
محمدصادق عابديني
در آستانه چهلم شهادت جمعي از هموطنانمان در حادثه حمله تروريستي به حرم امام خميني(ره) و مجلس شوراي اسلامي، نمايشي با موضوع شهدا و با نگاهي به اين حوادث تروريستي، با نام « از بان تا تان» آخرين مراحل پيش از اجرا را پشت سر ميگذارد. به مناسبت روي صحنه رفتن اين نمايش و موضوع خاصي كه در آن روايت ميشود، «جوان» گفتوگوي كوتاهي با اشكان درويشي، نويسنده و كارگردان نمايش «از بان تا تان» داشته است. وي كه از جمله استعدادهاي جوان هنر نمايش كشور است در اين گفتوگو به دلايل اينكه چرا سراغ موضوع شهداي مدافع حرم، شهادت مرزبانها و شهداي حادثه تروريستي تهران رفته، پرداخته است.
شايد پيش از هر چيز آنچه درباره اين نمايش توجه را جلب ميكند، عنواني باشد كه برايش برگزيدهايد. منطق اين نامگذاري چيست؟به نظرم عنوان يك اثر هنري اعم از نمايش يا فيلم و هر محصول ديگري به خوبي ميتواند آن را معرفي كند و بايد ويژگيها و مضمون اثر را در خود نهفته داشته باشد. اگرچه من هميشه تأكيد دارم كه اين نام توسط مخاطب اثرم كشف و دريافت شود، اما اين بار بخشي از كلمههاي مرزبان و بهارستان را براي نمايش جديدم انتخاب كردهام. اين نام همانطور كه در متن نمايشنامه و داستان هم معرفي ميشود، قصهها و ماجراهايي درباره شهيداني است كه در عرصهها و فضاهاي مختلف هريك به نوعي به كشور و سرزمينشان خدمت كردهاند و جان خود را براي باقي ماندن خاك آن فدا كردهاند. در واقع از ابتدا تا پايان نمايش روندي درباره شهادت براي مرزباني و دفاع از مرز و شهداي حرم تا شهيداني كه در واقعه تروريستي مجلس شوراي اسلامي و حرم امام خميني(ره) جان خود را از دست دادند، روايت ميشود.
داستان اثر به طور مشخص چه ماجراهايي را روايت ميكند؟
اين قصه همچنين درباره دلتنگي مادران اين سربازان است. در درام درباره شهيدي ميشنويم و ميبينيم كه براي مراسم ازدواج خود از جبهه برميگردد اما در اتوبوس شهيد ميشود.
دغدغه جنگ و جبهه و كارهاي ارزشي شايد در ميان نسل جديد به دليل اينكه اين فضاها را به طور ملموس و از نزديك درك نكردهاند، كمتر باشد. چرا شما از ابتداي كارتان تاكنون به اين جنس كارها گرايش داشتهايد؟
اعتقاد و باورم اين است كه همه ما به عنوان يك مسلمان بر اساس آموزههاي ديني خود به شهيدان، جانبازان و ايثارگراني كه هركدام به سهم خود، سهمي در رشد و پيشرفت و بر جاي ماندن فرهنگ و تاريخ و جغرافياي سرزميني ايران داشتهاند، ديني داريم و بايد آن را در حد توان خود ادا كنيم. نميخواهم شعاري حرف بزنم. اما واقعيت اين است كه اين دين بر گردن ما رسالت و وظيفهمان را در عالم هنر بيشتر ميكند زيرا هنر ابزار كارآمد و گوياتري براي اداي دين به آنهايي است كه جان و مال خود را كف دست نهاده و ايران را سربلند كردهاند. اين خاك بهاي زيادي براي باقي ماندن و جايگاه امروزياش پرداخت كرده است؛ بهايي كه با خون شهيدان عزيز به دست آمده و نبايد آن را فراموش كنيم.
