بخش عمدهای از پروندههای قتل بدون انگیزه مجرمانه تشکیل میشود؛ یعنی مرتکبان این حوادث انگیزهای برای قتل ندارند و حادثه ناخواسته رقم میخورد. آماری درباره فراوانی قتل و بررسی انگیزههای آن وجود ندارد، از همینرو بدون دسترسی به آمار نمیتوان درباره آن اظهارنظر قطعی کرد با این حال، بازکاوی حوادثی که خبرهای آن منتشر میشود، حکایت از نقش پررنگ قتلهای بدون برنامهریزی قبلی دارد. افرادی که با انگیزه قبلی مرتکب قتل میشوند، برای ارتکاب آن نقشه میکشند و لوازم لازم را هم فراهم میکنند. یکی از پروندههای پررنگ در این میان قتل مردانی است که سناریوی آن از سوی زنانشان طراحی میشود، اما اجرای نقشه به عهده مردان مورد علاقهشان است. این پروندهها با وارد شدن زنان به روابط پنهانی با مردان مورد علاقهشان کلید میخورد و با شدت گرفتن هیجان ناشی از برقرار شدن روابط سناریوی حذف شوهر برای ازدواج یا ادامه رابطه مطرح و پس از آن سناریوی خونین اجرا میشود. در عمده این پروندهها، زنان در نقش معاونت حضور دارند. آنها بعد از بیهوش کردن شوهرانشان با قرصهای خوابآور، شرایط برای ورود مباشر را فراهم میکنند، بنابراین در چنین پروندههایی که با سناریو و برنامهریزی قبل صورت میگیرد، انگیزه شکل دادن عملی مجرمانه مطرح است، از همینرو عاملان این پروندهها به مجازاتهای پیشبینی شده در قانون محکوم میشوند. البته در این دسته از پروندهها گاهی از آدمکشهای اجارهای استفاده میشود و مباشران با دریافت پول و با علم به اینکه عمل آنها منجر به سلب حیات از یک نفر میشود، دست به ارتکاب جرم میزنند. موارد بسیاری از قتلهایی که با برنامهریزی قبلی صورت میگیرد، وجود دارد و بنا بر محتویاتی که در پروندهها موجود است، تفاوت میکند و مثال مورد اشاره صرفاً به دلیل فراوانی این دسته از جرائم است.
در مورد قتلهایی که بدون انگیزه قبل صورت میگیرد، قانونگذار بیش از هر چیز به سلب حیات از فرد توجه دارد، نه شیوهای که منجر به سلب حیات از فرد میشود. چشم در چشم شدن نوجوانان و جوانان از عمده پروندههایی است که شکلگیری بسیاری از آنها با پایان خونین به فرجام میرسد. عمده این پروندهها بین مقتول و مرتکب هیچ شناخت قبلی وجود ندارد و تنها چیزی که منجر به درگیری آنها شده همین چشم در چشم شدن است. در حالی که این رفتارها با یک عذرخواهی قابلکنترل است، اما هستند کسانی که از این مهارت برخوردار نیستند برای همین با هم درگیر میشوند و در جریان همین درگیری ممکن است پرتاب کردن یک سنگ، ضربه مشت یا هل دادن فرد مقابل به برجای ماندن یک جسد ختم شود. درگیریهایی هم که بر سر جای پارک خودروها رقم میخورد هم از همین دسته هستند یا درگیریهای خانوادگی که بر سر اعتیاد عضوی از خانواده رقم میخورد و منجر به قتل یکی از اعضای خانواده میشود، از همینرو بسیاری از افرادی که قصد سلب حیات از فرد مقابل خود ندارند به دلیل نداشتن مهارت در زندگیشان به راحتی در معرض خطر قرار میگیرند و چه بسا به دلیل بروز همین رفتار پرخطر قصاص شوند.
قصاص، پرداخت دیه، تحمل مجازات زندان، از دست رفتن فرصتهای مهم زندگی و وارد شدن آسیب به اعضای دیگر خانواده از پیامدهایی است که در مورد قتلهای بدون برنامهریزی هم وجود دارد، بنابراین مجازات بسیاری از همین مرتکبان با کسانی که با انگیزه قبل مرتکب جنایت میشوند، یکسان است.