جوان آنلاین: «سوخت هواپیما‌های ارتش اسرائیل از ترکیه تأمین می‌شود» این، از جمله توییت‌های بسیاری است که طی ساعات گذشته توسط کاربران ترکیه‌ای با هشتگ «غزه به نان نیاز دارد» در شبکه اجتماعی ایکس ترند شده است. در واکنشی گسترده به بحران انسانی در غزه، کاربران ترکیه‌ای از دیشب با هشتگ #GazaNeedsBread در پلتفرم ایکس طوفانی مجازی به راه انداختند که به‌سرعت به صدر ترند‌های ترکیه و دومین موضوع جهانی بدل شد.
به گزارش فارس، توییت‌های مشابه آن هم به‌کرات در صفحات کاربران در پلتفرم ایکس ترکیه منتشر شده از جمله اینکه «کودکان غزه دارند می‌میرند، درحالی‌که شرکت سوکار از طریق ترکیه نفت به اسرائیل می‌دهد» یا «ای دولت اردوغان می‌خواهیم برای غزه اقدام کنید!» و «غزه در محاصره است ترکیه باید تحریم‌های اقتصادی و دیپلماتیک علیه اسرائیل تحمیل کند». کاربران زیادی از ایران، جمهوری آذربایجان، روسیه، گرجستان، فلسطین و لبنان نیز به این حرکت پیوستند و با بازنشر این هشتگ، خواستار پایان محاصره غزه و ارسال فوری کمک‌های انسانی شدند. با وجود اینکه ۲۲ روز از بسته شدن کامل گذرگاه‌های نوار غزه به روی مردم گرسنه این منطقه در سایه کشتار جمعی آنها می‌گذرد، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه امروز سه شنبه تاکید کرد: ما همیشه در کنار مردم خود در غزه هستیم و اسرائیل باید جنایات خود در غزه را متوقف کرده و به آتش بس بازگردد.
اما شرکت سوکار چیست؟
شرکت دولتی نفت جمهوری آذربایجان، سوکار (SOCAR)، یکی از بازیگران کلیدی در صنعت انرژی ترکیه محسوب می‌شود که طی سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در این کشور انجام داده است. مهم‌ترین دارایی سوکار در ترکیه، مجتمع پتروشیمی «پتکیم» و پالایشگاه بزرگ «استارم در شهر علی آغا در استان ازمیر است. پالایشگاه استار با ظرفیت پالایش روزانه حدود ۲۰۰ هزار بشکه نفت خام، بنزین و سایر فرآورده‌ها را تولید و عمدتاً به بازار‌های منطقه‌ای از جمله اسرائیل صادر می‌کند.
سوکار همچنین مالک برند سوخت‌رسانی سوکار ترکیه انرژی است و شبکه‌ای از جایگاه‌های عرضه سوخت در ترکیه را اداره می‌کند. این شرکت از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیحان، نفت آذربایجان را به بندر جیحان در ترکیه منتقل کرده و از آنجا، با تانکر‌های دریایی به مقصد‌های مختلف از جمله بنادر اسرائیل صادر می‌کند. بنا بر گزارش‌ها، بخشی از نیاز انرژی اسرائیل به‌ویژه در حوزه بنزین و گازوئیل از طریق همین پالایشگاه استار و صادرات سوکار از بندر جیحان تأمین می‌شود. این موضوع در ترکیه با واکنش منفی فعالان اجتماعی و کاربران فضای مجازی مواجه شده که خواستار توقف این همکاری‌ها در پی جنگ غزه هستند.
شرکت دولتی نفت جمهوری آذربایجان، سوکار (SOCAR) در فوریه گذشته نیز، اعلام کرده است که ۱۰ درصد از سهام میدان گازی «تامار» در سواحل مدیترانه‌ای اسرائیل را خریداری کرده است. این سهام از طریق معامله‌ای با شرکت «یونیون انرژی»، متعلق به سرمایه‌دار اسرائیلی آرون فرنکل، به سوکار واگذار شده است.
