همشهری ماه: از پيمانکاران و انبوه‌سازان ساختمان‌هاي نيمه کاره هم هيچ خبري نيست. تعاوني‌هاي ساختمان‌هاي نيمه‌کاره هم حرفي براي گفتن ندارند. اين‌جا فقط تعدادي از مردم محروم هستند که پول‌هاي‌شان را با هزاران اميد جمع کردند تا بتوانند سرپناهي براي خودشان فراهم کنند. رضايي، يکي از همين افراد است. او چهار سال در طرح مسکن مهر ثبت نام کرده و تاکنون هم پنج‌ميليون تومان براي خريد خانه در فاز هفت پرداخت کرده، اما خبري ازتحويل خانه‌اش نيست و هر روز هم براي پيگيري خانه نيمه ساخته‌اش به تعاوني مراجعه مي‌کند.
خودش مي‌گويد: «ما قشر محروم جامعه هستيم و توقع داريم به کارهاي ما بيشتر توجه شود. وقتي مسوولان اعلام کردند که محرومان مي‌توانند به‌راحتي خانه‌دار شوند هرچه را که داشتم فروختم تا بتوانم پول ابتداي خريد مسکن را تهيه کنم. هر وقت که تعاوني، هزينه‌هايي اعلام مي‌کرد پرداخت می‌کردم اما اکنون دو سال است که اين ساختمان‌ها همين گونه رها شده‌اند و هيچ کس نيست که پاسخگوي ما باشد. تعاوني هم اعلام مي‌کند با پيمانکار دچار مشکل شده‌ايم و ما مانده‌ايم و پولي که از دست‌مان رفته.»
خانه‌هايي ساخته شده در پشت کوهدولت اعلام کرد پنج هزار واحد مسکوني در هشتگرد ساخته شده است. اين واحدها با متراژ70، 75و80 متر مربع به امکانات خدماتي همچون آب، برق، گاز و تلفن مجهزند. در شهر هشتگرد هم اکنون 55 هزار واحد مسکوني در حال ساخت است که 20 هزار واحد آن در سال 91 تحويل متقاضيان مي‌شود. قرار است پرونده مسکن مهر در شهر جديد هشتگرد در سال 92 بسته شود و با تحويل تمام اين واحدها پيش‌بيني مي‌شود جمعيت اين شهر به 300 هزار نفر برسد؛ البته مسولان قول داده‌اند قطار شهري تهران – کرج، هشتگرد را در سال آينده به شهر قزوين برساند. براي رسيدن به شهر جديد هشتگرد بايد راه بسياري را از تهران طي کرد و البته براي رسيدن به خانه‌هاي مسکن مهر در فاز چهار يا هفت اين راه طولاني‌تر مي‌شود؛ يعني بعد از عبور از کوه‌هاي ساوجبلاغ و بيابان‌هاي اطرافش تازه به خانه‌هايي مي‌رسيد که با نام مسکن مهر دل تعدادي از افراد را فقط چند روز اول خانه‌دارشدن‌شان خوش کرد. چراکه اين‌جا از امکانات اوليه خبري نيست و تا چشم کار مي‌کند بيابان است و گرد و خاک.
نه از فضاي سبز خبري است نه از مدرسه و بيمارستان براي اهالي محل. آن‌طور که محلي‌ها مي‌گويند اين خانه‌ها تنها استراحتگاه آن‌ها محسوب مي‌شود و مردان اين منطقه صبح زود با هزاران بدبختي خود را به ابتداي هشتگرد جديد مي‌رسانند تا بتوانند از آن‌جا ماشيني پيدا کنند تا در محل کار خود حضور يابند و زنان هم زنداني‌هاي اين شهرک هستند. آن‌ها پشت حصار کشيده شده در اين فاز با کودکان‌شان قدم مي‌زنند. خانه‌هاي اين منطقه به قول محلي‌هاي هشتگرد، به «خانه کبريتي‌ها» معروف است. مسکن مهري که به قول وزير مسکن بايد ويلايي ساخته مي‌شد اما حالا به خانه کبريتي معروف شده است. اين‌جا فقط سرپناه افرادي است که به خاطر بي‌پولي از تهران يا شهرستان‌هاي ديگر به اميد خانه و خانه‌دار شدن کوچ کرده‌اند تا ديگر فرياد صاحبخانه را هر ماه و هرسال نشنوند؛ اين ملک ديگر مال خودشان است.
غلامي، خادم مسجد فاز چهار مسکن مهر هشتگرد است او روايتي تلخ از فروش هر آن‌چه که در دست داشت، دارد: «زماني که مسکن مهر مطرح شد هر چه داشتم فروختم تا بتوانم پول اين خانه را فراهم کنم. هفت ميليون تومان جور کردم و ريختم و خانه را تحويل گرفتم. حالا ماهي 225 هزار تومان وام مي‌دهم که اين اصلا براي من که کارگر هستم قابل قبول نيست. در جلسه‌اي که آقاي نيکزاد با آقاي احمدي‌نژاد در افتتاحيه اين شهرک داشتند مقرر شد که کمتر از 156 هزار تومان در ماه قسط پرداخت کنيم. اما بعد از اين جلسه، از بانک نامه‌اي آمد که قسط خانه 225 هزار تومان تعيين شده است. علاوه بر اين، بانک چهار ميليون تومان هم به پول وام‌مان اضافه کرد که دليلش را به ما نگفتند. اين اتفاق براي بيشتر ساکنان اين شهرک افتاده است. وي تاکيد مي‌کند: «قسط خانه بسيار سنگين است.
