
دونالد ترامــپ، رئيسجمهــور امريکا يک روز پس از آنکه تحت فشارهاي زياد مستقيماً گروههاي نژادپرست و نئونازي را در تظاهرات روز شنبه شهر شارلوتزويل ويرجينيا محکوم کرد، باز هم روبهروي دوربينها ظاهر شد و اين بار هم اعلام کرد هر دو طرف درگيري مسئول آن خشونتها هستند، البته باز هم بهنوعي به مغالطه خود ادامه داد و دعواي مردم شهر شارلوتزويل و راستگرايان سفيدپوست نژادپرست را به دعواي چپ و راست افراطي فروکاست. در همين حال اظهارات جديد وي موجي از محکوميت را به دنبال داشت و هشتگ استيضاح ترامپ را براي چندين ساعت به اولين موضوع داغ توئيتر تبديل کرد.
عواقب حوادث خونين شهر شارلوتزويل ادامه دارد. ترامپ در بيانيه دوشنبه «نژادپرستي» را «شيطاني» خواند، اما مشخصاً نامي از گروههاي نژادپرستها نبرد که همين طوفاني از واکنشها عليه وي و حتي استعفاي دو مشاور از کابينه او را در پي داشت. چهارشنبه شب، نشست خبري دونالد ترامپ که قرار بود به بحث در مورد زيرساختهاي اين کشور اختصاص داشته باشد، به محلي براي جدل ميان او و خبرنگاران بدل شد.
ترامپ در توجيه تأخير با صدور بيانيهاي روشن گفت که ميخواسته «اطلاعات کاملي» در مورد حادثه دريافت و بعد اظهارنظر کند:« خيلي هم صبر نکردم. ميخواستم مطمئن شوم چيزي که ديدهام درست است. بيانيه اولم مشکلي نداشت، اما نميشود بيانيهاي خيلي صريح منتشر کرد در حالي که هنوز واقعيتها را نميدانيد.» وي افزود: از راست افراطي صحبت ميکنيد. خب، پس چپ افراطي چه که به طرف راست افراطي يورش برد؟ آيا آنها هيچ گناهي ندارند؟ اين واقعيت که آنها (چپيها) چماق به دست حمله کردند، چه؟ من هم آن تصاوير را ديدهام، خيلي بهتر از شما.
وي افزود: يک طرف، گروه بدي بود و در طرف ديگري گروهي که بسيار خشن بودند ولي هيچکس نميخواهد به اين موضوع اشاره کند، اما من ميگويم. رئيسجمهور امريکا ادامه داد: گروهي بودند [مخالفان نژادپرستي] که بدون آنکه مجوز داشته باشند، راهپيمايي کردند و بسيار هم خشن بودند. او با بيان اينکه گروههاي راستگرا صرفاً براي اعتراض به برداشتن مجسمه ژنرال رابرت لي تظاهراتي «آرام» برگزار کرده بودند، گفت، آنها براي اين کار مجوز داشتند. رئيسجمهور امريکا ادامه داد: در ميان کساني که در حمايت از مجسمه لي جمع شده بودند هم مثل طرف ديگر آدمهاي خوبي وجود داشت. لي از فرماندهان ارشد نيروهاي جنوب در جنگ داخلي امريکا بود که حامي بردهداري بودند. او در پاسخ به اين گفته خبرنگاران که لي نژادپرست و طرفدار بردهداري بوده گفت: جورج واشنگتن هم بردهدار بزرگي بود. توماس جفرسون هم از بردهداران بزرگ بود. آيا بايد برويم و مجسمه آنها را برداريم؟
واکنشها
مانند موج اول حمله به اظهارات مبهم ترامپ، حالا که او رسماً چپها را به اندازه راستهاي افراطي مقصر قلمداد کرده، سيلي از واکنشها را به دنبال داشته است. شايد تنها بيانيه حمايتي متعلق به ديويد دوک از رهبران سابق کوکلاسکلان (معتقدان به برتري سفيدها و کساني که اقدام به حمله دستهجمعي و اعدام سياهان ميکنند) بود که در توئيتي از رئيسجمهور امريکا تمجيد کرد: «رئيسجمهور ترامپ از صداقت و شهامت شما براي بيان حقيقت درباره شارلوتزويل و محکوم کردن تروريستهاي چپگرا ... متشکريم.»
