مجید ابهری

امر به معروف نوین را جایگزین نهی از منکر سنتی کنید

آشنا کردن افراد با وظایف معنوی اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی اهرم‌های مختلفی را نیاز دارد تا بتوان به وسیله آن‌ها به اهداف مطلوب رسید. متأسفانه برداشت مفاهیم نادرست از دو وظیفه خطیر اجتماعی یعنی امر به معروف و نهی از منکر باعث شده این رسالت‌های خطیر اجتماعی و فرهنگی مورد مخالفت افراد کم‌آگاه درباره آن‌ها شود. 
در یک جمله از نظر رفتارشناسی و آسیب‌شناسی اجتماعی آنچه برای بنیان انسانیت و سلامت اخلاقی و معنویت مفید است، معروف خوانده می‌شود و هر چه برای رفتار‌های بشری و کیان انسانی در جامعه زیان‌آور باشد منکر نامیده می‌شود. 
هیچ‌یک از مکاتب دینی به اندازه دین مبین اسلام بر این دو اهرم فرهنگی و اخلاقی تکیه ننموده و روش‌های متعالی و کاربردی برای پیشبرد آن‌ها مطرح نکرده‌است. گاهی که انسان توانایی فردی و فرهنگی و اجتماعی برای دور نگهداشتن همنوعان و اعضای جامعه از زشتی‌ها و بدی‌ها دارد باید از طریق گفتمان و حتی فعالیت‌های فیزیکی وارد میدان شده و از سقوط همنوعان به باتلاق‌های زیستی جلوگیری کند؛ اگر خطر جانی و زیستی برای او وجود داشته باشد، حداقل با زشت شمردن این گونه رفتار‌ها در دل و ذهن خویش از آن‌ها دوری جوید. 
آشنا کردن همنوعان با خوبی‌ها و مسیر‌های رشد و تعالی همان امر به معروف است که می‌تواند از دعوت به ورزش، دور ماندن از اعتیاد و فساد اخلاقی، ایجاد صحت اجتماعی و سلامت فرهنگی تعریف شود. 
امروز کارشناسان و نخبگان علوم انسانی و اجتماعی عقیده دارند که استفاده از افراد و فنون روز برای رسیدن به هدف‌های یاد شده ضروری و بلکه واجب است. بهره‌گیری از فضای مجازی و سکو‌های اینترنتی که امروزه عرصه تاخت و تاز مهاجمان فرهنگی و راهزنان اخلاقی شده از ضرورت‌های کاربردی است. ملاطفت، مهربانی، اخلاق حسنه و رأفت اجتماعی رفتار‌های ضروری در دعوت به خوبی‌ها و پیشگیری از زشتی‌ها و بدی‌ها بسیار مؤثر و لازم به شمار می‌آیند. 
امروز جهان‌های نسل زد که با در دست داشتن گوشی‌های هوشمند و دسترسی به فضای مجازی در تهاجم فکری و ذهنی دشمنان قرار گرفته‌اند، اصلی‌ترین هدف‌های تهاجم فرهنگی و راهزنی‌های اینترنتی هستند. 
متأسفانه برخورد‌های سلبی نتوانسته اهداف را محقق سازد؛ آموزش‌به والدین و مربیان در مدارس و مراکز علمی و آموزشی مؤثر است. همچنین استفاده از فضای مجازی برای مقابله با تهاجم فرهنگی اصلی‌ترین و لازم‌ترین ابزار موفقیت به شمار می‌آید. 
کارشناسان محترم دینی با به کار بستن روش‌های نو و ایجاد فضا‌های مناسب برای تبادل اندیشه‌های مثبت به خوبی می‌توانند با انواع تهاجم دشمنان مقابله کنند. 
امروز نیروی اصلی دشمن متمرکز بر دین‌ستیزی و اخلاق‌گریزی برای جوانان شده‌است. در محور‌های یاد شده باید از نخبگان دینی، دانشمندان اجتماعی و فرهنگی بهره گرفته و با ابزار دشمن به خود او حمله کنیم؛ نمی‌توان با تیر و کمان به جنگ تانک و مسلسل رفت. تا دیرتر نشده با هم‌اندیشی‌های مؤثر باید به تقابل با دشمنان پرداخت و فرزندان جامعه را در مقابل آن‌ها واکسینه کرد.