جوان آنلاین: در حالی که گفته می‌شد مهم‌ترین دستور کار مجلس در روز یکشنبه، بررسی لایحه الحاق ایران به کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تامین مالی تروریسم خواهد بود و حتی امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی عضو هیات‌رئیسه، همان ابتدا آن را به‌عنوان یکی از دستور کارهای روز گذشته قرائت کرد، نمایندگان دیروز بی‌سروصدا از کنار این موضوع گذشتند و بدون هیچ‌گونه پرداختی جلسه علنی را به پایان بردند. این البته در شرایطی بود که دانشجویان با تشکیل زنجیره انسانی در اطراف ساختمان بهارستان برای اعتراض به روند تصویب CFT و نقش‌آفرینی رئیس مجلس در آن، سروصدای زیادی بر پا کرده بودند.
پیش از این و در تاریخ 9 تیر، در شرایطی که ضرب‌الاجل پیشین به اتمام رسیده بود، گروه ویژه اقدام مالی FATF در بیانیه خود ضمن ابراز ناخرسندی بابت عدم اجرای برنامه اقدام به صورت کامل توسط ایران، سه ماه مهلت داده بود تا گام‌های باقی مانده، طی شده و لوایح دولت در مجلس به تصویب برسد. بر این اساس FATF تعلیق اقدامات مقابله‌ای خود را تا ماه اکتبر تمدید کرد و بار دیگر ایران را در لیست خاکستری قرار داد. در این بیانیه آمده بود: «ما انتظار داریم که ایران اصلاحات در قوانین AML و CFT را اجرایی کرده و کنوانسیون پالرمو و TF را با انطباق کامل با استانداردهای FATF تا اکتبر 2018 تصویب کند.» فرصت سه‌ماهه یادشده اما حالا به اتمام رسیده و به نظر می‌رسد اصرارها برای بررسی لایحه الحاق ایران به TF بی‌ارتباط با پایان این مهلت سه‌ماهه نیست. هر چه هست در شرایطی که اعتراضات و مخالفت‌ها با CFT به اوج خود رسیده به نظر می‌رسد که خیلی‌ها در مجلس عزم‌شان را جزم کرده‌اند که کار را به انجام برسانند. این البته در شرایطی است که بعد از فراز و فرودهای فراوان، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام به هزار و یک دلیل مخالفت خود را با الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم اعلام کرده‌اند. مجلس اما گویا نظر دیگری دارد. نظری که البته گویا چندان هم فراگیر نیست و فقط تعدادی از نمایندگان که از قضا از نفوذ زیادی هم در بهارستان بهره می‌برند بر آن اتفاق دارند.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز گذشته در این باره در نطق میان دستور خود گفت کسانی که خود را پشت صحنه پنهان کرده‌اند می‌خواهند تصمیم درخصوص FATF را به گردن مجلس بیندازند. فلاحت‌پیشه البته توضیح بیشتری در این باره نداد و مثلا نگفت چه کسانی خود را در پشت صحنه پنهان کرده‌اند اما پی بردن به پاسخ این سوال چندان هم سخت نیست و با رصد تحولات این روزهای مجلس و تحرکات متحدان استراتژیک و غیراستراتژیک دولت در آن خیلی چیز‌ها روشن می‌شود.
