جوان آنلاین: مصطفی برغوثی، دبیرکل ابتکار ملی فلسطین (PNI) است. او به عنوان جانشین احتمالی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین شناخته میشود. برغوثی شبانهروز با انجمن امداد پزشکی غیردولتی خود (PMRS) کار میکند که در خط مقدم غزه میجنگد. او جنگ غزه را از راه دوراز رامالله در کرانه باختری زیر نظر دارد. تاگس آنتسایگر با وی گفتوگویی انجام داده که در ادامه میآید.
آقای برغوثی، اینکه هنوز در غزه آتشبس برقرار نشده، به دلیل نبود استراتژی برای فردای آن روز است. چگونه میتوان از ۷ اکتبر دیگر جلوگیری کرد؟
همه صحبت مربوط به ۷ اکتبر نباشد...
آن روز یک روز عادی نبود!
مشکل چیست؟ اینکه سیمخاردار شکسته است یا اینکه این سیمخاردار وجود دارد؟ من پزشک هستم و روی علائم تمرکز نمیکنم بلکه روی علل آن تمرکز میکنم. ۷ اکتبر یک نماد است. حماس خود یک نماد است. در سال۱۹۴۸...
نه، لطفاً با سال۱۹۴۸ شروع نکنید. ما داستان را میدانیم. بیایید به تحولات فعلی بپردازیم.
اگر سؤال را اشتباه بپرسید، پاسخ اشتباهی خواهید گرفت. به نظر میرسد من سعی میکنم از سؤالات طفره بروم، اما این شما هستید که از پاسخها طفره میروید. خروج از نوارغزه که آریل شارون در سال۲۰۰۵ دستور داد، هرگز به عنوان یک عقبنشینی واقعی در نظر گرفته نشد. اسرائیل هنوز مرزها، گمرکات، تجارت، مالیات، مخابرات، بیشتر برق، فضای هوایی، اداره ثبت و همه چیز را کنترل میکند. به گفته سازمان ملل، نوارغزه دیگر نباید تا سال۲۰۲۰ سر پا میماند و حالا سال۲۰۲۴ است، حتی آب آشامیدنی هم باقی نمانده بود، فقط آب دریا، آب شور. معلوم بود که دیر یا زود این وضع پیش میآید.
شما درباره علل و عوامل صحبت کردید. راهکار چیست؟
۷ اکتبر ثابت کرد قدرت صرفاً کارایی ندارد بلکه برعکس، قدرت کافی نیست، حتی اگر پیشرفتهترین تکنولوژی را داشته باشید، همیشه یک گلایدر وجود خواهد داشت که پیشبینی نکردهاید. ۷ اکتبر نشان میدهد زمان بازگشت به سیاست فرا رسیده است.
اساساً رامالله فاقد سیاست است.
کاملاً. ما به اینجا رسیدیم، چون که تشکیلات خودگردان فلسطین اینگونه است. این در اسلو ضعیف تصور شد و از زمان اسلو حتی بدتر مدیریت شده است، به همین دلیل است که ما به عنوان ابتکار ملی فلسطین خواستار برگزاری انتخابات جدید هستیم. ما یک دولت انتقالی برای نوارغزه و کرانه باختری باهم میخواهیم؛ یک دولت وحدت ملی که مورد تأیید همه ما باشد و اینکه هر چه زودتر انتخابات برگزار شود. آیا وحدت ملی به معنای شاملشدن حماس است؟ بله، البته اسرائیل این اجازه را نخواهد داد. ما در مورد دولت فلسطین صحبت میکنیم، نه دولت اسرائیل.
اما به نظر شما آیا اسرائیل، حماس را میپذیرد؟
موضوع این نیست. حماس وجود دارد. به سادگی نمیتوان آن را پاک کرد، زیرا این فقط درباره یحیی سنوار یا غزه نیست. حماس یک جنبش پیچیده است. او بخشی از جامعه ماست. اگر او حتی ۵درصد رأی داشت، حق رأی داشت. مثل همه. این در مورد اعداد نیست بلکه در مورد دموکراسی است.
حماس از دیدگاه شما چیست؟
روزنامههای دهه۷۰ را نگاهی بیندازید و درباره سازمان آزادیبخش فلسطین و عرفات بخوانید که به عنوان یک تروریست تلقی میشد که امروزه حماس به همین شکل است.