جزئیات مالی این قرارداد منتشر نشده، اما فرنکل این سهم را در سال ۲۰۲۲ از شرکت «مبادله پترولیوم» اماراتی به قیمت تقریبی ۵۲۰ میلیون دلار خریداری کرده بود. میدان گازی تامار که در سال ۲۰۰۹ کشف شد، از سال ۲۰۱۳ وارد مرحله بهره‌برداری شد و دومین میدان گازی بزرگ اسرائیل محسوب می‌شود.
این میدان در حدود ۹۰ کیلومتری غرب بندر حیفا و در آب‌های دریای مدیترانه واقع شده و حدود ۱۰ تریلیون فوت مکعب ذخایر گاز طبیعی در خود جای داده است. مدیریت پروژه بر عهده شرکت آمریکایی «شورون» است و سایر سهام‌داران آن شامل شرکت‌های اسرائیلی همچون «إسرامکو» و «تامار پترولیوم» هستند.
حملات مکرر به ساختمان‌های شرکت سوکار در ترکیه
در راستای موج اعتراضات مردمی در ترکیه علیه شرکت‌هایی که با رژیم صهیونیستی همکاری تجاری دارند، شرکت آذربایجانی سوکار به دلیل اتهام فروش سوخت به اسرائیل در صدر هدف این اعتراضات قرار گرفته است. شهر‌های مختلف ترکیه و به ویژه استانبول آنکارا و ازمیر طی ماه‌های گذشته بار‌ها صحنه تجمعات گسترده مقابل ساختمان مرکزی سوکار بود. معترضان خواستار توقف فوری صادرات نفت این شرکت به اسرائیل شدند. آنها در اقدامی نمادین، نمای ساختمان شرکت را با رنگ قرمز پوشاندند؛ اقدامی که آن را نمادی از «خون فلسطینیان» خواندند.
به گفته معترضان: تجارت سوکار با صهیونیست‌ها، تجارت خون است. آنها خواستار موضع‌گیری صریح و توقف کامل فروش سوخت به اشغالگران هستند. شرکت سوکار در پاسخ، ضمن تکذیب فروش نفت به اسرائیل اعلام کرده که مقصد نهایی فروش نفت خام در اختیار شرکت‌های بازرگانی است و از کنترل این شرکت خارج است.
با این حال، معترضان با اشاره به همکاری نزدیک ترکیه و آذربایجان در حوزه انرژی، از مقامات دولت ترکیه نیز خواستند تا با فشار بیشتر بر این شرکت، صادرات سوخت به اسرائیل را متوقف کنند. این خواسته در حالی مطرح می‌شود که آنکارا ادعا کرده که از ماه مه گذشته (یک سال پیش) تمامی صادرات به اسرائیل را به‌طور رسمی متوقف کرده است.
گزارش‌های متعددی که توسط نهاد‌های مستقل و جنبش‌های حامی فلسطین منتشر شده‌اند، نشان می‌دهند که ترکیه نه تنها به تحریم‌های اعلام‌شده پایبند نبوده، بلکه به‌صورت غیررسمی و مخفیانه روابط تجاری خود با رژیم صهیونیستی را ادامه داده است. این تناقضات نه تنها اعتبار بین‌المللی ترکیه را تحت تأثیر قرار داده، بلکه دولت این کشور را با انتقادات شدید داخلی و خارجی نیز مواجه کرده است.
انتشار گزارش‌هایی که نشان می‌دهد محموله‌های نفت خام از بندر جیحان به رژیم صهیونیستی منتقل شده و برای استفاده در ماشین جنگی رژیم صهیونیستی پالایش شده‌اند، نشان‌دهنده نقض آشکار تعهدات اخلاقی و انسانی ترکیه است. این روند نشان می‌دهد که اعتراضات در ترکیه علیه همکاری‌های اقتصادی با رژیم صهیونیستی به یک جنبش اجتماعی فراگیر تبدیل شده که از خیابان‌ها تا فروشگاه‌ها و روابط دیپلماتیک را تحت تأثیر قرار داده است.
