جوان آنلاین: انگار بازی مدارس فرسوده، ناایمن، خشتی، گلی و چادرهایی که دانشآموزان در آنها مشغول تحصیل هستند، تمامی ندارد. با اینکه هر سال مسئولان از عزم و برنامههای خود برای برچیدن چنین مراکز آموزشی در کل کشور خبر میدهند، اما باز هم با شروع سال تحصیلی مشخص میشود گروهی از دانشآموزان مجبورند در چنین اماکنی درس بخوانند. با وجود اینکه نسبت کلاسهای مستحکم از ۶۴ درصد در سال تحصیلی ۱۳۹۶- ۱۳۹۵ به ۸۲ درصد در سال تحصیلی ۱۴۰۳- ۱۴۰۲ افزایش یافته است، اما هنوز بخش قابلتوجهی از دانشآموزان در کلاسهای فاقد استاندارد تحصیل میکنند. درست مثل اصفهان که هزار و ۱۰۰ کلاس درس نیاز دارد و بوشهریهایی که هنوز در چادر درس میخوانند.
آخرین آمارها در سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که نسبت کلاسهای مستحکم از ۶۴ درصد به ۸۲ درصد رسیده است، اما همین ۱۸ درصد باقیمانده دانشآموزان زیادی را در دل خود جای داده است. همچنان برخی مناطق کشور از جمله پایتخت با معضل جدی کمبود مدرسه مواجه است و حدود ۳ میلیون دانشآموز در کلاسهای ناایمن حضور دارند.
کمبود مدارس در کشور به یکی از معضلات اساسی نظام آموزشی تبدیل شده است. این بحران نه تنها منجر به افزایش جمعیت کلاسهای درس و افت کیفیت یادگیری دانشآموزان میشود، بلکه دانشآموزان را ناگزیر به ادامه تحصیل در مدارس فرسوده و غیرمناسب میکند.
هماکنون، هفت نقطه از کشور از جمله استان تهران با کمبود شدید مدرسه مواجه است. بهطور خاص، در این استان کمبود ۱۳ هزار کلاس درس وجود دارد و پنج منطقه از تهران، بهویژه مناطق ۱۷، ۱۵، ۱۸، ۱۹ و ۹، بیشترین آسیب را از این وضعیت میبینند.
چند روز پیش بود که رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور تأکید کرده بود، استانهای خوزستان، سیستانوبلوچستان، خراسان رضوی، تهران، قم، البرز و آذربایجان غربی در صدر نیازهای مالی و توجه برای ساخت مدرسه قرار دارند.
طبق آمارهای رسمی، حدود ۷۰ هزار کلاس درس در کشور نیازمند مقاومسازی و ۳۰ هزار کلاس درس دیگر نیازمند تخریب و بازسازی هستند.
آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران نشان میدهد وضعیت دسترسی دانشآموزان به فضاهای آموزشی در هفت سال اخیر رو به بهبودی بوده و نسبت کلاسهای مستحکم به کل کلاسهای موجود رقم قابل قبولی است. همچنین نسبت کلاسهای درس دارای سامانه گرمایش و سرمایش استاندارد از ۴۸ درصد در سال تحصیلی ۱۳۹۵- ۱۳۹۶ به ۶۸ درصد افزایش یافته و سرانه فضای آموزشی به ازای هر دانشآموز از ۱۷/۵ متر مربع به ۲۸/۵ متر مربع رسیده است.
با این حال، هنوز با استاندارد فضای آموزشی به ازای هر دانشآموز که ۲۸/۵ متر مربع است، فاصله وجود دارد.
اصفهان نیازمند ۱۱۰۰ کلاس درس
اصفهان از جمله استانهایی به شمار میآید که حدود ۹۰۰ کلاس درس تخریبی دارد و آنطور که مسئولان اعلام کردهاند باید هزار و ۱۰۰ کلاس درس در این استان ساخته شود.
مدیر کل آموزش و پرورش استان اصفهان هم با اشاره به وضعیت فضاهای آموزشی و نیروی انسانی در سیستم آموزشی استان، وضعیت کلاسهای درس را خوب نمیداند.
