سرویس اقتصادی جوان آنلاین: همچنین بانک مرکزی امروز در بخشنامهای به شبکه بانکی با تاکید بر لزوم پایبندی بانکها در خصوص نرخ مصوب سپردههای بانکی از اعمال ۶ اقدام تنبیهی برای بانکها و موسسات اعتباری متخلف خبر داد. میثم مهرپور کارشناس اقتصادی در این باره به جوان آنلاین میگوید: برای افزایش نرخ سود بانکی نباید نگاه تک بعدی داشت و همانطور که رییس جدید بانک مرکزی نیز اعلام کرد باید این مساله از نگاه همه جانبه مورد بررسی قرار گیرد.
او در پاسخ به این سوال که در چند سال گذشته تغییرات زیادی در اقتصاد کشور به وجود آمد، اما در ۶ سال گذشته نرخ سود بانکی سرکوب شده و تغییری نداشته است میگوید: افزایش نرخ سود بانکی در شرایط فعلی یکی از ابزارهای بانک مرکزی برای مقابله با افزایش نرخ ارز است و به طور حتم وقتی سود افزایش مییابد بخشی از منابع ریال به سمت سپرده گذاری میرود که در کنترل بازار ارز موثر است.
مهرپور در ادامه گفت: با این حال این اقدام بانک مرکزی به تنهایی نمیتواند منجر به کنترل نوسانات نرخ ارز شود، چرا که عوامل متعددی در صعود نرخ ارز موثر است بنابراین بانک مرکزی تنها در این زمینه تاثیرگذار نیست و نیازمند همکاری سایر دستگاههای مرتبط از جمله وزارت اقتصاد است.
این کارشناس بانکی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره نرخ واقعی سود تسهیلات که در حال حاضر با توجه به تورم حدود منفی ۲۲درصد است اظهار داشت: این مساله که شکاف زیادی بین سود بانکی و تورم وجود دارد مسالهای صحیح است، با این حال باید توجه داشت که نمیتوان برای پر کردن این شکاف به سرعت و بدون ملاحظات نرخ سود را افزایش داد.
به گفته این کارشناس بانکی در صورتی که بانک مرکزی حتی سود را به ۳۰ درصد نیز برساند باز هم افراد ریسک پذیری هستند که تمایل برای سپرده گذاری در بانکها را نخواهند داشت و منابعی به بانکها جذب نمیشود.
مهرپور با بیان اینکه در شرایطی که نرخ سود بانکی تغییر کند، سود تسهیلات نیز افزایش میباید اظهار داشت: افزایش نرخ سود تسهیلات هزینههای تولید را بالا بر ده و به زیان تولید و کسب و کارهاست و به اشتغال آسیب میزند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: رئیس جدید بانک مرکزی اظهارنظر درستی داشتند و عنوان کردند که برای افزایش نرخ سود بانکی باید تبعات در کنار مزایای آن بررسی شود.
مهرپور در پاسخ به این سوال که آیا میتوان پیش بینی کرد که نظر سیاستگذ ار به افزایش آهسته نرخ سود بانکی است اظهار داشت: در خصوص پیش بینی نرخ ارز بارها عنوان کردم که پیش بینی ممکن نیست؛ چرا که برای پیش بینی باید تصمیم سیاستگذار و ابزارهای تعیین کننده را اطلاع داشت؛ چرا که این موارد است که تعیین کننده افزایش یا کاهش نرخ ارز است.
او با بیان اینکه میزان عرضه ارز، اخبار مثبت و انتظارات تورمی و قوانین مالیات بر عائدی سرمایه درباره نرخ ارز تاثیرگذار است افزود: پیش بینی بر اساس مدل مشخص است، اما نرخ ارز در اقتصاد کشور از مدل مشخصی تبعیت نمیکند.
این کارشناس بانکی در پاسخ به این سوال که با این تفاسیر میتوان گرانی اخیر دلار را به تصمیم دولت مرتبط دانست گفت: تبعات گرانی دلار برای دولت بیش از سود آن است.
مهرپور افزود: دو دلیل مشخص برای اثبات این مساله وجود دارد اول اینکه کمتر از ۱۰ درصد داد و ستد ارزی در بازار آزاد صورت میگیرد و حدود ۹۰ درصد در سامانههای رسمی از جمله نیما و ... است. دوم اینکه تورم ناشی از گرانی دلار برای دولت بسیار تبعات دارد.
کامران ندری، اقتصاددان نیز پیشتر در گفتگو با جوان آنلاین درباره تصمیم دولت به افزایش نرخ سود بانکی گفته بود: در شریط فعلی تغییر نرخ سود بانکی لازم و ضروری است. باید دید نظر نهایی شورای پول و اعتبار در این باره چه خواهد بود و اینکه میخواهند این تغییرات سود در بازار بین بانکی باشد یا سود سپرده و تسهیلات را نیز شامل میشود.
او با اشاره به نرخ منفی سود سپردههای بانکی در شرایط فعلی گفته بود: مردم برای اینکه بتوانند ریسک تورم را پوشش بدهند به سراغ داراییهای دیگر رفته و به همین علت قیمت خودرو، طلا، ارز و سایر داراییها افزایش داشت که اثرات منفی بر اقتصاد کشورمان داشت.
این استاد دانشگاه با اشاره به تصمیم دیرهنگام بانک مرکزی درباره افزایش نرخ بهره تصریح کرد: با این حال جلوی ضرر را از هر کجا بگیری منفعت است. صحبتهایی از افزایش نرخ ۵ درصدی مطرح شده است که البته رقم قابل ملاحظهای نیست. با این حال با توجه به رقم تورم بالا در کشور هر میزان افزایش نرخ سود بانکی اقدامی مثبت در مهار تورم محسوب میشود.