در چنین فضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم خلاف سیاق پیشین خود تمام‌قد وارد میدان شده و می‌گوید با تصویب FATF نه‌تنها ایران از لیست سیاه این مجموعه بیرون نمی‌آید بلکه تازه بحث Next Step یا همان قدم بعدی مطرح می‌شود. به گفته رضایی این یعنی تازه گروه FATF بررسی خواهد کرد که آیا ایران از لیست سیاه بیرون بیاید یا نه و ممکن است این مرحله چندین سال طول بکشد و عملا کشور با وجود تصویب لوایح FATF، چند سال هم معطل بماند. در هر صورت همچنان سوالات زیادی درباره این لایحه بدون جواب مانده. سوالاتی از جمله آنکه آیا شروط مدنظر کمیسیون امنیت ملی از سوی FATF پذیرفته خواهد شد یا خیر و اگر با این شروط موافقت به عمل نیامد چه نتیجه‌ای به بار خواهد آمد؟ یا آنکه در شکل‌گیری مشکلات بانکی کشور لیست سیاه FATF موثرتر و فراگیری آن بیشتر است یا تحریم‌های ثانویه آمریکا؟ و اساسا چنانچه ایران همه توصیه‌های گروه ویژه اقدام مالی را نیز مو به مو اجرا کند آیا در شرایط تحریم‌های ثانویه، گشایشی درباره مراودات بانکی اتفاق خواهد افتاد یا باز هم در بر همین پاشنه می‌چرخد؟
کمال دهقانیفیروزآبادی، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتوگو با «فرهیختگان» علت بررسی نشدن این لایحه در جلسه روز گذشته را تعدد دستور کار‌ها و نبود مجال کافی برای رسیدگی به آن عنوان کرد و گفت: «این لایحه در جلسات آتی در دستور کار قرار خواهد گرفت.»
وی درباره فرجام این لایحه و میزان احتمال تصویب آن نیز خاطرنشان کرد هنوز هیچ‌چیز مشخص نیست و همه‌چیز به ادله موافقان و مخالفان منوط خواهد شد. دهقانیفیروزآبادی تصریح کرد که با رعایت حق‌الشرط‌های کمیسیون امنیت ملی و اعلامیه تفسیری دولت با این لایحه موافق است. وی در پاسخ به سوالی پیرامون برخی اظهارنظرها مبنی‌بر موافقت رهبر انقلاب با پیوستن به این کنوانسیون گفت من ترجیح می‌دهم که در این باره اظهارنظری نکنم و بهتر است این موضوع را از کسانی که چنین ادعایی دارند بپرسید.
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتوگو با «فرهیختگان»:
رهبری نظری بر رد یا تایید CFT ندادند
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره علت مسکوت ماندن بررسی CFT در جلسه علنی روز گذشته به «فرهیختگان» گفت: «بررسی این لایحه از دستور کار خارج نشده و به علت آنکه این لایحه چهارمین دستور کار مجلس بود و دستور مربوط به قاچاق حدود 70 ماده دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد، لذا به دلیل فقدان فرصت کافی، CFT به بحث گذاشته نشد.»
وی درباره برخی زمزمه‌ها از اعلام نظر رهبر انقلاب برای تصویب الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم و میزان صحت این ادعاها تصریح کرد: «مقام معظم رهبری اعلام کردند مجلس و دولت خود در این‌باره تصمیم بگیرند، لذا ایشان نظر خاصی را مبنی‌بر رد یا تایید لایحه مذکور به مجلس نداده‌اند.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس خاطرنشان کرد: «ایشان در سخنان علنی خود اشاره داشتند که دستگاه‌های مسئول، به صورت مستقل در حوزه‌های مرتبط با کنوانسیون‌های بین‌المللی که ممکن است فوایدی را هم برای کشور به دنبال داشته باشد، قانونگذاری کنند.»
فلاحت‌پیشه با اشاره به پایان مهلت سه‌ماهه تعیین‌شده از سوی گروه ویژه اقدام مالی برای تصویب تمامی لوایح مرتبط باقیمانده و نسبت آن با تلاش نمایندگان جهت تصویب CFT گفت: «منافع ملی کشور مهم‌تر از آن است که در این‌باره شتابزدگی به خرج دهیم و ضرب‌الاجلی را بپذیریم.»
