اختصاصی جوان آنلاین: کمبود پول نقد در دستگاههای خودپرداز باعث شده تا در میان افکار عمومی این سوال مطرح شود که آیا بانکها اسکناس کافی ندارند یا میزان تزریق اسکناسها از سوی بانک به خودپردازها کم است؟ پیگیری «جوان آنلاین» حاکی از این است که کمبود و نبود اسکناس در خودپردازها نه فقط در تهران بلکه در چندین استان دیگر نیز وجود دارد.
یکی از شهروندان ساکن سنندج در این خصوص میگوید: برای دریافت پول نقد به چندین خودپرداز مراجعه کردم، اما در خودپرداز پولی موجود نبود. او همچنین میگوید که علاوه بر مشکل نبود پول، بسیاری از خودپردازها از بعداز ظهر به بعد خدمات ارائه نمیدهند و دچار اختلال هستند.
شهروندی دیگر ساکن اصفهان نیز با اشاره به همین مشکلات میگوید: قبلتر برای دریافت پول با هر مبلغی که میخواستیم امکان انتخاب در خودپردازها را داشتیم، اما در حال حاضر اغلب بانکها یا اسکناس خرد تحویل نمیدهند یا اسکناس تراول دارند.
یکی از شهروندان تهرانی نیز در این زمینه گفت: نه تنها در مناطق کم رفت و آمد بلکه در مرکز شهر و در خیابانی شلوغ در چندین روز متوالی، خودپردازها اسکناسی برای تحویل نداشتند.
همچنین یکی دیگر از شهروندان نیز میگوید: به چندین خودپرداز مراجعه کردم و در اعتراض به کارمندان بانک این پاسخ را شنیدم که اسکناس ۱۰۰ هزار تومانی دریافت کنید و البته در ادامه همان اسکناس ۱۰۰ هزار تومانی نیز موجود نبود و در نهایت با دریافت اسکناس ۲۰۰ هزار تومانی با راننده تاکسی برای خرد کردن پول به چالش برخوردم. او میگوید: با توجه به اینکه بسیاری از ارائه کنندگان خدمات دستگاه پوزندارند ویا نگران دریافت مالیات هستند بنابراین شرایط به گونهای نیست که از دریافت پول خرد بی نیاز باشیم.
در مشاهدات میدانی خبرنگار جوان آنلاین نیز به مشکلاتی مشابه مشکلات شهروندان دیده شد و تمامی خودپردازهای حدفاصل خیابان قائم مقام تا میدان آرژانتین اعم از بانکهای دولتی و خصوصی فاقد اسکناس بودند.
یکی از مدیران شعبه در پاسخ به علت این مشکل عنوان کرد که تنها در شعبه ما بلکه اگر ۱۰ بانک دیگر نیز مراجعه کنید فاقد اسکناس هستند.
همچنین پیگیریهای جوان آنلاین از مقامات بانک مرکزی نیز بی پاسخ و ابهامات درباره علت کمبود اسکناس پابرجا ماند.
کامران ندری، کارشناس حوزه پولی و مالی در خصوص وظایف قانونی بانکها برای ارائه خدمات به شهروندان میگوید: بانک مرکزی اگرچه برای ارقام بالا و در راستای مبارزه با پولشویی محدودیت دارد، اما نباید برای مبالغ خرد برای شهروندان مشکل ایجاد شود و بنابراین بانک مرکزی به عنوان مقام ناظر باید در این زمینه ورود کند.
او با بیان اینکه ندادن پول نقد به نفع بانکها است میگوید: پول نقد قدرت خلق پول بانک را کم میکند و بنابراین بانکها تمایلی ندارند.
این کارشناس اقتصادی در خصوص تاثیر دریافت مالیات بر افزایش تقاضا برای پول نقد میگوید: به هر طریق نقل و انتقالات الکترونیک هزینههایی دارد و نباید با عدم عرضه اسکناس هزینه به شهروندان تحمیل شود.
ندری با اشاره به وظایف نظارتی بانک مرکزی در این زمینه اظهار داشت: هر کجا انحصار باشد باید نظارت صورت گیرد، اما متاسفانه خدمات عمومی که انتظار میرود روز به روز کمتر میشود.
بانک مرکزی سال گذشته مجموع اسکناس و مسکوک موجود در اقتصاد ایران را نزدیک ۹۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بود که این رقم حتی نیم درصد از کل نقدینگی کشور را نیز شامل نمیشود؛ بنابراین در مجموع اسکناس و مسکوک موجود در اقتصاد در مقایسه با نقدینگی بسیار پایین بوده و بخش اعظمی از این اسکناس و مسکوک هم در اختیار بانکهاست. اما از آن طرف، بانکها بخش بسیار کمی از این پول را به صورت «نقد» نگهداری میکنند. صورتهای مالی ۲۵ بانک ایران نیز نشان میدهد تنها ۸ درصد از تمامی دارایی این بانکها به صورت نقد نگهداری میشود و مابقی به شکلهای دیگر دارایی مانند ملک، طلا، ارز و… نگهداری میشود؛ بنابراین میتوان گفت که اگر خودپردازها پول ندارند، بخشی از آن به بانکها برمیگردد که پول نقد ندارند تا در خودپردازها جاگذاری کنند.
همچنین یکی از مشکلاتی است که از زمان قانون اخذ مالیات از کارتخوانها در کشور به وجود آمده و بسیاری از مغازهدارها هم ترجیح میدهند تا به جای استفاده از دستگاه کارتخوان، پول اجناس را به صورت نقدی از مردم دریافت کنند و همین امر باعث کمبود اسکناس در خودپردازها شده است.