امسال هم با گرم شدن هوا سر و کله بیماری سالک در چندین استان پیدا شده است و شهروندان زیادی به آن مواجه شده‌اند. در این میان بافت تاریخی شیراز که جزء بافت‌های منحصربه‌فرد و ارزشمند تاریخی کشور بوده و بیانگر هویت، تاریخ و فرهنگ این شهر است به شدت درگیر بیماری سالک شده است و مسئولان معتقدند شیوع این بیماری در این منطقه به خاطر وجود خانه‌های فرسوده‌ای است که به محل جمع آوری و انبار زباله و دور ریز‌های بازیافتی تبدیل شده است. اما با توجه به موقعیت بافت تاریخی شیراز، اقدامات مختلف مرتبط با این بافت ضوابط و مقررات خاصی دارد که مورد تأکید و تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی است، بنابراین دستگاه‌های متولی باید با همکاری و مساعدت برای رفع مشکلات این منطقه تاریخی، فرهنگی در عین حفاظت و صیانت از آن تلاش کنند.
بافت تاریخی شیراز که به عنوان منطقه‌ای برای جذب گردشگر مطرح است حالا آنقدر اسیر آشغال و زباله شده که هر روز خبر ناگواری از آن به گوش می‌رسد. بعد از موضوع تخریب خانه‌ها و بنا‌های این منطقه حالا شیوع بیماری سالک یکی از اتفاقاتی است که مدیرکل میراث فرهنگی فارس نیز به آن اشاره کرده و معتقد است محدوده‌ای از بافت تاریخی شیراز به‌واسطه تجمع زباله در برخی خانه‌های فرسوده و مخروبه‌های موجود در این بافت، موجب بروز چنین شرایطی شده است.
سیدمؤید محسن‌نژاد با اشاره به اینکه گروهی میراث فرهنگی و گردشگری را متهم کرده‌اند که نمی‌گذارد خانه‌هایی که در محوطه تاریخی قرار دارند و در حال حاضر متروکه و فرسوده هستند، پاکسازی شوند، به «جوان» می‌گوید: «بی‌انصافی است وقتی حفاظت از سلامت شهروندان در دستور کار همه سازمان‌ها و نهاد‌ها قرار دارد، این حرف زده شود. تجمع زباله‌ها بیماری‌های زیادی را به همراه دارد که سالک یکی از آنهاست. در حال حاضر حتماً با برنامه‌ریزی دقیق به سراغ این بافت مهم و ارزشمند می‌رویم و خانه و فضا‌هایی را که دارای ارزش تاریخی هستند شناسایی می‌کنیم. اگر در چنین اماکنی زباله و پسماند و اقلام بازیافتی وجود داشته باشد مجوز پاکسازی فضا‌ها در چارچوب رعایت ضوابط و مقررات حفظ اثر در اسرع وقت صادر می‌شود و با همه متولیان و سازمان‌ها و نهاد‌هایی که مسئول پاکسازی شهر هستند هم همکاری خواهیم کرد.» متأسفانه در حال حاضر بافت تاریخی شیراز به حال خود رها شده است و وجود قوانین دست و پاگیر و بروکراسی‌های اداری هر سرمایه‌گذاری را در میانه راه خسته می‌کند تا عطای فعالیت در این منطقه را به لقایش بسپارد و برود.
هر چند مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس می‌گوید: «برای سرمایه‌گذاران گردشگری در بافت تاریخی شیراز هیچ محدودیتی وجود ندارد و از آن‌ها حمایت می‌شود. حتی اگر خانه یا بنای تاریخی نباشد هم می‌توان با بازسازی و مرمت آن به صورت سنتی این بافت را زیباتر کرد و گردشگران را به این نقطه کشاند.»، اما در عمل هنوز هیچ کار مثبتی برای سهولت ورود و آغاز به کار سرمایه‌گذاران انجام نگرفته است. محسن‌نژاد تأکید می‌کند: «این اداره کل با همکاری سایر دستگاه‌های متولی و با تغییر کاربری مناسب و پویا در برخی خانه‌های تاریخی بافت، راه‌اندازی اقامتگاه‌های بوم‌گردی، اقامتگاه‌های سنتی، سفره‌خانه‌های سنتی، کاربری‌های فرهنگی از قبیل خانه‌های تخصصی صنایع دستی و هنر‌های سنتی و کارگاه‌های صنایع دستی شرایط را برای رونق و توسعه گردشگری در بافت تاریخی مهیا کرده و این امر از مهم‌ترین راهکار‌هایی است که موجب جلوگیری از ایجاد فرسودگی و تخریب در بافت تاریخی و بنا‌های باارزش شده و رونق دوباره بافت تاریخی را موجب شده است.»
ریشه کنی سالک امکانپذیر نیست
بر اساس گزارش‌ها تاکنون شاخص ابتلا به سالک به صورت میانگین ۲۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت بوده است. در چهار دهه گذشته ابتلا به سالک در کشور در برخی سال‌ها افزایش و در برخی سال‌ها کاهش می‌یافت، اما در ۱۰ سال اخیر به‌طور کلی نزولی بوده است. عوامل متعددی در ابتلا و آمار بیماری سالک نقش دارد، اما هرگاه اقدامات کنترلی و پیشگیری به دلایل مختلف مانند محدودیت‌های مالی یا بی‌توجهی برخی مسئولان یا عدم احراز اولویت برای آن کاهش یافته، شاهد افزایش آمار هستیم.
هم اکنون چالش‌های زیادی برای کنترل و پیشگیری بیماری سالک وجود دارد و به گفته مسئولان بخش بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، ریشه کنی این بیماری امکانپذیر نیست و این وزارتخانه برنامه‌ای با عنوان ریشه‌کنی سالک ندارد. با این تفاسیر سالک به یک بازی تکراری تبدیل شده است و امسال هم مثل سال‌های گذشته استان‌های زیادی درگیر آن خواهند شد. مهرماه سال قبل بود که مدیر گروه بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت اعلام کرد حدود ۱۵۰ شهرستان در کشور با این بیماری مواجه هستند و بر اساس آمار سال ۱۴۰۰ نیز تعداد موارد شناسایی شده ابتلا به این بیماری در استان‌های فارس، اصفهان، خوزستان، خراسان رضوی و سمنان افزایش داشته است.
