
يوسف زماني: عملكرد اصولگرايان در مرحله اول انتخابات مجلس نهم كه ۱۲ اسفند ۹۰ برگزار شد را چگونه ارزيابي ميكنيد؟ موفق يا ناموفق؟ اگر موفق بودند اين موفقيت مطلق بود يا نسبي؟ كداميك از تشكلهاي دوگانه اصولگرايان يعني جبهه متحد و جبهه پايداري در انتخابات موفقتر بودند؟ (سايرتشكلهاي اصولگرايان مثل جبهه ايستادگي در اين نوشتار مورد نظر نيستند) آيا نتايج مرحله دوم انتخابات مجلس نهم كه ۱۵ ارديبهشت برگزار ميشود ميتواند تركيب به دست آمده در مرحله اول را دچار دگرگوني كند يا تأثير آن ناچيز خواهد بود؟
براي پاسخ به اين سؤالات لازم است ابتدا نگاهي آماري به نتايج مرحله اول انتخابات داشته باشيم:
۱- در مرحله اول انتخابات ۲۲۳ نماينده مجلس انتخاب شدندكه ۱۱۰ نفر (۳۳/۴۹ درصد) نامزد رسمي دو جبهه متحد و پايداري و ۱۱۳ نفر ( ۶۷/۵۰ درصد) خارج از فهرست اين دو جبهه هستند، البته تعداد قابل توجهي از اين ۱۱۳ نفر اصولگرا هستند و عدم معرفي آنها به عنوان نامزد رسمي اين دو تشكل دلايل خاصي داشت از جمله اينكه در حوزههاي انتخابيه آنان رقابت اصلي ميان نامزدهاي اصولگرا بود و جبهه متحد و نيز پايداري به پيروزي اصولگرايان اطمينان داشتند لذا لزومي به معرفي يك نفر به عنوان نامزد رسمي نميديدند زيرا در ارزيابي آنان اين كار موجب افزايش رقابت و مشاركت بيشتر مردم در انتخابات ميشد كه چنين نيز بود، ضمن آنكه حدود ۲۰ نفر از اين ۱۱۳ نفر نامزد رسمي جبهه ايستادگي كه از جمله تشكلهاي اصولگرايان بود، هستند.
۲- دو جبهه فراگير اصولگرايان يعني جبهه متحد و جبهه پايداري در مجموع ۳۱۹ نامزد رسمي معرفي كرده بودند كه ۱۱۰ نفر آنان در مرحله اول انتخاب و ۱۲۵ نفر حذف شدند. ۸۴ نفر نيز در مرحله دوم انتخابات حضور دارند، بنابراين تعداد نامزدهاي منتخب دو جبهه در مرحله اول هم كمتر از منتخبان خارج از ليست آنهاست (۱۱۰ در برابر ۱۱۳) و هم بدون احتساب حاضران در مرحله دوم كمتر از تعداد نامزدهاي حذف شده آنهاست. (۱۱۰ در برابر ۱۲۵).
بر اين اساس ميتوان گفت عملكرد اين دوجبهه در مرحله اول انتخابات توأم با موفقيت كامل نبود، اما با احتساب نامزدهاي اختصاصي جبهه ايستادگي، اصولگرايان در مرحله اول بيش از نيمي از كرسيها (حدود ۶۰درصد) را به خود اختصاص دادند.
۳- از ۱۱۰ نامزد رسمي منتخب دو جبهه در مرحله اول ۵۲ نفر نامزد اختصاصي جبهه متحد، هفت نفر نامزد اختصاصي جبهه پايداري و ۵۱ نفر نامزد مشترك بودند و از ۱۲۵ نامزد حذف شده دو جبهه ۴۳ نفر نامزد اختصاصي جبهه متحد، ۴۲ نفر نامزد اختصاصي جبهه پايداري و ۴۰نفر هم نامزد مشترك بودند، ضمن آنكه از ۳۱۹ نامزد رسمي معرفي شده براي انتخابات نيز ۱۳۱ نفر نامزد اختصاصي جبهه متحد، ۷۹ نفر نامزد اختصاصي جبهه پايداري و ۱۰۹ نفر نامزد مشترك بودند، بنابر اين در مرحله اول انتخابات عملكرد جبهه متحد به مراتب موفقتر از عملكرد جبهه پايداري بود.
