جواد محرمي
شب گذشته سازمان سينمايي حوزه هنري در آستانه سالروز پيروزي انقلاب اسلامي و برگزاري جشنواره‌هاي فجر انقلاب، در مراسمي آيين رونمايي از «پیام و منشور مستندسازی انقلاب اسلامي» رهبر معظم انقلاب خطاب به مستندسازان را برگزار كرد. محسن يزدي، مدير مركز مستند حوزه هنري در گفت‌وگويي با «جوان» به ابعاد مختلف پيام رهبر معظم انقلاب در اينباره اشاره كرده است.
شما مدير يكي از مراكز مهم مستندسازي در كشور هستيد، فكر مي‌كنيد چه ضرورتي باعث شد كه رهبر معظم انقلاب مستندسازان را در قالب يك منشور مخاطب قرار دهند؟
البته همه مي‌دانند كه حضرت آقا همواره و از سال‌ها پيش ارتباط مستمري با فعالان فرهنگي و هنري در حوزه‌هاي مختلف داشته‌اند و نسبت به اين مسائل اهتمام ويژه نشان داده‌اند. ديدار با سينماگران و فعالان هنري و فرهنگي و نيز نويسندگان ادبيات هميشه جزو برنامه‌هاي ايشان بوده است و اشراف به مسائل فرهنگي اساساً نشان‌دهنده وجه فرهنگي ايشان است. بنابراين موضوع ديدار با مستندسازان از اين جهت اتفاق عجيب و بي‌سابقه‌اي نبود، ولي از اين منظر كه عالي‌ترين مقام كشور به اين عرصه به طور مستقيم عنايت ويژه نشان مي‌دهند و نشستي با اين قشر ترتيب مي‌دهند بايد به عنوان يك فرصت نگريسته شود.
مستندسازان پيش از اين حتي امكان ديدار با وزير يا معاون وزير در يك جمع صميمي و دوستانه را نداشته‌اند، اما از آنجا كه رهبري معظم انقلاب نسبت به اهميت و حساسيت و تأثيرگذاري موضوع فرهنگ و هنر در جامعه اعتقاد قلبي و نه صرفاً شعاري دارند، نشستي را با اين قشر انجام دادند. ايشان بر اين مسئله واقفند كه مستندسازي در اثبات و تبيين حقانيت انقلاب اسلامي تأثيري غيرقابل انكار دارد.
در تأثيرگذاري هنر در جامعه براي اعتلاي صفات و افكار متعالي و انساني ترديدي نيست و اين مسئله مسجل شده كه بايد به اين سمت به شكلي كاملاً جدي‌تر و حرفه‌اي‌تر قدم گذاشت. از اين جهت منشور مستندسازان را بايد به فال نيك گرفت. بنده شخصاً در جلسه آقا با مستندسازان حضور داشتم و شاهد بودم كه ايشان با وجود همه مشغله‌هايي كه دارند و از آن خبر داريم از وضعيت كلي مستندسازي در كشور مطلع بودند، نه اينكه همه آثار را ديده باشند، اما از فضاي كلي مستندسازي و تأثيرات برخي آثار با خبر بودند.
آيا اين منشور و محتواي آن را مي‌توان به عنوان منشوري براي همه مستندسازان كشور دانست يا اينكه بايد مخاطب آن را بخشي از مستندسازان قلمداد كرد؟
قاعدتاً ما معتقديم اين منشور به نفع فضاي مستندسازي كشور با هرگرايشي خواهد بود،اما تأثير اين پيام در ميان اشخاص و نهادهايي كه به اصول انقلاب و رويكردهاي مردمي اعتقاد بيشتري دارند به طور طبيعي بيشتر است.
افراد و نهادهايي كه به عدالتخواهي، از ميان برداشتن تبعيض‌هاي اجتماعي و طبقاتي، مقاومت در برابر دشمن خارجي و مسائلي كه منافع ملي را دربر مي‌گيرد، اعتقاد دارند و گرايش آنها در اين طريق است، بيشتر خود را مخاطب اين سخنان قلمداد خواهند كرد. معتقدم منشور رهبري بعد عدالتخواهي و معنويت‌خواهي مستندسازي را ارتقا خواهد بخشيد.
فكر مي‌كنيد روي بيانات آقا در اين منشور بيشتر به مستندسازان است يا مديراني كه اين مستندسازان با آنها سر و كار دارند؟
معتقدم رهبري يك مسئوليتي را متوجه همه مي‌دانند. چه فيلمساز و چه آنهايي كه بايد حمايت كنند. جلسه آقا با مستندسازان يك جلسه مديريتي نبود و همه افرادي را كه در اين حوزه به انحاِي مختلف فعاليت مي‌كنند، دربرمي‌گيرد.
چون ايشان جهت‌گيري را مشخص مي‌كنند و قاعدتاً مديران بايد به سمت و سوي كارها توجه داشته باشند. همه افرادي كه به منافع مردم و كشور علاقه‌مندند مخاطب پيام رهبر انقلاب هستند.
به‌نظرتان جاي چه سوژه‌ها و مضاميني در سينماي مستند‌مان به ويژه سينماي مستند انقلاب خالي است؟
معتقدم مستندسازي در كشور طي 10 سال گذشته پيشرفت‌هاي خوبي كرده است كه كاملاً محسوس است. در حوزه مستندهاي انقلابي هم اين موضوع را مي‌بينيم. زماني مستندهاي انقلابي صرفاً در زمينه موضوعات بين‌المللي محدود مي‌شد و تازه از دل آنها هم همه آثار قوي نبودند،اما الان شاهد تنوع ژانر در مستندسازي انقلابي هستيم.
اتفاقات خوبي رقم خورده است، جسارت انتخاب سوژه‌ها خيلي بيشتر شده است. پيش از اين برخي سوژه‌ها بود كه اصلاً جرئت و فكر ورود به آنها وجود نداشت،اما الان وضعيت كاملاً تفاوت كرده است. ما همواره در زمينه توليد مستندهاي اجتماعي كم‌كاري داشته‌ايم، در اين زمينه بايد خيلي جدي‌تر از پيش كار كنيم. در زمينه ساخت مستندهاي سياسي، تاريخي، اتفاقات خوبي رقم خورده است. در زمينه مستندهاي اجتماعي اگرچه بارقه‌هايي ديده مي‌شود،اما جاي كار خيلي بيشتري وجود دارد.
فكر مي‌كنيد منشور رهبري مي‌تواند فصل جديد و راهي نو پيش روي مستندسازان تلقي شود؟
قاعدتاً همينطور است. ما كه تا هميشه چشم و گوش‌مان به رهنمودهاي رهبر انقلاب است،اما اينجا كه ايشان مستقيم پيام دادند بايد سرعت پيشرفت كارها بيش از قبل باشد.
محور اصلي پيام رهبري معظم انقلاب را چه چيزي مي‌دانيد؟
محور اصلي پيام آقا پيوند مستندسازان با مسائل اصلي كشور و انقلاب است. اينكه از هنر براي انقلاب استفاده بشود. اينكه هنر براي هنر بي‌مفهوم است،بلكه هنر بايد به ارتقاي انسانيت، معنويت و تعالي بشر كمك كند.