اما به جز اين، تمام واکنشها عملاً منتقدانه بود. تري مک آليف، فرماندار دموکرات ويرجينيا در بيانيه شديداللحني نوشت: «نئونازيها، کوکلاسکلانها و برتريجويان سفيدپوست با تسليحات زياد به شارلوتزويل آمدند، نفرت پراکندند و دنبال دعوا بودند. يکي از آنها در عملي که تروريسم داخلي بود يک زن ۳۲ ساله را به قتل رساند و دو نفر از بهترين مأموران ما در حادثهاي تراژيک در حالي که براي حفاظت از مردم تلاش ميکردند، کشته شدند. اين کار «هر دو طرف» نبود.» مک آليف افزود: «ايالت ما و ملت ما بعد از يکي از بزرگترين تجمعها براي نفرتپراکني و خشونت در دورههاي اخير هنوز تعادل خود را بازنيافته است. ما نيازمند يک رهبري واقعي که بايد از رئيسجمهور شروع شود، هستيم.»
نانسي پلوسي، رهبر اقليت دموکرات در مجلس نمايندگان در انتقادي شديد از سخنان تازه ترامپ گفت: «رئيسجمهور ترامپ از همان ابتدا نيروهاي تعصب و تبعيض را پناه داده و تشويق کرده است. ما در استخدام کارکنان کاخ سفيد و همچنين رفتار عيان دولت در برخورد با مهاجران، مسلمانان و جوامع رنگينپوست شاهد اين موضوع بودهايم.» پلوسي تصريح کرد: «وقتي اوباش برتريجوي سفيدپوست دست به بيرحمي و قتل در امريکا ميزنند فقط يک طرف هست که بايد جانب آن را گرفت. مردم امريکا مستحق رئيسجمهوري هستند که اين مسئله را درک کند.»
چاک شومر، رهبر دموکراتهاي سنا هم نوشت: «رؤساي جمهور بزرگ و خوب امريکا به دنبال متحد کردن هستند نه شکاف انداختن. اظهارات دونالد ترامپ به روشني نشان ميدهد او در ميان آنها نيست.» سناتور جان مک کين هم نوشت: «نژادپرستان و امريکاييهايي که عليه نفرت و تعصب بلند ميشوند از نظر اخلاقي اصلاً برابر نيستند. رئيسجمهور بايد اين را بگويد.» مارکو روبيو، سناتور ايالت فلوريدا نيز در انتقاد از اظهارات ترامپ گفت:
«سازماندهندگان اين رخدادها که به حملات تروريستي شارلوتزويل منجر شد، صددرصد مقصر هستند.» وي ادامه داد: آقاي رئيسجمهور، شما نميتوانيد به طرفداران برتري نژاد سفيدپوستان اجازه دهيد که تنها مقصر بخشي از اين حوادث باشند. آنها از ايدهاي حمايت ميکنند که به قيمت رنج ملت و جهان تمام ميشود.» پائول رايان، رئيس جمهوريخواه مجلس نمايندگان نيز گرچه بهطور مستقيم به اظهارات ترامپ اشاره نکرد، اما در توئيتر نوشت: «ما بايد صريح باشيم، برتري نژاد سفيدپوست، تنفرآميز است. اين تعصب در تضاد با تمامي چيزهايي است که اين کشور از آن دفاع ميکند. هيچ ابهام اخلاقي نبايد وجود داشته باشد.» داگلاس هاي، مدير ارتباطات سابق کميته ملي جمهوريخواهان اعلام کرد که نميداند بعد از اظهارات ترامپ در کنفرانس خبري، چطور به اقليتها بگويد به يک نامزد جمهوريخواه رأي بدهند. با اين اظهارات رو به تزايد انتقادي هشتگ استيضاح ترامپ به مدت چندين ساعت رتبه اول در ترندهاي (موضوعاتداغ) توئيتر را به خود اختصاص داد.
در سطح جهاني نمايندگان پارلمان بريتانيا نيز ضمن محکوم کردن واکنش ترامپ به درگيريهاي اخير در شارلوتزويل در ايالت ويرجينياي امريکا، از نخستوزير خواستند سفر رسمي رئيسجمهور امريکا به انگليس را لغو کند. ترزا مي، نخستوزير انگليس در سخنراني خود در مجلس گفت هيچ برابري ميان افرادي که ديدگاه فاشيستي دارند و مخالفان آنها نميبيند و افزود: «من فکر ميکنم اين مسئله اهميت دارد که تمام مسئولان، ديدگاههاي افراطي راستگرايانه را هر جا که ميشود، محکوم کنند.» آنتوني گوترش، دبيرکل سازمان ملل نيز در يک پيام توئيتري در واکنش به اظهارات ترامپ نوشت: «نژادپرستي، بيگانهترسي، ضديهوديت و اسلامهراسي، جوامع ما را سمي ميکند و ما بايد مقابل آنها در هر زمان و مکاني بايستيم.»