شاخههاي مختلف هنر مثل تئاتر و سينما چقدر توانستهاند اين دين را ادا كنند؟
فكر ميكنم هنوز دين زيادي بر گردن ما هست كه ادا نشده و بايد در سينما، تئاتر و تلويزيون اتفاقات ويژهاي در حوزه دفاع مقدس و جنگ تحميلي شاهد باشيم. نه اينكه تنها به دو سه فيلم و سريال و تئاتر در طول سال آن هم در قالب جشنوارهها بسنده شود. ضمن اينكه جنگ امروز در ماهيت و لباس جديدي خود را عرضه كرده است. گروههاي تروريستي و جريانهاي انحرافي و عضوگيريشان اين ضرورت را آشكار ميكند كه هم در حوزه نرمافزاري كه هنر يكي از ابعاد آن است و هم در حوزه سختافزاري و مقابله نظامي مقابلشان بايستيم و نگذاريم با انديشههاي غيرانساني خود خدايي ناكرده چهره اسلام را در نگاه جهانيان خدشهدار كنند.
اجراي نمايش «از بان تا تان» از چه زماني آغاز ميشود؟روند تمرينهاي گروه با انتخاب و اضافه شدن بازيگران جديد كمكم از هفته جاري يا اوايل هفته آينده شروع ميشود. در «بان تا تان» با قصهاي كاملاً احساسي با روايت خانم شيده معاوني يكي از مجريان توانمند تلويزيون روبهرو هستيم. همچنين تاكنون حضور مهري آلآقا و بابك نوري در اين نمايش قطعي شده است. خانم نسرين مقانلو نيز براي چند اجرا ما را همراهي خواهند كرد. براي ايفاي نقش يكي از سربازان نيز حتماً از يكي از چهرههاي سينما و تلويزيون استفاده ميشود. همچنين براي ساير نقشها از بازيگران تئاتر و علاقهمندان به اين حرفه كمك ميگيريم. در نظر داريم براي يكي از سالنهاي بزرگ كشور مثل تالار وحدت يا سالنهاي مطرح ديگر به منظور اجراي كار مذاكره كنيم اما هنوز مكان اجرا قطعي نيست. درباره زمان آن هم ميتوانم شهريورماه را بيان كنم.
با توجه به اينكه اعضاي گروه پشت صحنه و جلوي صحنه در چند تجربه كاريتان ثابت هستند، به نظر ميرسد به استفاده از افراد ثابت در كار علاقهمنديد.
قطعا همين طور است. بعد از چند تجربه همكاري ديگر شناخت خوبي نسبت به خواستهها و نظرات يكديگر پيدا كردهايم و ديگر نياز نيست زمان زيادي صرف رساندن منظورمان به همديگر شود. در اين شرايط بهتر ميتوانيم بر كار تمركز كنيم و خروجي بهتري داشته باشيم. اگرچه همه اعضا با توجه به توانمنديها و شايستگيهايشان انتخاب ميشوند و به وقت نياز تغييراتي هم در مجموعه داريم.
در خبري كه چند روز گذشته درباره شروع نمايش منتشر شد، از حضور كودكي شش ساله در نمايش گفته بوديد. ماجرا از چه قرار بود؟هميشه خير و بركت كار كردن درباره شهيدان را در زندگيام حس كردهام. به طور اتفاقي در گفتوگو با يكي از دوستانم خانم مهشيد خسروي كه از خيرين و نيكوكاراني هستند كه سعي ميكنند كودكان را به آرزوهايشان برسانند، از آرزوي دختري ششساله به نام سارينا خزايي باخبر شدم. او به شدت دوست دارد بازيگر شود و جالب است كه استعداد عجيبي هم در اين زمينه دارد. از او تست بازيگري گرفتيم.
بدون اغراق استعداد خوبي در اين زمينه دارد و اگر با تمرين و ممارست كارش را ادامه دهد و هدايت شود، ميتواند يكي از بازيگران خوب آينده باشد. خوشبختانه او در همين ابتداي كار به بركت نام شهيدان به آرزويش رسيد و اميدوارم اين اتفاقات خوب براي نمايش «ازبان تا تان» و اعضاي اين گروه و همه مردم ايران ادامهدار باشد.