دکتر سیدرضا میرطاهر
امريكا به عنوان يكي از قدرت‌هاي هسته‌اي اصلي جهان، برنامه‌هاي گسترده‌اي را براي نوسازي و توسعه هر چه بيشتر زرادخانه هسته‌اي خود در دست اجرا دارد. وزارت دفاع امريكا (پنتاگون) اوايل شهريور 1396 از نوسازي سامانه فرسوده موشك‌هاي قاره‌پيماي هسته‌اي اين كشور خبر داد. هزينه نهايي اين برنامه نوسازي، 62ميليارد دلار تخمين زده شده است. در واقع، با وجود اقدامات بين‌المللي براي كاهش زرادخانه‌هاي هسته‌اي به ويژه پيمان ان‌پي‌تي كه به‌منظور كاهش و در نهايت انهدام تسليحات هسته‌اي تصويب و به‌اجرا در‌آمده، امريكا كماكان مصمم به حفظ زرادخانه هسته‌اي خود است.
دفتر بودجه كنگره امريكا برآورد كرده است كه اجراي اين برنامه‌هاي نوسازي زرادخانه‌هاي هسته‌اي تا سال 2023 ميلادي، هزينه‌اي 355 ميليارد دلاري در پي خواهد داشت و اين هزينه صرفاً مربوط به شروع كار نوسازي است، به طوري كه انتظار مي‌رود به‌كارگيري مجموعه سه‌گانه نوسازي شده نيروي هسته‌اي امريكا در طول 30 سال آينده، هزينه‌اي يك تريليون دلاري داشته باشد. اين اقدام به ويژه به بهانه روند نوسازي هسته‌اي در كشورهاي رقيب يا خصم امريكا به ويژه روسيه و چين صورت مي‌گيرد كه هر دوي آنها به‌خصوص روسيه بودجه قابل توجهي را براي بازسازي نيروي هسته‌اي استراتژيك خود اختصاص داده‌اند. با اين حال امريكا در مقايسه با روسيه، برنامه بسيار گسترده‌اي را براي نوسازي هسته‌اي در نظر گرفته است. مقامات ارشد پنتاگون مدعي هستند يك نيروي هسته‌اي قوي بازدارنده براي امنيت ملي امريكا از ضرورت كامل برخوردار بوده و اين مهم‌ترين اولويت وزارت دفاع امريكاست. اين در حالي است كه دولت جديد رويكرد متفاوتي را در پيش گرفته است.
سياست هسته‌اي دونالد ترامپ رئيس‌جمهوري امريكا مبتني بر اصل عدم‌توازن هسته‌اي است كه با اصل «برابري هسته‌اي»Nucear Parity كه در جريان جنگ سرد، اتحاد جماهير شوروي و امريكا آن را به مثابه بهترين راه براي تضمين صلح پذيرفتند، در تعارض كامل قرار دارد. از نگاه روس‌ها، برتري هسته‌اي مورد ادعاي ترامپ بيشتر امري تخيلي است. اساساً دولت ترامپ رويكردي فعال در زمينه زرادخانه هسته‌اي و استراتژي هسته‌اي امريكا اتخاذ كرده است، كما اينكه بر ادامه اتخاذ استراتژي ضربه نخست هسته‌اي به عنوان يك گزينه حياتي تأكيد دارد كه به معناي باقي ماندن كابوس حملات هسته‌اي در جهان و تهديدي آشكار عليه ديگر كشورهاي جهان به ويژه قدرت‌هاي هسته‌اي مانند روسيه و چين تلقي مي‌شود. دولت امريكا به طور آشكار ديگر كشورها را تهديد كرده كه قادر است به بهانه دفاع از امنيت ملي خود يا متحدانش اقدام به حمله پيشدستانه هسته‌اي كند.
نوسازي هسته‌اي امريكا از ديدگاه سران اين كشور با توجه به بحران شبه‌جزيره كره از ضرورت بيشتري برخوردار شده است. با توجه به آزمايش بمب هيدروژني توسط كره‌شمالي در روز يك‌شنبه 12 شهريور، كه تحولي ماهوي و قابل توجه در مسير هسته‌اي شدن اين كشور شرق آسيا محسوب مي‌شود، اين مسئله مي‌تواند بهانه‌اي جديد در اختيار ترامپ قرار دهد تا با ادعاي خنثي كردن تهديدات هسته‌اي پيونگ يانگ و ايجاد بازدارندگي قاطع و تعيين‌كننده در مقابل تهديدات هسته‌اي كره‌شمالي، به روند نوسازي تسليحات هسته‌اي تاكتيكي و استراتژيك ايالات متحده سرعت بخشد. شاهد آن هستيم كه موضع ترامپ در قبال آزمايش هسته‌اي كره‌شمالي، مبتني بر اقدام متقابل و آمادگي استفاده از «تمام توان هسته‌اي» در برابر پيونگ يانگ و نيز اعمال تحريم‌هاي بيشتر عليه اين كشور است. در واقع واشنگتن موضع واكنش قاطع و حتي حمله پيشدستانه را در صدر اولويت‌هاي نظامي خود در قبال كره‌شمالي قرار داده است. اين در حالي است كه قدرت‌هاي هسته‌اي رقيب امريكا خط‌مشي متفاوتي در اين زمينه دارند، كما‌اينكه در دكترين نظامي فعلي روسيه، استفاده از سلاح‌هاي هسته‌اي براي جلوگيري از حملاتي كه موجوديت اين كشور را هدف حمله قرار مي‌دهند، در نظر گرفته شده است. چين نيز اعلام كرده اقدام به حمله پيشدستانه هسته‌اي نخواهد كرد و صرفاً هنگامي كه مورد حمله قرار بگيرد، از اين تسليحات استفاده خواهد كرد.