همين ماه گذشته حدود 600 احضاريه تاخير اقساط بانک خانواده‌ها را به خادمان مسجد دادند تا ما بين اين خانواده‌ها پخش کنيم اين يعني اين‌که بيشتر مردم اين شهرک پول کافي براي اقساط‌شان ندارند.» البته اين تمام مشکلات مردم اين منطقه نيست؛ خانه‌ها در بيابان‌هاي بي‌آب و آباداني ساخته شده است. به طوري‌که براي رسيدن به هشتگرد جديد بايد مسافت بسياری طي شود. نصرتي، يکي از ساکنان اين شهرک درباره امکانات رفاهي مي‌گويد: «در ابتدا به ما گفتند خانه‌ها را با تمام امکانات تحويل مي‌دهند اما خانه‌هايي که دادند تراس، پارکينگ و حتي کمد ديواري يا کابينت نداشت؛ البته پول پارکينگ را از ما گرفتند ولی بايد در خيابان پارک کنيم. اين شهرک بيمارستان، مدرسه و ماشين خطي ندارد. اگر ما به مشکلي برخورديم بايد با آژانس شهرک جديد هشتگرد تماس بگيريم و تا ماشين به اين منطقه برسد کلي زمان می‌برد.
دادوستد بالايي‌ها با هماين همه ماجرا و مشكلات مردم اين منطقه نيست. مردم اين منطقه براي رسيدن به آرزوي خانه‌دار شدن از همه چيزشان گذشتند و در نهايت خانه‌هايي تحويل‌شان شد كه استاندارد نيست. بتول هوشيار، مدير تعاوني فاز چهار، يكي از افرادي است كه مسوول ساخت 432 واحد از خانه‌هاي فاز چهار هشتگرد است. او براي ساخت اين واحدها مشكلات بسياري پشت سر گذاشته است. خودش که تا همين چندي پيش در ساخت و سازهاي مسکن مهر هشتگرد دست داشته است، مي‌گويد: «بسياري از خانه‌هاي ساخته شده استاندارد نيستند.»
دراين‌باره هم بارها و بارها به مديران عمران شهر جديد هشتگرد و همچنين نظام مهندسي شكايت كرده اما گويا هيچ‌كس پاسخگوي او نبوده و شايد همين موضوع از دلايل کناره‌گيري وي از طرح‌هاي هشتگرد بوده است. هوشيار درباره ساخت و سازهاي مسكن مهر هشتگرد مي‌گويد: «متاسفانه پيمانکار در ساخت و نصب هواكش‌هاي خانه‌ها بسيار كوتاهي كرد، پيمانكار براي نصب لوله هواکش پكيج هشت نصب كرده بود و چون خروجي هواکش كوچك بود نصب اين لوله موجب گازگرفتگي خانواده‌ها مي‌شود. بارها اعلام كردم كه اين واحدهاي مسكوني در حال ساخت، پروژه مرگ را دنبال مي‌كنند. در ابتدا پيمانكار و مدير عمران شهر جديد هشتگرد حرف مرا قبول نکرد، اما با پيگيري‌هاي متعددي كه داشتم قرار شد كه اعضا نفري 200 هزار تومان ازجيب خودشان هزينه کنند تا يک دستگاه پكيج فندار در هر خانه نصب كنيم و اين ظلم مضاعف به طبقه محروم جامعه بود.» وي تاكيد مي‌كند: «خانه‌هایي كه در اين منطقه ساخته شده بسيار بي‌كيفيت هستند. يك تا دو سال از اسكان خانواده‌ها در اين منطقه نمي‌گذرد كه لوله بسياري از خانه‌ها دچار گرفتگي شد.
سقف خانه‌ها در زمستان چكه مي‌كند چراكه پيمانکار روکش خوبي براي خانه‌ها استفاده نكرده است.» به اعتقاد هوشيار، ناظران عالي شركت عمران شهر جديد، تعاملات و روابط زيادي با برخي انبوه‌سازان دارند و اين تعامل نزديک سبب مي‌شود که مديران تعاوني‌ها نتوانند حق مردم را پيگيري کنند.
امااز سوي ديگر فيروز تابش، انبوه‌ساز همين 432 واحد مسكوني فاز چهار هشتگرد است خودش مي‌گويد: «وزارت مسکن بارها از او خواسته تا پروژه‌اي جديد از مسکن مهر را در اين منطقه عملياتي کند اما او به مسوولان وزارت مسکن گفت که سيستم وزارت مسکن براي ساخت اين واحدها توان ندارد.» البته او، بنابر ادعاي خودش، از ساخت و ساز مسكن مهر هيچ نتيجه‌اي اقتصادي عايدش نشده است.
