جوان آنلاین: کانال ابوقاسم در ایتا درباره تنش در قفقاز نوشت:
اروپا و روسیه تنش در اوکراین را به عنوان زمین جدیدی برای تنش به قفقاز منتقل کردند.
تنشی که ماهیت رقابت در موضوع انرژی دارد.
یک طرف ماجرا روسیه است و طرف دیگر ارمنستان و ناتو است، مساله میان روسیه و اروپا چگونگی راه اندازی زنگزور و تسلط بر مسیر است نه تاسیس یا عدم تاسیس آن.
روسیه و اروپا و اوکراین در حال رقابت برسر چگونگی تاسیس این مسیر اند تا اهرم فشار مطلق برای یکی از دوطرف تنش تبدیل نشود.
اگر نقطه اختلاف را متوجه شده باشید نقش ترکیه به عنوان عضو ناتو که منافع ش با روسیه همسویی دارد را فهم میکنید و در نقطه اختلاف روسیه و اروپا برای تسلط بر مسیر مداخله ویژهای نمیکند؛ اروپا تلاش میکند مسیر در اختیار ارمنستان باشد، پاشینیان نخست وزیر این کشور تاکید دارد که با تاسیس مسیر مواصلاتی در سیونیک که در حاکمیت این کشور باشد مشکلی ندارد.
دقیقا چیزی که اروپا و اوکراین میخواهند تا شاهد شکل گیری اهرم فشار دیگری از سوی روسیه نباشد.
روسیه که فکر همه چیز را کرده بود در نوامبر ۲۰۲۰ توافقنامه سه جانبهای را میان روسیه_ارمنستان_آذربایجان ترتیب داد، بند نهم این توافقنامه بر اتصال نخجوان به آذربایجان از طریق ارمنستان و با حضور نظامیهای روسیه تاکید دارد.
این بزرگترین اشتباه ارمنستان بود و الان روسیه و آذربایجان با استناد به بند نهم خواستار شکل گیری کریدور زنگزور در استان سیونیک هستند، با این وجود که سایر بندهای این توافقنامه توسط ارمنستان با اعتراض روبه رو است چراکه معتقدند آذربایجان و روسیه به تعهدات خود نسبت به ۸ بند دیگر از جمله بازگشت مردم آرتساخ به خانههای خود پایبند نبود.
حمایتهای پنهان روسیه از آذربایجان زمینههای فاصله گرفتن ارمنستان از روسیه و نزدیک شدن به اروپا را فراهم کرد.
پاشینیان نیز در این رابطه گفته است که تنها درصورتی با کریدور مواصلاتی زنگزور موافقت خواهد کرد که در تسلط کامل این کشور باشد، اما لاوروف وزیر خارجه روسیه اظهارات پاشینیان را خلاف توافقنامه نوامبر میداند؛ بنابراین گمان میرود که تنها فرضیه پیش روی ارمنستان برای مناقشه قفقاز این است که پاشینیان به بهانه این که آذربایجان به تعهدات خود در توافقنامه نوامبر پایبند نبوده امضای خود را از توافقنامه پس بگیرد.
این اقدام جنگ جدیدی را در قفقاز ایجاد خواهد کرد و این منطقه را وارد فاز بسیار پیچیدهای میکند. هرچند اگر امضای خود را هم پس نگیرد همان آش پخته است چراکه آذربایجان به بهانه اجرای بند نهم وارد جنگ دیگری با ارمنستان میشود، بنابراین هر دو کشور در حال تسلیح کامل خود از سوی قدرتهای دیگر اند.
در واقع مساله ناتو و روسیه به عنوان دو بازیگر موثر در قفقاز چگونگی راه اندازی زنگزور و تسلط بر آن میباشد، اما مساله تهران این است که اصل شکل گیری زنگزور با منافع ژئوپلیتیکی ایران در تضاد است و خط قرمز محسوب میشود.