
نویسنده: نیره ساری
انتخابات نزديك است و به سنت هميشگي بهار فعاليتهاي دانشجويي بايد كمكم به شكوفه بنشيند، اما سكوت و انفعال حاكم بر فضاي دانشگاهها، از اين فصل، خمودگي و رخوتي ساخته كه عين خزان است. اين روزها با نزديك شدن به ايام انتخابات بايد شاهد فعاليتهاي دانشجويي و برگزاري سخنرانيهاي جناحي و نقادانه بيشتري در دانشگاهها باشيم، اما گويي امنيتيترين دولت انقلاب اسلامي، فضاي دانشگاهها را هم امنيتي كرده است. ادعاي بازتر شدن فضاهاي دانشجويي، در عمل كاملاً وارونه است؛ زبان حال فعالان دانشجويي در دانشگاههاي مهم اين امر را تأييد ميكند.
مهمترين و بزرگترين اتحاديههاي دانشجويي كشور كه نماينده دهها دفاتر خود در دانشگاههاي سراسر كشور هستند، پيشتر از اين نيز از حضور و سخنراني در مراسمهاي مهمي همچون 16 آذر و به دليل صراحت در نقادي از دولت در بيان نقطهنظرات محروم شده بودند و حتي بعد از آن در بيانيههاي مختلف از كارشكني اطرافيان دولت در رسيدن صداي دانشجويان به سايرين انتقاد كرده بودند. اين در حالي است كه طي سالهاي اخير، بسياري از تشكلهاي اسلامي و با قدمت، از تشكلهاي دانشجويي دولت ساخته كه از سال 92 به بعد شكل گرفتهاند، انتقاد داشتند و آن را با هدف ورود به فضاي انتخاباتي و ايفاي نقش پياده نظام احزاب و گروهها توصيف ميكردند. تشكلهاي دانشجويي يكبار مصرف يا دولت ساختهاي كه چند وقت قبل از انتخابات توسط برخي از جريانها و گروههاي سياسي خاص ايجاد ميشوند و هدفي جز تلاش براي پيروزي جريان سياسي حامي خود در انتخابات ندارند و تقريباً همه آنها بعد از اتمام روند انتخابات به فعاليت خود پايان ميدهند.
انتخابات رياست جمهوري دوازدهم نزديك است و موانع فعاليتهاي دانشجويي منجر به خمودگي فصل انتخابات در دانشگاههاي كشور شده است.
مشكل عمده، دخالت مستقيم دولت در فعاليتهاي دانشجويي است
متين منتظمي، دبير كل اتحاديه جامعه اسلامي دانشجويان با اشاره به مشكلات و موانع فعاليتهاي دانشجويي در فصل انتخابات به «جوان» ميگويد: مشكل عمده ما دخالت مستقيم دولت در فعاليتهاي دانشجويي است. فعاليتهاي دانشجويي در حوزه انتخابات فعاليت جناحي نيست، بلكه يك فعاليت تبييني است كه با انتقاد و ارائه پيشنهاد به فضاي انتخابات كمك ميكند، اما در فضاي بسته و محدود دانشگاه چنين اتفاقي رخ نخواهد داد. پيشتر از اين نيز در اوج فعاليتهاي دانشجويي در 13 آبان و 16 آذر، با بهانههاي واهي، لغو سخنرانيهاي مهم در دقيقه 90 را داشتيم و اكنون با نزديكتر شدن به انتخابات نهتنها فضاي موجود باز نشد، بلكه خفقان موجود بيشتر شد.
ايجاد تشكلهاي يكبار مصرف با هدف جودهي كاذب
منتظمی با اشاره به شكلگيري تشكلهاي يك بار مصرف انتخاباتي میگوید: در اين چند وقت شاهد شكلگيري تشكل هايي بوديم كه در آستانه انتخابات بالا آمد تا با به حاشيه كشاندن فضاي دانشگاهي و جو كاذب، صحبتهاي منطقي را به انحراف سوق دهند.
وي همچنين به مميزي نشريات قبل از انتشار اشاره میکند و میگوید: فضا بايد تا حدي باز باشد كه حرف جواب حرف را بدهد و انديشه در مقابل انديشه قرار گيرد، اما در بحث نشريات دانشجويي همچنان بر مميزي قبل از انتشار اعمال فشار وجود دارد و يكي از علل عقب افتادگي نشريات در دانشگاهها و بيانگيزگي دانشجويان، همين سختگيريهاي بيمصرف است.