تابش درباره ساختمان‌هاي بي‌كيفیت که ساخته شده، مي‌گويد: «شرکت ما با بانك مسكن و شركت عمران قرارداد سه‌جانبه‌اي امضا كرد كه ظرف مدت يك‌سال پروژه فاز چهار مسكن مهر هشتگرد را تحويل دهيم. ما هم ظرف مدت يك سال اين پروژه را كامل کرديم و تحويل داده‌ايم. از سال 89 كه رئيس‌جمهور اين پروژه را افتتاح كرد تا امروز هنوز 60 واحد از اين خانه‌ها فروخته نشده و اين يعني ما متضرر شده‌ايم.» وي با اشاره به اين‌كه اين خانه‌ها به هيچ عنوان بي‌كيفیت نيستند و از مصالح خوبي در ساخت آن‌ها استفاده شده، مي‌گويد: «وقتي در قرارداد ذكر مي‌شود كه ما فقط 11ماه براي ساخت فرصت داريم، حق دهيد كه اين اتفاقات هم براي پروژه‌هاي كلان مي‌افتد. ما قبول نداريم مثلا پروژه، مرگ آفرين بوده، فقط يكي از پيمانكاران در چند بلوك لوله هشت گذاشته بود که آن را هم ناظران اصلاح کردند.»
خانه‌هاي ويران شدهآنطور كه مهندسان ناظر ساخت مسكن مهر مي‌گويند خانه‌ها براي انبوه‌سازان صرف ندارد؛ بنابراين خانه‌ها 70 تا 80 متري ساخته مي‌شوند تا هزينه‌های آنان كمتر باشند. حالا اين خانه‌هاي کوچک نوساز براي ساکنان آن هزينه‌بر شده است. خانم ميانسالي همراه همسرش دو سالي است كه اين خانه‌ها را تحويل گرفته، اما حالا ديوارهاي خانه نوسازش ترك‌خورده و او بايد اين ديوارها را تعمير کند: «خيلي در حق ما اجحاف شد؛ سقف خانه‌ام هم ترك برداشته و زمستان هم از سقفش آب چكه مي‌کند. باور نمي‌كنيد؟ خانه‌اي كه تنها دو سال است که ساخته شده الان در حال ويراني است. به نظرم از محرومان دفاع نشده بلکه به ما ضرر زده شد. هرچه داشتيم فروختيم تا بتوانيم خانه‌اي دست‌وپا كنيم. حالا بايد با بدبختي هزينه تعميرات را جور کنيم.»
آن‌طوركه مهندسان ناظر مي‌گويند: مسكن مهر در منطقه هشتگرد كرج به صورت صنعتي، نيمه‌صنعتي و سنتي ساخته مي‌شود. تفاوت اين نوع مسكن در پرداخت وام بيشتر خودنمايي مي‌كند. افرادي كه خواهان مسكن مهر صنعتي هستند مي‌توانند تا سقف 25 ميليون تومان وام بگيرند. مسكن مهر نيمه صنعتي 22 ميليون و سنتي هم 20 میليون تومان وام دارد.
گويا مشكل بي‌كيفيت بودن اين مسكن‌ها به ساخت صنعتي يا سنتي آن مربوط نيست بلكه مصالح استفاده شده در آن استاندارد نيستند.مهندس سيدرضا ابوالقاسمي، سرپرست كارگاه تعاوني 10 فاز هشت هشتگرد است. وي درباره ايمني ساختمان‌ها مي‌گويد: «اسكلت‌هايي كه در فاز هفت ريخته شده از بتن است و بسيار كم پيش مي‌آيد براي اين خانه‌ها مشکلي ايجاد شود اما در كارگاه قبلي كه نيمه صنعتي بود، به خاطر سهل‌انگاري کارگران، خانه‌ها دچار مشکل شدند، امكان خطر در ساختن خانه‌هاي نيمه صنعتي بسيار زياد است. با اين‌حال در ساختن خانه‌هاي سنتي هم بعضی وقت‌ها كم‌كاري‌هايي از سوي پيمانکاران انجام شده و برخي پيمانكاران اعلام مي‌كردند كه سيمان كمتر ريخته شود اما در تعاوني کنوني اين کم‌کاري وجود ندارد.»
از بيابان‌هاي غير‌مسکوني اين منطقه که مي‌گذري ياد مردان و زناني که مجبورند در اين منطقه صبح را شب کنند و شب را به صبح برسانند آزارت مي‌دهد. خانواده‌هايي که براي روياي خانه‌دارشدن سال‌ها پشت نوبت مي‌مانند و وقتي که خانه را تحويل مي‌گيرند تازه هزاران مشکل سر راه خود دارند. چه کسي پاسخگو است؛ خود متقاضيان، تعاوني‌ها و انبوه‌سازان يا آقاي وزير؟
