جوان آنلاین: پس از پنج ماه توزيع نامناسب گوشت تنظيم بازاري طي هفته گذشته دولت مكانيسم‌هاي جديدي براي توزيع گوشت يارانه‌اي طراحي كرد. پس از توزيع گوشت اينترنتي، اين‌بار نوبت به راه‌اندازي سامانه جامع گوشت وارداتي رسيده است تا عمليات واردات و توزيع گوشت قرمز وارداتي از طريق اين سامانه ثبت شود.
به گفته فعالان بازار در سال‌هاي گذشته، سازمان گوشت كشور، مجتمع گوشت فارس، لرستان و... در كشور فعال بودند و دولت از توليد و توزيع گوشت حمايت مي‌كرد. مجتمع‌هاي گوشت فعال در سراسر كشور در تابستان گوشت دامداران را خريداري مي‌كرد و در فصل زمستان كه به اصطلاح سياه بازار گوشت بود، با توزيع گوشت بازار را به تعادل مي‌رساند. در راستاي اجراي سياست‌هاي اصل ۴۴ قانون اساسي، اين سازمان‌ها و مجتمع‌هاي گوشتي واگذار شدند و بازار تنظيم گوشت به حال خود رها شد تا عرضه و تقاضا قيمت را تعيين كند. اكنون آن تشكيلات دولتي به انجمن وارد‌كنندگان و صادركنندگان گوشت تبديل شده‌اند و كل بازار به خارج از كشور واگذار شده است. امسال با افزايش قيمت ارز و نبود نظارت بر قاچاق دام زنده، وضعيت توليد و تأمين گوشت قرمز به شرايط بحراني رسيد. وزارت جهاد‌كشاورزي در پنج ماه گذشته با توزيع نامناسب گوشت دولتي و فعال شدن دلالان نتوانست بازار را به تعادل برساند و هر روز صف‌هاي خريد مردم طولاني‌تر شد تا اينكه هفته گذشته دولت از طرح فروش اينترنتي گوشت تنظيم بازاري با ارائه آدرس پستي و كد ملي با تحويل ۴۸ تا ۷۲ ساعته رونمايي كرد. اين طرح كه فقط مختص گوشت‌هاي منجمد وارداتي است و هنوز توزيع گوشت گرم در اين فروشگاه‌هاي اينترنتي آغاز نشده، مورد نقد فعالان بازار و مصرف‌كنندگان قرار گرفت.
راه‌اندازی سامانه
روز گذشته مديركل دفتر برنامه‌ريزي تأمين، توزيع، تنظيم بازار و ذخاير راهبردي وزارت جهاد‌كشاورزي در گفت‌وگو با مهر از طراحي سامانه‌اي براي توزيع گوشت وارداتي خبر داد و گفت: چند روز قبل اين سامانه در كارگروه تنظيم بازار معرفي و قرار شد صفر تا صد عمليات واردات و توزيع گوشت قرمز وارداتي از طريق اين سامانه ثبت شود.
بصيري با بيان اينكه اين سامانه به تأييد كارگروه تنظيم بازار رسيده است، گفت: بخشي از عمليات اين طرح توسط شركت پشتيباني امور دام و بخشي توسط وزارت صنعت انجام مي‌شود و به ثبت مي‌رسد. وي با بيان اينكه سامانه جامع گوشت قرمز وارداتي، اقدامات اوليه خود را آغاز كرده، اما كارهاي تكميلي آن باقي مانده است، درباره اينكه اين سامانه چه زماني رسماً فعاليت خود را آغاز مي‌كند، گفت: اين سامانه قرار است فعاليت خود را رسماً از ۲۵ بهمن ماه آغاز كند، با اين حال بايد منتظر ابلاغيه كارگروه تنظيم بازار باشيم.
بصيري اضافه كرد: هدف از راه‌اندازي سامانه مذكور اين است كه جلوي خروج گوشت يارانه‌اي از شبكه توزيع گرفته شود و واسطه‌‌هايي كه نقشي در رساندن كالا به دست مصرف‌كننده نهايي ندارند، از اين فرآيند حذف شوند.