جلسات غيرعمومي و داخلي تشكلها هم منوط به كسب مجوز شد
محمدعلي اميني، مسئول سياسي بسيج دانشجويي دانشگاه صنعتي شريف نیز درباره فعاليتهاي دانشجويي دانشگاه خود در فصل انتخابات به «جوان» ميگويد: در همين چند هفته اخير دو مجوز ما لغو شده است. يكي مربوط به مستند «فروشنده» بوده است كه به رغم اعطاي مجوز اوليه، از طريق فشار بيروني دقيقه 90 كنسل شد و ديگري مستند ارتباط شوروي و امريكا كه باز هم بعد از اعطاي مجوز اجازه نمايش داده نشد.
وي درباره برگزاري مناظرهها نيز با بيان اين مطلب كه لغو مجوز مستند و برگزاري مناظره كاملاً تحت فشار بيروني قرار دارد، ادامه ميدهد: محدوديتهاي بسياري وجود دارد. دانشگاه در مورد دولت قبل نگاه ممنوعالورودي در فضاي دانشجويي دارد و اصلاً مخالف فضاي مناظره است، كما اينكه تاكنون هم هيچ مجوزي در اين زمينه داده نشده است.
مسئول سياسي بسيج دانشجويي دانشگاه صنعتي شريف درباره جلسات داخلي نیز میگوید: فضاي جلسات داخلي كه اصلاً نيازمند دريافت مجوز نيست، اخيراً داراي محدوديت و ضرورت دريافت مجوز شده كه فعاليت را بسيار سخت كرده و اينها نشئت گرفته از بدسليقگي مسئولان است.
سياست لغو دستوري در فصل انتخابات
اما عليرضا سفري، مسئول بسيج دانشجويي دانشگاه امير كبير اما با اشاره به رخوت و خمودگي حاكم بر فضاي دانشگاه در فصل انتخابات معتقداست: لغو برنامهها و اعطا نكردن مجوز به برخي سخنرانها كه در مقاطع ديگر مجوز داده ميشده است، از اهم سياستهايي بوده كه طي چند وقت اخير شكل گرفته است. به رغم اينكه دانشگاه اميركبير خود در زمان انتخابات اقدام به جريانسازي ميكرد، اما حتي فعاليتهاي انتخاباتي شروع نشده است و اين رخوت به تشكلها رسيده است.
علي كيان، مسئول سياسي بسيج دانشجويي دانشگاه علامه ، منتقد دیگری است كه در مورد فعاليتهاي دانشجويي قبل از انتخابات به «جوان» میگوید: اصل فعاليتهاي دانشجويي قبل از انتخابات، نقد دولت مستقر است كه در اين زمينه احتياطهايي صورت ميگيرد و موجب بستهشدن فضا ميشود، از جمله اينكه در دانشگاه علامه، اجازه دعوت ميهمانان جناحي داده نشده است.
وی میگوید: نشريات دانشجويي را كه صريح صحبت ميكنند محكوم به دعوت شدن به مجموعههاي نظارتي هستند البته تا حدي اين محدوديت طبيعي است، اما براي جريانسازي و ايجاد نشاط طي دو سال اخير سختگيريها كار ما را سخت كرده است.
دولت تمايلي به نقد شدن ندارد
شفيعي، مسئول بسيج دانشجويي دانشگاه علم و صنعت درباره فعاليتهاي قبل از انتخاباتي به «جوان» میگوید: در صدد سياه نمايي نيستيم، اما اعمال فشارهاي قبل از انتخاباتي چه از داخل دانشگاهها و چه خارج از دانشگاهها به وضوح مشخص است.
وي میگوید: دانشگاهها در ارائه مجوز براي تمام فعاليتهاي قبل از انتخاباتي دچار سختگيري مضاعف شدهاند. گويي دولت تمايلي به نقد شدن ندارد و سختگيري را بيشتر كرده است كه نمونه آن لغو مجوزهاي متعدد در دانشگاهها است. تجربه به خوبي نشان داده افراد و احزابي كه تشكلهاي دانشجويي را براي خود سكوي پرتاب ساختهاند، پس از رسيدن به قدرت، اين تشكلها را به فراموشي سپردهاند.