جوان آنلاین: کتاب «صبح شام» خاطرات شهید دکتر حسین امیرعبداللهیان، در سی و هشتمین نشست نقد و بررسی کتاب پایگاه بزرگسال کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران با حضور مهدی رمضانی، دبیر کل نهاد کتابخانههای عمومی کشور حجتالاسلام میثم امرودی، مشاور وزیر امور خارجه در امور فرهنگی؛ عباس خامهیار، منتقد؛ سعید فخرزاده، نماینده گروه مؤلفان کتاب؛ محسن مؤمنی شریف، رئیس پیشین حوزه هنری و جمعی از علاقهمندان کتاب و کتابخوانی در سالن جلسات کتابخانه نقد و بررسی شد.
مهدی رمضانی، دبیر کل نهاد کتابخانههای عمومی کشور در ابتدای این نشست ضمن تشکر از نویسندگان کتاب «صبح شام» و گرامیداشت یاد و خاطره شهید ابراهیم رئیسی و شهید حسین امیرعبداللهیان گفت: امیرعبداللهیان شخصیت برجسته و وارستهای داشت. یکی از دوستانی که با این شهدا در این سفر همراه بود، بیان میکرد که چگونه این افراد در آن هلیکوپتر جمع شدند و بعضی با اصرار به این سفر آمدند و قرار نبود در آن هلیکوپتر باشند، اما قضا به گونه دیگری رقم خورد.
وی ادامه داد: وجه مشترک این افراد خلوص بود. تمام کسانی که در این پرواز بودند، مخلص بودند، شخصیتهای مردمی و توجه ویژه به همه آدمها داشتند. آقای رئیسی آخرین حضور فرهنگیشان در نمایشگاه کتاب بود. وقتی ایشان به بازدید از غرفه نهاد کتابخانههای عمومی کشور آمدند به همه افراد حاضر در غرفه توجه کردند؛ حتی وقتی میخواستند بروند، متوجه شدند به برخی توجه نکردند دوباره برگشتند و با اعضای حاضر در غرفه گفتگو کردند. همین شیوه را در تمام بازدیدها و جلسات داشتند. دکتر امیرعبداللهیان هم همینطور بود. ایشان هم وقتی به غرفه نهاد آمد با هم توافقاتی برای همکاری مشترکی کردیم.
تأکید بر اثرگذاری سیاست خارجی
دبیر کل نهاد کتابخانههای عمومی کشور افزود: به جهت مسئولیتی که طی سالیان در مرکز اسناد انقلاب اسلامی داشتم با شخصیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مواجهه داشتم. با شهید امیرعبداللهیان به واسطه ثبت خاطراتشان در آنجا آشنایی پیدا کردم. در کتاب «صبح شام» سیاست خارجه دهه ۹۰ ایران بررسی شدهاست. ایشان در آن مقطع زیر فشار و به تعبیری سنگ زیرین آسیاب در وزارت امور خارجه بود. چون کشور با بحران مواجه بود و تحت فشار زیادی قرار داشت. دوستان در وزارت امور خارجه میگفتند طی مدت مسئولیتشان در تمام نهادهای اثرگذار سیاست خارجه وفاقی حول محور ایشان حاصل شد.
تلاش کتاب برای نگاه بینالمللی
سعید فخرزاده، نماینده گروه مؤلفان کتاب «صبح شام» در ادامه این نشست درباره این اثر توضیحاتی ارائه کرد و گفت: جرقه اصلی تدوین این اثر با همکاری محسن مؤمنی شریف زده شد. ایشان رئیس پیشین حوزه هنری و از نویسندگان خوب دفاع مقدس هستند. ایشان با آقای امیرعبداللهیان هم محل و دوست و در جریان انقلاب نیز با هم همکار بودند و رابطه نزدیکی با ایشان داشتند. بعدها که حاج قاسم به شهید امیرعبداللهیان توصیه میکند که ماجرای سوریه را ثبت کند، ایشان با آقای مؤمنی مشورت میکند. آقای مؤمنی میگوید اگر میخواهید این کار را در وزارت خارجه چاپ کنید فقط مخاطب خاص دارد، اما اگر کار در حوزه هنری دنبال شود، مخاطب عام دارد.
وی اضافه کرد: به همین دلیل من با شهید امیرعبداللهیان ارتباط گرفتم. آقای محمدی که روی موضوعات سیاسی مسلط بودند نیز جلسات این مصاحبهها را برگزار کردند و بعد پیادهسازی شد. سپس دیدم این مصاحبهها یک گزارش رسمی از اتفاقات سوریه است و بنابراین به آقای امیرعبداللهیان گفتم بهتر است خاطرات ایشان هم در کتاب طرح شود.
فخرزاده بیان کرد: همین اتفاق موجب شد خاطرات زندگی ایشان را از ابتدای کودکی تا زمان نگارش کتاب ثبت کنیم. ایشان مسئولیتهای مختلف و در ابتدا در حوزه عراق مسئولیت خارجی داشتهاست. زمانی که هنوز صدام در عراق حاکم بود، ایشان نماینده جمهوری اسلامی در عراق بودند و تفحص شهدا را انجام میدادند و پیکرها را به ایران منتقل میکردند. دکتر امیرعبداللهیان در کتاب «صبح شام» خاطراتی در اینباره بیان کردند و بعد از آن به حوادث سوریه پرداختند.
به گفته وی، حوادث سوریه در هشت جلسه توسط شهید امیرعبداللهیان بیان شد و در نهایت ۱۳ جلسه مصاحبه برگزار و پیادهسازی شد. پس از اتمام جلسات، از سوی دوستان وزارت خارجه ممیزی روی محتوا انجام و نیمی از مطالب حذف شد. در نتیجه ما مطالب را در اختیار آقای محمدمحسن مصحفی قرار دادیم، که یکی از خبرنگاران قدیمی است و دکترای علوم سیاسی دارد، و ایشان مطالب را برای تدوین نهایی تنظیم کرد.
فخرزاده با بیان اینکه تلاش شده در این کتاب نگاه بینالمللی رعایت شود، گفت: کتاب سه بخش دارد؛ یک بخش به خاطرات ایشان اختصاص دارد. بخش دوم یادداشتهای امیرعبداللهیان متناسب با خاطراتشان است. قرار بود کتاب با این دو فصل جمع شود، اما وقتی حاج قاسم شهید شدند، ایشان تصمیم گرفتند به دلیل برطرف شدن مسائل امنیتی بسیاری از مباحث را مطرح کنند و خواستند فصلی درباره حاج قاسم و نقشش در ماجرای سوریه اضافه شود.
وی از چاپ هفتم کتاب «صبح شام» خبر داد و افزود: در یک برههای به دلیل اتفاقات رخ داده در منطقه قرار بود حکومت سوریه ساقط و ایران از داشتن پایگاهی در این کشور محروم شود. آنها میخواستند در گامهای بعدی لبنان و عراق را هم بگیرند. اسرائیل همه کشورها را راضی کردهبود، حتی روسیه، اما ایران ایستاد و اجازه این تحولات را نداد. البته برداشتم این است که اینها میخواستند مسئله برجام را برای انحراف افکار عمومی پیش بیاورند. امیرعبداللهیان بیان میکرد که به همین دلیل به تنهایی روی سوریه متمرکز شدم، اما با نقش حاج قاسم و دیپلماسی امیرعبداللهیان با شکست داعش، توطئه در منطقه خنثی و باز پیروزی نصیب فرزندان خدا شد.