۴- درمرحله دوم انتخابات مجلس نهم، ۶۵ نفر از ۳۳ حوزه انتخابيه انتخاب ميشوند، در هشت حوزه انتخابيه با۱۰ نماينده اين دو جبهه نامزد رسمي ندارند، بنابر اين در بهترين حالت ۵۵ نفر از نامزدهاي دوجبهه ميتوانند در مرحله دوم وارد مجلس شوند كه با احتساب ۱۱۰ نماينده منتخب مرحله اول تعداد آنان به ۱۶۵ نفر خواهد رسيد كه كمتر از تعداد اعضاي فراكسيون اصولگرايان در مجلس هشتم است.
اين عدد بدون احتساب نمايندگان اصولگراي خارج از فهرست دو جبهه است كه به يقين عضو فراكسيون اصولگرايان مجلس نهم خواهند بود، لذا وضعيت اصولگرايان در مجلس نهم حداكثر ميتواند وضعيت مشابه آنان در مجلس هشتم باشد. امابا توجه به فعاليت جبهههاي مختلف اصولگرايي، فراكسيونهاي آنان دچار تغيير و تحول خواهد شد.
۵- مرحله دوم انتخابات ۳۵ نامزد اختصاصي جبهه متحد، ۲۹ نامزد اختصاصي جبهه پايداري و ۱۹ نامزد مشترك دو جبهه حضور دارند، بنابراين در هر حالت تعداد منتخبان اختصاصي جبهه متحد در مجلس نهم بيشتر از تعداد منتخبان اختصاصي جبهه پايداري خواهد بود، اما از آنجا كه ۲۵ نماينده تهران در اين مرحله انتخاب ميشوند ورقابت اين دو جبهه در تهران از نظر تعداد نامزدهاي اختصاصي و تفاوت معنادار ديدگاههاي سياسي نامزدها، شديدتر و تعيين كنندهتر است، نتيجه انتخابات تهران در تعيين وزن نهايي دو جبهه در مجلس نهم مهم است. در هرصورت برتري عددي با جبهه متحد خواهد بود.
۶- با توجه به اينكه تعداد نمايندگان اصلاحطلب در مرحله اول كمتر از ۲۰ نفر بوده و تعداد نامزدهاي آنان در مرحله دوم نيز كمتر از انگشتان يك دست ميباشد، لذا وزن اصلاح طلبان در مجلس نهم بسيار سبكتر از مجلس هشتم خواهد بود.
۷- وزن مستقلها در مجلس نهم به ظاهر بيشتر از وزن آنها در مجلس هشتم است. گرچه قضاوت جامع در اين مورد بايد پس از گذشت مدت زماني از تشكيل مجلس نهم صورت گيرد، زيرا اكثر آنان داراي گرايش سياسي هستند كه با تشكيل مجلس مشخصتر خواهد شد، بنابر اين نتايج مرحله دوم انتخابات هم در افزايش وزن اصولگرايان نسبت به ساير گرايشهاي سياسي و هم در افزايش وزن جبهه متحد اصولگرايان در برابر جبهه پايداري يا برعكس مؤثر و تعيينكننده است، لذا مشاركت فعال، آگاهانه و با بصيرت در اين مرحله از انتخابات همچون ۱۲ اسفند مهم است.
۶- بررسي وضعيت نمايندگان مجلس هشتم در مجلس نهم نيز جالب توجه است. از ۲۹۰ نماينده مجلس هشتم ۷۲ نفر درمرحله اول به مجلس نهم راه يافتند، ۴۷ نفر در مرحله دوم انتخابات حضور دارند، ۱۶۹ نفر نيز با اين مجلس خداحافظي كردند. ( شامل ثبتنام نكردهها، ردصلاحيت شدهها، حذف شدههاي مرحله اول به علاوه سه نفر كه وفات يافتند و دو نفر كه به كابينه دهم پيوستند)، ضمن آنكه انتخابات مرحله اول در دو حوزه انتخابيه نيز ابطال شد، بنابر اين حتي اگر تعداد قابل توجهي از نمايندگان حاضر در مرحله دوم به مجلس نهم راه يابند باز شاهد تغيير حدود دو سوم نمايندگان مجلس هشتم در مجلس نهم خواهيم بود كه بيانگر چهره متفاوت اين دو دوره مجلس است.
ممكن است خطايي در محاسبه برخي اعداد مذكور درمتن مطلب رخ داده باشد اما درصد خطا قطعاً پايين و قابل چشم پوشي است.