مهدی فتحی مقدم
در حالي كه در ماه‌هاي اخير مرتب آقاي روحاني بر ايجاد شغل در فضاي مجازي تأكيد داشت و وزير ارتباطات نيز در دفاع خود در جلسه مجلس بر اين موضوع اهتمام مي‌ورزيد اما شيطنت‌هاي امريكايي و اعمال تحريم‌هاي جديد از سوي شركت اپل خوش‌خيالي درباره «مادر مذاكرات» را نقش برآب كرد.
در هفته‌هاي اخير بسياري از نرم‌افزارهاي ايراني فعال در زمينه تحويل غذا، خريد اينترنتي و ساير خدمات از اپ‌استور حذف شده‌اند كه نقش مهمي در ساماندهي و ايجاد شغل در سال‌هاي اخير داشته‌اند.
وزير جديد ارتباطات با تكيه بر وعده دكتر روحاني قول ايجاد 100 هزار شغل را با استفاده از فضاي مجازي و اينترنت داده اما با وجود اين سنگ‌اندازي‌ها بايد تجديدنظر در نحوه استفاده و واردات كالاهايي مانند كالاهاي امريكايي و گوشي اپل صورت بگيرد.
اگر چه اين شركت در ايران نمايندگي رسمي ندارد اما تحت تأثير تبليغات، شركت اپل سهمي در حدود 11درصدگوشي‌هاي همراه را به خود اختصاص داده كه همگي آنها به شكل قاچاق وارد مي‌شود.
نيويورك تايمز در اين باره نوشته است: شركت امريكايي اپل به صورت رسمي در ايران حضور ندارد. به دليل تحريم‌هاي امريكا عليه ايران، آيفون‌هاي توليد شركت اپل داراي نمايندگي فروش قانوني در اين كشور نيستند و اپل از نرم‌افزار اپ استور خود كه نرم‌افزارهاي جانبي گوشي‌هاي اين شركت در آن به فروش مي‌رسد، در ايران پشتيباني نمي‌كند.
به اين ترتيب پيش‌بيني مي‌شود سهم اين برند امريكايي در بازار ايران كمتر شده و خروج ارز براي گوشي‌هاي قاچاق اين برند هم كاهش يابد.
پيش از اين نيز دارندگان گوشي‌هاي اپل با استفاده از اپل اي‌دي جعلي به اين فروشگاه نرم‌افزار سيستم اي او اس دسترسي داشتند اما اين روزها شركت اپل تصميم گرفته است كاربران ايراني را كه به صورت خلاف از فروشگاه مجازي‌اش خريد مي‌كرده‌اند بيشتر تنبيه كند.
اين مسئله موجب شده هزاران نرم‌افزار طراحي شده براي كاربران ايراني كه بايد از طريق اپ استور عرضه شوند نيز با محدوديت مواجه شود.
به نوشته نيويورك تايمز اكنون اپل شروع به مقابله جدي با نرم‌افزارهاي ايراني كرده است. اين اقدام پس از آن صورت مي‌گيرد كه اپل در هفته‌هاي گذشته اقداماتي را براي حذف نرم‌افزارهاي چيني غيرقانوني دور زدن فيلترينگ و دسترسي بدون محدوديت به اينترنت در اين كشور آغاز كرده است.
اپل روز پنج‌شنبه نرم‌افزار تاكسي آنلاين اسنپ را از اپ‌استور حذف كرد. در هفته‌هاي اخير بسياري از نرم‌افزارهاي ايراني فعال در زمينه تحويل غذا، خريد اينترنتي و ساير خدمات نيز از اپ استور حذف شده‌اند.
شركت اپل در پيامي به توسعه‌دهندگان ايراني كه نرم‌افزارهايشان از اين اقدامات متأثر شده گفته است: «بر اساس تحريم‌هاي دولت امريكا، نرم‌افزار اپ استور نمي‌تواند ميزبان، توزيع‌كننده يا طرف شراكت تجاري نرم‌افزارها يا توسعه‌دهندگان ايراني مرتبط با برخي تحريم‌هاي امريكا باشد.»
تام نئوماير، سخنگوي شركت اپل صحت اين پيام را تأييد و از اظهارنظر بيشتر خودداري كرده است.
تقي‌زاده كه مؤسس نرم‌افزار سرويس سفارش آنلاين غذاست گفت نرم‌افزار وي جزو نرم‌افزارهايي بوده كه از اپ‌استور حذف شده است.
وي افزود: «ما به سختي تلاش مي‌كنيم و بايد هميشه بجنگيم و حالا اين مشكل پيش آمده... هيچ يك از دارندگان آيفون در ايران ديگر نمي‌توانند نرم‌افزارهاي محبوب خود را دانلود كنند. تصور كنيد شما در امريكا نتوانيد نرم‌افزار اوبر (نرم‌افزاري شبيه اسنپ كه براي استفاده از تاكسي ارزان طراحي شده است) را دانلود كنيد.»
تقي‌زاده به صورت آنلاين به اين اقدام شركت اپل اعتراض كرده و كمپيني را در توئيتر كليد زده تا از اين طريق شركت اپل را تحت فشار قرار دهد.
در همين حال گوگل نيز بيش از ۵۰۰ برنامه اندرويدي محبوب را از فروشگاه گوگل پلي پاك كرد، زيرا برنامه‌هاي ياد شده به منظور جاسوسي از كاربران طراحي شده بودند. به گفته اين روزنامه شركت امريكايي گوگل ظاهراً اقدامي مشابه اپل در مورد نرم‌افزارهاي ايراني در دستور كار قرار نداده است.
دولت اوباما محدوديت‌هاي شركت‌هاي فناوري امريكايي در زمينه ارائه خدمات اينترنتي به ايران را كاهش داد تا از اين طريق جريان آزاد اطلاعات در ايران را تشويق كند اما دولت ترامپ تغييراتي كلي در تحريم‌ها ايجاد كرده و در ماه جاري ميلادي قانون تحريمي جديدي را عليه ايران به اجرا گذاشته است. مشخص نيست آيا دولت امريكا قصد دارد تحريم‌هاي جديدي را در زمينه شركت‌هاي تكنولوژي عليه ايران به اجرا بگذارد يا نه.
گفتني است كاربران ايراني ماهانه خريدهاي زيادي را از طريق كارت‌هاي هديه دلاري از فروشگاه مجازي اپ استور داشتند كه با اين اقدام حتماً قطع خواهد شد.
وزير جديد ارتباطات نيز در واكنش به اين اقدام روز گذشته در توئيتر خود واكنش نشان داد و نوشت: «11 درصد سهم بازار گوشي ايران متعلق به اپل است. احترام به حقوق مصرف‌كننده امروزه يك اصل است كه اپل رعايت نكرده، حذف اپ‌ها را پيگيري حقوقي مي‌كنيم.» البته پرواضح است كه اين شركت در كشوري كه نمايندگي رسمي ندارد هيچ تعهدي براي ارائه خدمات ندارد، بنابراين اگر برنامه اين جوسازي اعطاي نمايندگي اپل در داخل كشور نباشد، به نظر بايد با فرهنگ‌سازي درست، خريد گوشي اپل را در قالب حركتي فرهنگي به صفر نزديك كرد، به خصوص كه توصيه‌هايي نيز مبني بر نخريدن كالاهاي امريكايي در اين باره وجود دارد.
