همراه شده است. درحالی که تولید خودروی سواری در سال گذشته نزدیک به یک‌میلیون دستگاه بود در دو مرحله فروش بیش از دو میلیون متقاضی درخواست خود را در سامانه به ثبت رساندند که همین امر عرضه خودرو را با چالش رو به رو می‌کند به خصوص اینکه خودروسازان نیز با قیمت‌های دستوری فعلی تمایلی به عرضه ندارند.
از طرفی اوضاع تقاضای خودرو‌ها نیز به دلیل افزایش ناگهانی قیمت، مناسب نیست و بیش از ۵۰ درصد متقاضیان خودرو‌های مونتاژی و ۲۰ درصد خودرو‌های داخلی انصراف داده اند. در این شرایط هفته گذشته خبری از سوی یکی از مقامات وزارت صمت مبنی بر توقف فروش خودرو در سامانه یکپارچه مطرح شد که بعد از یک روز تکذیب و عنوان شد که برداشت رسانه‌ها از صحبت‌های معاون وزیر صمت، برداشتی غلط بوده و شورای رقابت نیز بلافاصله از مرحله سوم فروش در سامانه یکپارچه خبر داد؛ خبری که البته نشان می‌دهد در مرحله سوم نیز خبری از محصولات ایران خودرو و سایپا نیست و صرفا این دور برای فروش خودرو‌های مازاد است که عمده آن‌ها مونتاژی است. در این خصوص با سپهر زنگنه کارشناس صنعت خودرو گفتگویی داشتیم.
او معتقد است که صنعت خودروسازی کشور با سیاست‌های آزمون و خطا راه به جایی نمی‌برد و برای برداشتن گام‌های توسعه‌ای در این مسیر باید اولا خودروسازان را به صورت واقعی و با تصمیمات درست از زیان خارج کرد و در ثانی زمینه رقابت را فراهم کرد. او همچنین شیوه فروش خودرو در بورس کالا را روشی مخرب در بازار که زمینه ساز افزایش نامتعارف قیمتها شده می‌داند.
سپهر زنگنه درباره مزایا و معایب سامانه خودرویی گفت: از سال گذشته و همان ابتدای طرح فروش یکپارچه خودرو با توجه به ماهیت این سامانه که خودرو در شرایط تورم پیش پیش فروخته می‌شود، پیش بینی می‌شد که نمی‌توان کارآیی خاصی انتظار داشت.
این کارشناس بازار خودرو، عمده دلیل وضعیت فعلی بازار را کنترل نرخ دلار، اخبار مثبت ازمذاکرات و همچنین خبر واردات دانست و اظهار داشت: در طرح فروش یکپارچه عملا ماشینی فروخته نشده و بنابراین دلیل مهم عدم افزایش مجدد قیمت خودرو در این مدت اخبار مثبت بوده است.
او با بیان اینکه وضعیت عدم فروش خودرو نمی‌تواند همیشگی باشد افزود: بنابراین سیاستگذار باید پاسخی مناسب برای تقاضای بازار داشته باشد.
زنگنه در پخش دیگری از صحبت‌های خود به تغییرات قیمتی در طرح فروش یکپارچه خودرو اشاره کرد و اظهار داشت: به عنوان مثال در خودرو x۲۲ شاهد آن بودیم که قیمت ماشین از حدود ۴۰۰ میلیون تومان به بیش از ۷۰۰ میلیون تومان رسید که این افزایش ۳۰۰ میلیون تومانی موجب انصراف بسیاری از متقاضیان شد. همچنین خودرویی دیگر که ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان در لحظه ثبت نام بود به یک میلیارد و ۷۹۲ میلیون تومان رسید که این نوسانات و این ابهامات در قیمت، خود مانعی بزرگ در موفقیت طرح یکپارچه خودرو است. در واقع در این روش هم مصرف کننده و هم عرضه کننده با قیمت‌های مبهم مواجه است که برنامه ریزی را برای او سخت می‌کند.
او با اشاره به مشکلات ناشی از سیاست‌های دستوری برای خودروسازان گفت: عنوان می‌شود که ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی حذف می‌شود که به طور حتم این مساله دروضعیت تولید خودروسازان و قیمت‌های نهایی آن‌ها تاثیرگذار است و شرکت‌ها در این شرایط زیر بار نمی‌روند؛ بنابراین نمی‌توان در این وضعیت خودروساز را مجبور به عرضه با قیمت‌های دستوری کرد.
این کارشناس بازار خودرو با بیان اینکه ناهمخوانی در عرضه و تقاضا، تبعات گسترده‌ای در بازار خودرو خواهد داشت افزود: شورای رقابت در طرح فروش یکپارچه طرحی با ظاهر خوب را در بستری متلاطم ایجاد کرده و بنابراین شنیدن اخباری همانند حذف فروش یکپارچه، نشان دهنده این است که طرح به نوعی دچار مشکلاتی است.
زنگنه با اشاره به صحبت‌های اخیر وزیر صمت و تاکید او بر حذف رانت خودروسازان گفت: خودروسازان در شرایط فعلی و با همه مولفه‌ها همانند داشتن رانت، انرژی ارزان قیمت و نبود رقیب و ... با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند بنابراین راه صحیح تصمیمی جدی برای خروج آن‌ها از وضعیت فعلی است.
به گفته این کارشناس بازار خودرو راه حل‌های مقطعی برای ساماندهی خودرو بازی با افکار عمومی است و برای بهبود صنعت خودروسازی باید ضمن پرهیز از مداخلات بیجای دولت، رقابت را از طریق واردات ایجاد کرد.
او با اشاره به مشکلات تامین ارز برای خودرو‌های وارداتی افزود: بدونه دولت به این نتیجه رسیده که راه حل مهم برای ساماندهی صنعت خودرو واردات است که البته برای تامین ارز واردات مشکلاتی وجود دارد.
زنگنه در پاسخ به این سوال که آیا روش فروش خودرو در بورس کالا به عنوان روشی بینابین برای مصرف کننده و تولیدکننده کارآیی دارد یا خیر گفت: روش قیمت گذاری در بورس کالا پلکانی بود و البته باعث افزایش بی رویه قیمت خودرو شد و اگر متوقف نمی‌شد به مراتب قیمت خودرو تا کنون چند برابر بیشتر می‌شد.
