
طرحهاي امنيت اجتماعي پليس تهران بزرگ يكي بعد از ديگري به اجرا در ميآيد. پليس در ماههاي گذشته شمار بسياري از سارقان، اوباش، عرضهكنندگان محصولات فرهنگي غيرمجاز، خردهفروشان مواد مخدر و معتادان متجاهر را بازداشت كرده است. افراد تبهكار با تشكيل پرونده به دستگاه قضايي و معتادان متجاهر هم به مراكز نگهداري از اين افراد تحويل داده شدهاند. طرحهايي كه در دستور كار پليس تهران قرار گرفتهاست براساس مطالبات مردمي اجرا ميشود وآنگونه كه رئيس پليس تهران تأكيد ميكند تا زمان استقرار نظم و امنيت اجتماعي ادامه پيدا خواهد كرد. استقرار نظم و امنيت اجتماعي، اما مستلزم داشتن ابزاري است كه همه شاخصهاي آن در اختيار پليس نيست. در اين باره ذكر چند نكته حائز اهميت است.
يك: سالهاست كه چرخه دزد و پليس در جامعه در جريان است و دزدها هميشه چند قدم جلوتر از پليس بودهاند.
مأموران پليس سارقان را بازداشت كرده و با رأي قاضي راهي زندان ميكنند. پاي مأموران پليس به محل كارشان نرسيده، دزدان با سپردن وثيقه از زندان خلاص شده و سرقتهايشان را شروع ميكنند، از همين روست كه بيشتر سارقاني كه در جريان طرحهاي پليس بازداشت ميشوند از مجرمان سابقهدار هستند. تكرار سرقت از سوي سارقان يك پيام روشن دارد و آن اينكه بسترهاي لازم براي تكرار جرم در جامعه فراهم است. مجرم سابقهداري كه از زندان آزاد ميشود از همان حقوق اجتماعي برخوردار است كه شهروندي عادي بهرهمند است. او در صورت بازداشت دوباره به سهولت قادر خواهد بود تا با صرف هزينه و استفاده از آموختههاي زندان، شرايط بازگشت خود به جامعه و تكرار جرم را با دشواري بيشتري فراهم كند، بنابراين تا زماني كه بسترهاي لازم براي اتكاب جرائم در جامعه فراهم باشد، مجرمان بين زندان و جامعه در آمد و شد هستند. يكي از مهمترين راهكارها ميتواند استفاده از محروميتهاي اجتماعي و كنترل بر رفتار اين افراد باشد كه نيازمند فراهم بودن ابزارهاي اجراي قانون در اين حوزه است. فراهم كردن ابزارهاي اجراي قانون نيازمند همگرايي دولت و مجلس است كه با وجود گستردگي جرائم، ظاهراً ميلي براي ورود به آن ندارند.
دو: معضل موادمخدر در حال حاضر به يكي از آسيبهاي مهم اجتماعي تبديل شده است. كانونهاي بسياري از خانوادهها به دليل مصرف مواد مخدر يك يا چند نفر از اعضاي آن متلاشي شده است. مصرف مواد مخدر منجر به بروز بسياري ديگر از جرائم خصوصاً سرقت يا اعمال منافي عفت و قتل شده است. گستردگي معضلات ناشي از مصرف مواد مخدر ميتواند يك پيام روشن داشتهباشد و آن اينكه تلاشها براي برخورد با سركردههاي اين باندها ناكام مانده است كه پاسخ درستي براي ناكامي در اين حوزه ارائه نشده است.
سرريز شدن معضلات ناشي از مصرف مواد مخدر به پيدايش گسترده معتادان متجاهر و خردهفروشان منجر شده است.
اين افراد در حال حاضر محلههاي بسياري از شهر مانند هرندي و مولوي را در تسخير خود دارند. رئيس پليس تهران هر چند تأكيد دارد وظيفه پليس جمعآوري معتادان متجاهر نيست، اما در جريان طرحهاي بسياري كه اجرا كردهاست هزاران نفر از اين معتادان را جمعآوري و به دستگاههاي مربوطه تحويل داده است، اما دستگاههاي مسئول ساعتي بعد همه آنها را روانه خيابانهاي شهر كردهاند كه اين رفتار به منزله هدر دادن توان پليس است. گستردگي جرائم مربوط به مواد مخدر يك آسيب مهم ديگر هم به همراه دارد و آن بياعتمادي عمومي نسبت به رفتار پليس است.
سه: امنيت مهمترين شاخص هر جامعه بشري است و دولتها مدام براي تأمين آن دست به جيب ميشوند. تأمين امنيت بدون همگرايي عمومي و صرف هزينه امكان حصول نخواهد داشت. بدون ترديد اجراي مستمر طرحهاي پليس به شاخصهاي امنيت در پايتخت كمك خواهد كرد در اين بين آسيبهاي اجراي هر طرح بايد از سوي دانشمندان آسيبهاي اجتماعي مورد بازكاوي قرار گيرند تا مانع فرسايش توان پليس و ارتقاي رضايت عمومي شود.