اختصاصی جوان آنلاین، ایران با توجه به سبقه و عملکرد منفی آمریکا و بلوک تحت امرش (شامل اروپا، بانک جهانی، و صندوق بین المللی پول) در بلوکه کردن پول به دلایل سیاسی و خلق کامل فضای بی اعتمادی، و تاسی بر ضرب المثل «تکیه بر دیوار شکسته ...»، لازم است که نزدیکی به سازمان‌های بین المللی و گروه‌های منطقه‌ای را در دستور کار داشته باشد. در این بین گروه بریکس که بالاخص در اخرین نشست خود تاکید بر حمایت از کشور‌های جهان دومی و جهان سومی داشته¬اند، می‌تواند به مثابه فرصتی مغتنم شمرده و با الگوگیری از تلاش و سماجت آفریقای جنوبی در پیوستن به بریکس، وارد بلوک اقتصادی مورد اعتمادتری شود.
بریکس نام گروهی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور است که از به هم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشور‌های عضو برزیل، روسیه، هند، چین، و آفریقای جنوبی تشکیل شده‌است. در ابتدا این گروه بریک نام داشت، اما پس از پیوستن آفریقای جنوبی، به بریکس تغییر نام یافت.
تنوع بخشی به همکاری‌های تجاری
اولین اجلاس گروه بریک در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۹ در یکاترینبورگ روسیه با حضور لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا، دمیتری مدودف، مانموهان سینگ، و هو جینتائو به‌عنوان نمایندگان کشور‌های برزیل، روسیه، هند، و چین برگزار گردید. در این اجلاس کشور‌های عضو بریک بر موضوعاتی نظیر روش‌های بهبود وضعیت اقتصادی و اصلاح نظام مالی جهان متمرکز گردیدند. همچنین این کشور‌ها در خصوص برقراری روابط پولی و تجاری نزدیک با یکدیگر و ایفای نقش مؤثر و بیشتر در امور اقتصادی جهان به بحث و تبادل نظر پرداختند. در سال ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی تلاش‌های فراوانی به منظور عضویت در گروه بریک از خود نشان داد. در نهایت، وزرای امور خارجة کشور‌های عضو در نشستی که در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۰ در نیویورک برگزار گردید، با عضویت آفریقای جنوبی موافقت کردند تا بریک به بریکس تغییر نام یابد. از جمله اهداف این گروه می‌توانیم به ارتقاء فرصت‌های دسترسی به بازار؛ افزایش سرمایه گذاری و تجارت متقابل و ایجاد محیط دوستانه تجاری برای سرمایه گذاران و کارآفرینان در کشور‌های عضو؛ ارتقاء و تنوع بخشی به همکاری‌های تجاری و سرمایه گذاری در راستای افزایش ارزش افزوده میان کشور‌های عضو؛ تقویت سیاست‌های هماهنگ کلان اقتصادی و ایجاد انعطاف پذیری در برابر شوک‌های اقتصادی؛ افزایش رشد اقتصادی به منظور کاهش فقر و بیکاری و ارتقاءسطح حمایت‌های اجتماعی؛ تلاش‌های منسجم برای تضمین کیفیت بهتر رشد اقتصادی از طریق تسریع توسعه اقتصادی نوآورانه مبتنی بر تکنولوژی‌های پیشرفته و توسعه مهارت قابل توجه است.
در تشریح ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بریکس نیز لازم است نگاهی به رکودزنی‌های اعضای آن انداخت؛ برخورداری از بزرگترین و پرجمعیت‌ترین کشور‌های دنیا گرفته تا متنوع‌ترین منابع و قدرتمندترین ارتش‌های جهان. کشور‌های عضو بریکس ۴۲ درصد جمعیت، ۳۰ درصد سرزمین‌ها، ۲۶ درصد تولید ناخالص داخلی و ۲۰ درصد تجارت کالایی جهان را در اختیار دارند.
تنها کشور آفریقایی عضو بریکس، آفریقای‌جنوبی است که شاید در میان این غول‌ها کوچک به نظر برسد، اما از نظر تولید ناخالص داخلی دومین اقتصاد بزرگ آفریقاست، سومین ارتش بزرگ آفریقا را دارد هر چند از نظر مساحت و جمعیت حدود ۶۰ میلیونی، در این قاره ششم است. پایتخت آن ژوهانسبورگ ثروتمندترین شهر و پایتخت اقتصادی به خاطر برخورداری از بزرگترین معادن طلا و الماس آفریقاست.
