جوان آنلاین: «با ساخت ایران مشکل دارند» این جمله خلاصهای از وضعیت صادراتی فعالان صنعت لوازم خانگی کشور است، صنعتی که همزمان با تحریمهای خارجی از تحریمهای داخلی نیز ضربه خورده و چشم انتظار راهکارهای گره گشایی است که هم منابع تولیدکننده و هم مصرف کننده را در برمی گیرد. این مساله که تحریمهای داخلی بیش از تحریمهای خارجی گریبان تولید کشور را گرفته مطلبی گزافه نیست؛ چراکه سیاهه مشکلات فعالان اقتصادی نشان میدهد موانع داخلی سهم پررنگ تری در وضعیت تولیدکنندگان داشته اند. به عنوان مثال در صنعت لوازم خانگی که اخیرا به دلیل برگزاری نمایشگاه اکسپوی گفتگویی با فعالان این حوزه در این نمایشگاه داشتم این مساله به خوبی آشکار بود که وزن تحریمهای داخلی در مقایسه با تحریمهای خارجی سنگینتر است. یکی از مشکلات تولیدکنندگان که ناشی از تحریمهای خارجی است به محدودیت در صادرات باز میگردد؛ جایی که تولیدکنندگان برای صادرات مجبورند تا بنا به درخواست برخی کشورهایی که خواهان کالاهای ایرانی هستند برچسب ساخت ایران را حذف کنند.
در چنین شرایطی نیاز به دیپلماسی قدرتمند در حوزه روابط بینالملل داریم که وزارت امورخارجه باید بیشتر از قبل در مورد آن تلاش کند. البته اتاق بازرگانی نیز با رایزنیهای خود تلاش کرده در خصوص این موضوع کمک حال تولیدکنندگان و صادرکنندگان باشد، اما به نظر میرسد برای افزایش حجم صادرات، دستگاهها و بخشهای مختلف باید راهکارهای مناسبی در نظر گرفته و فعالتر عمل کنند. اما چالش دیگر صادرکنندگان لوازم خانگی به مساله بازگشت ارزهای حاصل از صادرات بازمی گردد. اما این دو عامل را مقایسه کنید با تحریمهای داخلی. در گفتگو با فعالان صنعت لوازم خانگی چندین نکته عنوان شد که در ادامه به صورت خلاصه بیان میشود.
یکی از این موارد به محدودیت در تخصیص ارز باز میگردد. تخصیص ارز به تولیدکنندگان در سالهای اخیر به صورت قطرهچکانی بوده که تبدیل به یکی از معضلات بزرگ شده است. چرا که تولیدکننده با این شرایط نمیتواند مواد اولیه مورد نیاز خود را وارد کند و به این صورت در تولید و سپس تهیه کالا برای بازارهای داخلی یا صادرات محصول، شکاف بزرگی ایجاد خواهد شد.
موضوع دیگر به قیمت گذاری دستوری علی رغم افزایش قیمت مواد اولیه بازمی گردد. برخی از این کالاها مانند یخچال، لباسشویی، تلویزیون و دیگر لوازم بزرگ مشمول قیمتگذاری دستوری هستند؛ بنابراین عمده تولیدکنندگان در این شرایط اعلام میکنند درگیر ضرر و زیانهای مالی هستند و راهحلی که به ذهن آنها میرسد این است که افزایش قیمت دهند.
یکی دیگر از مصائب تحریمهای داخلی برای تولیدکنندگان لوازم خانگی به تداوم ورود کالای قاچاق بازمی گردد که باعث ایجاد ضرر و زیان مالی برای تولیدکننده داخلی میشود. به عقیده بسیاری از کارشناسان، با وجود مبارزههایی که برای جلوگیری از ورود کالای قاچاق انجام شده همچنان شاهد ورود آن به کشور هستیم، یکی از بهترین راهکارها افزایش کیفیت کالای لوازم خانگی تولید ملی است که باعث اطمینان خریدار شده و بنابراین به فکر خرید کالای قاچاق خارجی نخواهد بود. مرحله بعد نیز جمعآوری این کالاها از سطح بازار و نظارت بیشتر روی مرزهای آبی و خاکی کشور است تا با کاهش این پدیده، شاهد شکوفایی بیشتر تولید و اشتغال در کشور باشیم و مصرفکننده نیز با خیال راحت اقدام به خرید کالای مورد نیاز خود کند.
با توجه به برخی ملاحظات که سیاستگذار بخش صنعت در مساله افزایش قیمت لوازم خانگی دارد که مهمترین آن کاهش قدرت خرید بسیاری از مردم است بنابراین راهکارهای حمایتی در این زمینه وجود دارد که دولت به عنوان راه جایگزین افزایش قیمت میتواند مورد توجه قرار دهد. این حمایتها میتواند بامدلهای متنوع مانند ارائه تسهیلات کافی، تخصیص ارز مناسب برای تهیه مواد اولیه یا حتی ارائه تسهیلات یا بنکارتهای تشویقی به خریداران در راستای بهبود بازار و همچنین نظارت بیشتر دولت بر بورس کالا به عنوان محلی مناسب برای دسترسی تولیدکننده به مواد اولیه ارزانقیمت باشد.