آیا واقعاً میتوانید اسماعیل هنیه، رهبر حماس را به عنوان رئیس دولت تصور کنید؟
حضور در رهبری به معنای حضور در دولت نیست. حماس همیشه بسیار عملگرا بوده است. او حاضر است یک گام به عقب بردارد، اگر به یک گام به جلو منجر شود.
اما آنها میدانند که حماس احتمالاً در انتخابات پیروز خواهد شد.
اما اکثریت نخواهد داشت. آرا کرسی نیستند، آنها را قانون انتخابات به کرسی تبدیل میکند. در سال۲۰۲۱ ما یک سیستم نمایندگی تناسبی را برای ایجاد دولتهای ائتلافی و اجتناب از دشمنی معرفی کردیم. برخورد با خدمه به اندازه کافی پیچیده است. هر که پیروز شد، باهم حکومت خواهیم کرد؛ و چگونه میخواهید با رویکرد خود، امنیت اسرائیل را تضمین کنید؟
اسرائیل چگونه امنیت ما را تضمین خواهد کرد؟
حماس مرزهای ۱۹۶۷ را به رسمیت نمیشناسد. فلسطین آنها از اردن تا مدیترانه امتداد دارد. جایی برای اسرائیل نیست.
چه کسی این را میگوید؟ مرزهای ۱۹۶۷ در توافقنامه ۲۰۰۶ ذکر شده است که به تشکیل اولین دولت وحدت ملی ما منجر شد. از آن زمان، آنها در همه توافقات ما از جمله توافق بر سر قانون جدید انتخابات و انتخابات جدید ذکر شدهاند و هنیه تأیید کرده که حماس موضع خود را تغییر نداده بلکه این نتانیاهو است که مرزها را به رسمیت نمیشناسد و اسرائیل را از رودخانه تا دریا میبیند. در ماه سپتامبر، او نقشهای را در سازمان ملل نشان داد که همه جزئیات اسرائیل، حتی کرانه باختری و نوارغزه را نشان میداد و کسی مخالفت نکرد.
من در مورد امنیت پرسیدم.
امنیت از پایان اشغال حاصل خواهد شد، همین. بعد از سال۱۹۴۸ فقط ۲۲درصد از زمینمان باقی ماند و بالاخره بعد از سال۱۹۶۷ پذیرفتیم که دیگر ادعایی نداشته باشیم. ما قبلاً وظیفه خود را انجام دادهایم، اما اکنون شهرکنشینان اسرائیلی همه جا هستند و ما فقط ۱۸درصد از این ۲۲درصد را داریم. ما را در آرامش رها کن تا در آرامش زندگی کنی.
نتانیاهو میگوید تا زمانی که حماس از بین نرود، غزه را ترک نخواهد کرد.
بیش از ۷۰درصد خانهها ویران شده است. هدف او متفاوت است؛ او میخواهد فلسطینیها را مجبور کند آنجا را ترک کنند.
اسرائیل در دادگاه بینالمللی دادگستری (ICJ) متهم به نسلکشی است. به نظر شما این کلمه مناسبی برای توصیف این جنگ است؟
این سؤالی از شماست.
منظور شما چیست؟
میتوانم از الی ویزل نقلقول کنم؟ در هر جنگی سه دسته وجود دارد؛ قاتلان، قربانیان و کسانی که کنار ایستادهاند و تماشا میکنند. روزی از شما میپرسند: کجا بودی؟
با این حال، دیوان بینالمللی دادگستری هیچ قدرتی ندارد، حتی اگر بخواهد اسرائیل را محکوم کند.
قدرت به اشکال مختلف ظاهر میشود. اکثر دولتها طرف اسرائیل هستند، اما اکثریت افکار عمومی طرفدار غزه هستند. ۱۰ سال پیش، روزنامهنگاران مجبور بودند در مورد به اصطلاح «اشغال» بنویسند. امروز درباره «آپارتاید» مینویسند. قدرت اسلحه و ایده وجود دارد. قدرت عقل. من زمانی به دنیا آمدم که سیاهپوستان در ایالاتمتحده عقب اتوبوسها مینشستند، ولی زمان گذشت تا اینکه یک سیاهپوست رئیسجمهور شد.
از اروپا چه انتظاری دارید؟
هیچ.
حتی تحریم؟
شما هزاران تحریم علیه پوتین اعمال کردهاید، اما در عین حال تعطیلات خود را در شهرکها میگذرانید، شما دیگر هیچ اعتباری ندارید.