محمدرضا نظریان با بیان اینکه استان اصفهان دارای ۵ هزار و ۹۵۹ مدرسه است، میگوید: «در حال حاضر بیش از ۹۵۹ هزار دانشآموز در این مدارس مشغول به تحصیل هستند که شامل مقاطع مختلف از جمله دوره ابتدایی، متوسطه اول و دوم و هنرستانها میشود.»
وی همچنین به وضعیت نیروی انسانی اشاره کرده و ادامه میدهد: «تعداد نیروی انسانی شاغل در آموزش و پرورش استان بالغ بر ۵۵ هزار نفر است. در ۲۰ منطقه از ۴۱ منطقه آموزشی، مدارسی وجود دارند که در دو نوبت صبح و عصر فعالیت میکنند.»
مدیرکل آموزش و پرورش استان اصفهان به آمار کلاسهای تخریبی نیز اشاره کرده و میگوید: «در حال حاضر حدود ۸ هزار و ۹۶۴ کلاس درس نیاز به تعمیر و بازسازی دارند که بالاترین آمار مربوط به شهرستان کاشان است.» وی گریزی هم به وضعیت مدارس غیر دولتی میزند و ادامه میدهد: «در مقاطع تحصیلی مختلف، تعداد دانشآموزان در مدارس غیردولتی به ۱۷۶ هزار نفر میرسد.»
این مسئول به ماده ۱۳ قانون شوراهای آموزش و پرورش اشاره کرده و توضیح میدهد: «این ماده به تأمین منابع مالی برای هزینههای جاری و عمرانی آموزش و پرورش پرداخته و شامل پنج منبع تأمین اعتبار است که باید به توسعه فضاهای آموزشی اختصاص یابد.»
نظریان تأکید میکند: «با توجه به روند نزولی تأمین منابع مالی در سالهای اخیر، نیاز به همکاری و مشارکت بیشتر مردم و نهادهای دولتی و غیردولتی برای بهبود وضعیت آموزش و پرورش استان احساس میشود.»
دردی به نام مدارس چادری
بوشهر هم هر سال مجبور است بخشی از دانشآموزانش را در مدارس و کلاسهای نا ایمن جای بدهد، اما دوباره مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان از برچیدن کلاسهای کانکسی و چادری در بوشهر خبر داده و میگوید: مدارس سنگی هم نوسازی میشوند.
ابراهیم احمدی با بیان اینکه در راستای توسعه و تقویت زیرساختها و بهبود وضعیت تجهیزات آموزشی در استان بوشهر اقدامات خوبی صورت گرفته و طرحهای مهمی را در دست اجرا داریم، از برنامهریزی برای ساخت هزار و ۸۰۴ کلاس درس تا سال ۱۴۰۶ خبر داده و میگوید: «تاکنون ۹۶۲ کلاس درس ساخته و تحویل آموزش و پرورش استان بوشهر شده که اعتبار آن هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان است.»
مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان بوشهر با اشاره به اینکه کلاس و مدرسه کانکسی در هیچ نقطهای از استان وجود ندارد، ادامه میدهد: «در ماه گذشته با ساخت یک مدرسه در روستای حسنآباد دشتستان آخرین مدرسه کانکسی استان بوشهر جمعآوری شد.»
وی با بیان اینکه در استان بوشهر ۱۴ مدرسه با ۱۸کلاس درس در چادر وجود دارد، تصریح میکند: «ساخت مدرسه در مناطق عشایری استان بوشهر آغاز شده و تا یک ماه آینده این کلاسها تکمیل و مدارس چادری در مناطق عشایری استان بوشهر جمعآوری میشود.»
احمدی از نوسازی و ایمنسازی مدارس سنگی خبر داده و میگوید: «در این زمینه ایمنسازی مدارس سنگی در روستای کردوان علیا شهرستان دشتی نوسازی دو کلاس سنگی آغاز شده که تا ۱۵ روز آینده این طرح تکمیل و تمام مدارس سنگی استان بوشهر ایمنسازی شود.»
به گفته این مسئول، تلاش ویژهای صورت گرفته تا پروژههای نوسازی مدارس در سطح استان بوشهر با بهترین کیفیت اجرا شوند.