جوان آنلاین: نسترن عكاشه، مدير موزه قديمي هنرستان هنرهاي زيباي اصفهان به عنوان يكي از دو موزه قديمي در كشور است. وي قبل از رياست اين موزه در هنرستان هنرهاي زيبا تدريس مي‌كرد و بعد از آن در اداره فرهنگ و ارشاد مشغول به كار شد. در حال حاضر هم 12سالي مي‌شود كه مديريت اين موزه اصيل و نادر هنري را به عهده دارد. با توجه به اهميت اين موزه هنري و شخصيت‌هاي بزرگي چون استاد فرشچيان و سهراب سپهري كه سابقه حضور و فعاليت در اين هنرستان را داشته‌اند، «جوان» با اين موزه‌دار گفت و گو كرده‌است.
فكر مي‌كنيد موزه‌داري كار سختي است و اساساً در فضاي هنري ايران اين شغل چقدر مي‌تواند براي دانشجويان هنر جذاب باشد؟
بايد به اين كار غير از تخصص و شناخت، علاقه هم داشت، همچنين نياز به تمركز بالا هم هست تا ضمن مديريت موزه بتوانيم پاسخگوي مراجعان در سطوح مختلف باشيم. به دليل حساسيت و اهميت آثاري كه در موزه است قطعاً نياز به مراقبت بيشتري وجود دارد كه اين حساسيت كار را بالا مي‌برد. موزه‌داري نيازمند عشق و علاقه به فرهنگ و هنر ايراني دارد. اينكه بدانيم در چه گستره تمدني و فرهنگي زندگي مي‌كنيم و چه تاريخچه و ميراث ملموسي برايمان باقي‌مانده و نگهداري از آن از چه درجه اهميتي برخوردار است.
با توجه به اينكه گرايش هنري شما مينياتور و تذهيب است، بفرماييد چند هنرمند مينیاتوريست در اصفهان داريم؟
اصفهان شهري است كه به اين هنر شهرت جهاني دارد و خوشبختانه هنرمندان مينياتور يا همان نگارگر زيادي دارد. خيلي از جوانان هم به اين هنر اصيل و زيبا مشغول هستند. عمدتاً اين آثار هنري در قالب تابلو يا حتي نقوش صنعتي در داخل و خارج از كشور است.
اين موزه از چه زماني فعال شده‌است؟
در سال ۱۳۸۸ و بعد از سه سال تلاش موزه‌اي از آثار استادان و شاگردان اين هنرستان طي 70سال عمر هنري آن ايجاد شد. اين موزه دربردارنده ۳۰۰ اثر هنري است؛ گنجينه‌اي كه شامل ۱۵ اثر معرق، ۳۱ اثر زري‌بافي، ۸۲ اثر مينا‌سازي، ۵۰ اثر سفالگري، ۳۲ تخته فرش، هشت اثر خاتم‌كاري و ۸۱ اثر نقاشي رنگ روغن و نگارگري است.
غير از اصفهان، هنرستان هنرهاي زيبا در كدام شهرها تأسيس شده است؟
هنرستان هنرهاي زيبا در كشور اولين‌بار از سال 1315 در اصفهان تأسيس شد. سپس دو رشته درودگري و فلزكاري هم در هنرستان فعال شدند. در سال ۱۳۱۶ رشته‌هاي هنري مينياتور، تذهيب و نقشه فرش به سرپرستي عيسي بهادري به آن اضافه شد. همچنين با اضافه‌شدن رشته‌هاي نقاشي رنگ و روغن، منبت‌كاري، خاتم‌كاري، زري‌بافي، كاشي‌سازي، نقاشي‌كاشي و قلمزني داراي هشت رشته هنري شد. بعد از اصفهان در تهران هنرستان راه‌اندازي و بعدها در بعضي ديگر از شهرها كم‌كم هنرستان هنرهاي زيبا تأسيس شد.