وي درباره نحوه عمل اين سامانه توضيح داد: تمام گوشت قرمزي كه وارد كشور مي‌شود در اين سامانه ثبت خواهد شد. به عبارت بهتر ما در كشتارگاه‌هاي مبدأ دامپزشك داريم، دامپزشك حاضر در آن كشتارگاه، گوشت قرمز را بعد از آماده شدن وقتي كه قرار است بارگيري شود در سامانه ثبت مي‌كند. زماني كه محموله گوشت وارد گمرك شد و واردكننده آن را تحويل گرفت مجدداً ثبت خواهد شد و وقتي هم كه به شركت مباشر توزيع داده مي‌شود، شركت مباشر توزيع نيز مقدار تحويلي را ثبت مي‌كند كه بايد برابر با مقدار ورودي باشد و اگر مغايرتي وجود داشت علت آن بايد ذكر شود. بعد از آن در فروشگاه‌هاي منتخبي كه عمليات عرضه به مردم را انجام مي‌دهند، نيز در زمان فروش به مردم با ثبت اطلاعات خريدار و كشيده شدن وجه گوشت در دستگاه كارتخوان، ميزان فروش ثبت مي‌شود و مي‌توان آن را با ميزان گوشت تحويل داده شده به فروشگاه تطبيق داد. بنابراين در اين سامانه ثبت و مشخص مي‌شود لاشه‌اي كه وارد كشور و خرد شده، به كجاها رفته و به دست چه كساني رسيده است.
تعرفه واردات صفر شد
اين مقام مسئول در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به صفر شدن تعرفه واردات گوشت قرمز كه چند روز قبل از سوي معاون اول رئيس‌جمهور اعلام شد، اظهار داشت: حدود ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تن ميانگين واردات گوشت قرمز به كشور است و اين واردات با ارز دولتي انجام مي‌شود. با توجه به افزايش قيمت گوشت داخلي، تقاضا براي گوشت وارداتي بالا رفته و وارداتي كه انجام شده جامعه هدف را نمي‌تواند پوشش دهد، بنابراين ما مجبوريم براي جامعه هدفمان تدابيري را بينديشيم كه اين تدابير در حال انجام است. براي مابقي جامعه هم كه توان خريد بالايي ندارند، اعلام كرديم هر واردكننده‌اي هر چقدر مي‌خواهد با ارز نيمايي و با سود بازرگاني صفر مي‌تواند گوشت وارد كند و در بازار به فروش برساند.
بصيري سرانه مصرف گوشت قرمز در كشور را حدود ۱۱كيلوگرم و نياز كشور به اين كالا را سالانه حدود ۹۶۰ هزارتن اعلام و اضافه كرد: ما سالانه پتانسيل توليد حدود ۸۵۰ هزار تن گوشت را در داخل كشور داريم و در سال‌هاي گذشته حدود ۱۴۰ هزارتن واردات انجام مي‌داديم.
وي گفت: گوشت‌هاي وارداتي مصارف خاص خود را داشت و هر كسي سمت آن نمي‌رفت، بيشتر مصارف صنف و صنعت داشت و مقداري گوشت گوسفندي نيز براي نياز خانوار وارد مي‌شد كه خانوارها از آن استفاده مي‌كردند. چون فاصله قيمتي گوشت وارداتي و گوشت توليد داخل زياد نبود. اين مقام مسئول تصريح كرد: در سال‌جاري فاصله قيمتي بين گوشت وارداتي و گوشت توليد داخل بسيار افزايش يافت. در نتيجه تقاضا براي گوشت‌هاي وارداتي بسيار زياد شده است.
افزایش ۱۴۶ درصدی واردات گوشت
بصيري گفت: تا تاريخ دوازدهم بهمن ماه جاري حدود ۱۳۲ هزارتن گوشت قرمز وارد كشور شده كه اين رقم سال گذشته تا همين تاريخ ۱۱۱ هزار تن بوده است. ضمن اينكه در زمينه واردات گوشت گوسفندي حدود ۱۴۶درصد افزايش داريم. به‌طوري‌كه پارسال تا اين تاريخ حدود 5/14 هزارتن واردات داشتيم امسال اين رقم به 6/35 هزارتن رسيده است. از نظر تخصيص ارز نيز در اين زمينه نسبت به سال گذشته رشد ۲۲ درصدي را شاهد هستيم.