ضمن اینکه کشور‌های بریکس از مهمترین تولیدکنندگان کالا، خدمات و مواد خام در دنیا هستند و پیش‌بینی شده در آینده نه چندان دور بزرگترین شوند.
همچنین یکی از مهمترین رویکر‌های اعضای بریکس این است که آن‌ها حامی کشور‌های در حال توسعه و کشور‌های جنوب و برقرارکننده تعادل و عدالت اقتصادی در مقابله با نظام پولی و بانکی غربی است.
از لحاظ جایگاه سیاسی و اثرگذاری در سازرمان‌های اثرگذار بین‌المللی لازم به ذکر است که در حال حاضر دو کشور عضو بریکس یعنی روسیه و چین، عضویت دائم شورای امنیت را دارند؛ موضوعی که باعث شده بسیاری از بازیگران برای رهایی از فشار‌های سیاسی غرب در مجامع بین‌المللی به ویژه شورای امنیت سازمان ملل در صدد الحاق بر آن برآیند.
مزیت‌های متقابل ایران و گروه بریکس
در ارتباط با مزیت‌های تهران برای بریکس لازم به ذکر است که موقعیت جغرافیایی منحصر بفرد ایران و قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بی نظیر آن در حوزه انرژی، تزانزیت و فعالیت‌های تجاری و اقتصادی به گونه‌ای است که اعضای بریکس نگاهی ویژه به تهران دارند و ایران از جذابیت بالایی برای کشور‌های قدرت و قدرت‌های نوظهور این گروه برخوردار است.
ایران به عنوان مسیر طلایی اتصال ترانزیتی شرق به غرب، سخت مورد توجه چین به عنوان یکی از بزرگترین صادر کنندگان کالا به اقصی نقاط جهان از جمله خاورمیانه و اروپاست تا از طریق ایران یکی از امن‌ترین، ارزان‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر‌های صادرات خود را ایجاد و همین طور، مواد خام مورد نیاز خود را از ایران و دیگر کشور‌های حوزه خاورمیانه از طریق مسیر ایران تامین کند.
در مقابل، عضویت در بریکس، فرصت‌های اقتصادی- سیاسی قابل توجهی را در اختیار ایران قرار می‌دهد که به دلیل بدعهدی غرب در اجرای برجام، تحت شدیدترین تنگنا‌ها قرار دارد و چند دور مذاکره در دولت سیزدهم هم به دلیل زیاده‌خواهی‌های آمریکا و متحدان اروپایی، بی‌نتیجه مانده است.
حمایت رهبران گروه بریکس از حقوق هسته‌ای ایران
رهبران کشور‌های عضو گروه بریکس در یکی از آخرین اقدامات خود بیانیه مشترکی نسبت به رسیدن به توافق در مذاکرات هسته‌ای وین ابراز امیدواری کرده و از حق ایران برای استفاده از انرژی صلح آمیز هسته‌ای دفاع کردند.
در این بیانیه آمده است: «گروه بریکس از نتایج مثبت مذاکرات بین نمایندگان ایران و کشور‌های عضو گروه ۱+۵ برای حل و فصل مسائل پیرامون برنامه هسته‌ای ایران استقبال کرده و امیدوارند که طرفین بتوانند به توافق نهایی برای حل و فصل این مسئله دست یابند»؛ بنابراین در چنین شرایطی که غرب با استفاده ابزاری از تحریم در مقابل کشور‌های ناهمسو، سعی در دستیابی به مطالبات گزاف خود دارد، همکاری کشور‌های نوظهور بزرگ، غنی و پرجمعیت می‌تواند محاسبات آن‌ها را برهم بزند. در نتیجه بازیگران مختلف جهان به ویژه اعضای بریکس به این نتیجه رسیده‌اند که با تعریف سازوکار‌های پولی و اقتصادی مخصوص به خود از آسیب‌های نظم آمریکایی-اروپایی مصون بمانند.