مؤسس و باني اين ابداع چه كسي بوده‌است؟
استاد عيسي‌خان بهادري، اولين مؤسس و رئيس هنرستان بود. وي اصالتاً اهل اراك بود كه براي تحصيل به تهران آمد و وقتي با هنرهاي ايراني آشنا شد به اصفهان آمد و اين شهر را مستعد ديد، بنابراین به آموزش و احياي هنرهاي سنتي و اصيل ايراني پرداخت. در واقع بايد گفت، هنر اصفهان تا حدود زيادي مديون استاد بهادري است كه ماندگار و تثبيت شد. ما تا آن زمان چيزي به نام هنرهاي زيبا نداشتيم؛ فضا به گونه‌اي بود كه كمتر دنبال هنرهاي سنتي بودند يا اين هنرها به صورت خانگي كار مي‌شد، اما از طريق استاد بهادري و تلاش‌هاي مستمري كه داشت، هنرهاي زيباي سنتي ماندگار شد. استاد بهادري طراح، نگارگر، نقاش و يكي از بزرگ‌ترين احياكنندگان هنرهاي سنتي ايران در دوره معاصر بود. وي نزديك به 30سال سرپرست هنرستان هنرهاي زيباي اصفهان بود و در اين مدت شاگردان بسياري را پرورش داد. آثار ماندگاري از او به غير از اين موزه در موزه‌ها و مجموعه‌هاي مختلف داخلي و خارجي باقي مانده‌اند. او به دليل توانايي و مديريتي كه داشت، توانست هنرستان را رونق دهد و از همان ابتدا تأكيد زيادي داشت تا هنرهاي زيبا را گسترش و عموميت بدهد و هنر ايراني را در جهان ماندگار كند كه خوشبختانه موفق هم شد.
آثاري از خود استاد بهادري هم در موزه وجود دارد؟
بله، خوشبختانه مجموعه نفيسي از آثار طراحي ايشان در هنرستان هنرهاي زيباي اصفهان موجود است؛ از جمله آثار بسيار مشهور او مانند طرح قاليچه‌هاي موسوم به «بشريت»، «روباه و خروس»، «شكار چرخ». استاد بهادري در سال 1320 در مسابقه طراحي بهترين نقشه قالي كه بين استادان تراز اول كشور برگزار شد، مقام اول را به دست آورد.
از شاگردان شاخص استاد بهادري چه كساني بودند؟
از بزرگ‌ترين خدمات او به عالم هنر كشورمان تربيت شاگردي چون محمود فرشچيان است كه كارشناسان دنيا به او لقب نقاش ملكوتي داده‌اند. نعمت‌الله ميرعظيمي در كتاب اصفهان زادگاه جمال و كمال مي‌نويسد: استاد فرشچيان سال 1324 زيرنظر استاد بهادري طرح‌هاي بناهاي تاريخي اصفهان را تهيه مي‌كرد و كم‌كم آنقدر پيشرفت كرد كه سال 1328 استاد بهادري يكي از كارهاي او يعني شاگردش را به پروفسور پوپ هديه داد. آقاي سرمدي هم او را طراح نابغه ناميده كه آثار و نقاشي‌هاي وي در موزه‌ها از جمله در موزه لوور فرانسه موجود است.
موزه هنرستان داراي چه بخش‌هايي است؟
موزه دو بخش دارد؛ يك بخش نمايشگاه دائمي دارد كه هميشه به روي علاقه‌مندان باز است و يك بخش هم مربوط به آثار قديمي است. در آن يك‌سري از آثار هنرجويان هنرستان و يك‌سري هم از آثار استادان و مديران برجسته و قديمي هنرستان است كه امروز خودشان از پايه‌هاي اصلي آن هنر محسوب مي‌شوند. مثلاً نقاشي‌هاي پايه دوم و سوم هنرستان استاد جزي‌زاده كه اولين كارهاي او محسوب مي‌شود، در موزه وجود است.
چرا هنرها را بيشتر آقايان دنبال مي‌كنند؟
نه اتفاقاً، خانم‌ها هم در عرصه هنرهاي سنتي و اصيل ايراني بوده‌اند. مثلاً سال‌ها در خانه‌ها فرش مي‌بافتند، مليله‌دوزي و گليم‌بافي انجام مي‌دادند، اما از وقتي اين هنرها كارگاهي شدند، بيشتر آقايان در آن ورود كردند كه البته آن هم با گرايش و علاقه‌مندي خانم‌ها امروز اشباع‌شده و هر دو جنس در رشته‌هاي هنري فعاليت دارند و آثار خوبي هم خلق كرده‌اند.
استاد فرشچيان هنوز با هنرستان ارتباط دارد؟
بله؛ استاد محمود فرشچيان هر وقت كه به اصفهان مي‌آيد، حتماً به هنرستان سر مي‌زند. هميشه يكي از دغدغه‌هاي ايشان پويايي و فعال‌بودن هنرستان است و اينكه هنرهاي اصيل ايراني به خوبي آموزش داده‌شود تا ماندگار و با دوام بماند، چراكه بيانگر هويت و اصالت ايرانيان در جهان است.
پرچم اصفهان بالاس✌️ 