وي تصريح كرد: در واقع شرايط به‌گونه‌اي است كه ما اگر عين ۹۶۰ هزارتن نياز كشور را هم وارد كنيم باز هم بازار مي‌طلبد. بنابراين ما در بحث واردات مشكلي ايجاد نكرديم و به آنچه با مقررات بهداشتي و قرنطينه‌اي كشور همخواني داشت، اجازه واردات داديم. هم تعداد كشورهاي مبدأ بسيار زياد شده، هم نوع گوشت وارداتي متنوع‌تر شد. در بحث انتقال ارز مقداري مشكل داريم كه در حال رفع و رجوع است. تمام هدف ما اين است كه براي شب عيد و ماه مبارك رمضان بازار آرامي را داشته باشيم.
با تخلفات در حوزه توزيع گوشت لحظه‌اي و به شدت برخورد مي‌شود
بصيري تصريح كرد: با همكاري دادستاني و ساير دستگاه‌هاي نظارتي، نظارت در اين زمينه به شدت تقويت شده، اكيپ‌هاي نظارتي فراواني در سطح استان تهران و شهرستان‌ها فعال هستند تا اگر تخلفي صورت گرفت در لحظه با آن برخورد شود.
وي افزود: به هر حال تخلفاتي صورت مي‌گيرد و نمي‌توانيم آنها را كتمان كنيم، اما به شدت و در لحظه با آنها برخورد مي‌شود. بصيري گفت: بررسي روند افزايش قيمت دام طي هفته‌هاي گذشته نيز نشان مي‌دهد نرخ دام طي هفته‌هاي گذشته با سرعت زياد افزايش يافته است كه بيشترين دليل اين موضوع مسائل رواني است. چون شرايط بازار حاصل عرضه و تقاضا است.
به گفته اين مقام مسئول، دستگاه‌هاي نظارتي به شدت به اين مسئله ورود كرده‌اند. دستگاه‌هاي نظارتي، مرزباني و ناجا تلاش زيادي در اين زمينه داشته‌اند و كنترل‌ها بيشتر شده است؛ كشفيات زيادي هم داشته‌اند؛ شايد ميزان قاچاق چشمگير نباشد، اما آثار رواني آن قابل انكار نيست.
شرايط آرام‌ترمی‌شود
اين مقام مسئول درباره اينكه عده‌اي عنوان مي‌كنند دولت براي كنترل رانت‌ها و فسادهاي ايجاد شده در حوزه كالاهاي اساسي بايد ارز ۴۲۰۰ توماني را حذف كند، گفت: همينطوري نمي‌توان گفت كه ارز ۴۲۰۰ توماني را بايد حذف كرد، بايد بررسي كارشناسي صورت بگيرد و آثار حذف آن را نيز به طور كامل بررسي كرد. الان در كميسيون اقتصادي مجلس، كميسيون كشاورزي و مركز پژوهش‌ها اين بحث‌ها مطرح است. ما بايد تمام جوانب را در نظر بگيريم.
بصيري تصريح كرد: فكر مي‌كنم طي چند وقت آينده با تصميماتي كه گرفته و برنامه‌ريزي‌هايي كه انجام شده جو آرام‌تري در بازار خواهيم داشت. ذخاير راهبردي به اندازه كافي است. هر وقت لازم باشد دولت ورود خواهد كرد؛ ما الان از ذخايرمان استفاده نمي‌كنيم، بلكه تنها وارداتي را كه انجام مي‌شود عرضه مي‌كنيم.
همچنين مديرعامل شركت پشتيباني امور دام استان تهران از واگذاري طرح فروش اينترنتي گوشت به وزارت صنعت خبر داد و گفت: مسئولان وزارت صنعت به دنبال ساز و كار مطلوب‌تري براي اجراي اين طرح هستند.
رضا سالمي درباره سايت «بهروزرسان» افزود: سايت «بهروزرسان» حدود يك هفته است كه كار خود را در اين زمينه آغاز كرده و طبق روال به توزيع خود ادامه مي‌دهد، اما براي باقي موارد وزارت صنعت تصميم خواهد گرفت و جزئيات كار را بايد از وزارت صنعت جويا شويد.