وی اضافه کرد: «گروه ویژه اقدام مالی 41 توصیه را اعلام کرده که بخشی از آنها در قالب چهار لایحه دولت اعم از اصلاح دو قانون مبارزه با پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم و نیز پیوستن به کنوانسیون‌های پالرمو و CFT برآورده می‌شد.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره اظهارات خود در نطق روز گذشته نیز خاطرنشان کرد: «منظور من این است که الان کنوانسیون‌هایی که مطرح می‌شوند FATF نیستند، ولی توصیه‌های FATF در قالب این کنوانسیون‌ها آمده و قابل برآورده‌سازی است، لذا به اشتباه هر کنوانسیونی که در مجلس مطرح شد یا هر قانونی که به بحث گذاشته شد، به FATF نسبت داده شد.»
فلاحت‌پیشه تصریح کرد: «همان‌طور که در نطق خود عرض کردم، همه دستگاه‌های دولت، شورای‌عالی امنیت ملی، بانک مرکزی و... باید نظرات خود را به صورت شفاف با مردم در میان بگذارند و نمایندگان موافق و مخالف نیز صحبت کنند و درنهایت رای‌گیری هم شفاف باشد.»
وی ادامه داد: «من معتقدم نماینده‌ها آدم و تریبون ثابتی ندارند. نکته جالب این است که به‌عنوان مثال افزایش چند برابر مستمری کمیته امداد و بهزیستی را مجلس انجام داد و به اسم دیگران تمام شد. این موضوع هم همین‌گونه است. اگر این تصمیمات موفقیت‌آمیز باشند، به اسم خود تمام می‌کنند و اگر مشکلی داشته باشد، به اسم مجلس تمام می‌کنند.»
نماینده مردم اسلام‌آباد غرب و دالاهو درباره این گزاره که شرط به نتیجه رسیدن مذاکرات با اروپا، تصویب همه خواسته‌ها و مفاد FATF است، گفت: «این‌طور نیست. این ایران بود که برای اتحادیه اروپا پیش‌شرط مطرح کرد. اروپا نیز دغدغه‌هایی داشت و اعلام کرد اگر ایران با FATF همکاری کند، ما هم می‌توانیم همکاری بهتری داشته باشیم.»
فلاحت‌پیشه درباره ادعای دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی‌بر اینکه با تصویب CFT نیز ایران از لیست سیاه FATF بیرون نمی‌آید، گفت: «اینچنین نیست. واقعیت این است که علت اصلی طرح این مباحث دفع ضرر است. به هر حال طبق گزارش‌هایی که وزارت اطلاعات اعلام کرده، دشمنان به دنبال قطع ارتباط ایران با FATF و قرار گرفتن ما در لیست سیاه آن هستند.»
وی با اشاره به شروط تعیین‌شده در کمیسیون امنیت ملی نیز گفت: «اغلب کشورها به‌خصوص کشورهای عربی از حق‌شرط استفاده کردند و پذیرش خود را توام با حق‌شرط گذاشتند.» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یادآور شد: «پیوستن به FATF به معنای دفع ضرر است. واقعیت این است که درصورت قرار گرفتن در لیست سیاه FATF چین و روسیه و برخی همسایگان هم نخواهند توانست با ایران همکاری کنند.»
فلاحت‌پیشه در پاسخ به این سوال که چنانچه با شروط ایران موافقت به عمل نیاید چه سرنوشتی در انتظار ما خواهد بود، گفت: «اساسا کسی در این مقام نیست که با شروط دیگران موافقت کند یا نکند. طبق کنوانسیون وین (1967) در موضوع موسسات بین‌المللی همه کشورها می‌توانند از حق‌شرط استفاده کنند. اگر یک کشور از حق‌شرط استفاده کند، پذیرش و تصویب آنها به دبیرخانه سازمان ملل متحد به‌عنوان امین اسناد داده می‌شود و آن زمان دیگر کشورها می‌توانند تحفظ بر تحفظ ما بگذارند یا شرط بر شرط ما بگذارند. مثلا اعلام کنند ما این شرط ایران را نمی‌پذیریم و آن را در مورد خود اجرا نمی‌کنیم، لذا هیچ مکانیسمی وجود ندارد تا کشوری از حق‌شرط محروم شود.»
