
دکتر یدالله جوانی
برخي از مقامات امريكايي در هفتههاي اخير از ضرورت بازرسي از برخي مراكز نظامي ايران سخن گفته، در اين خصوص عمليات رسانهاي خود را آغاز كردهاند. در نقطه مقابل، مقامات نظامي و سياسي ايران، اجازه هر نوع بازرسي از پايگاههاي نظامي كشور را رد و آن را توطئهاي عليه جمهوري اسلامي ارزيابي كردهاند.
به نظر ميرسد امريكاييها با اهداف خاصي چنين سناريويي را طراحي كرده و احتمالاً در آينده براساس همين سناريو، جنجالهاي بيشتري را به راه بيندازند. سؤال اين است كه نقطه هدف در اين سناريو كدام است؟ اشراف امريكايي روي توان نظامي كشورهايي چون ايران، يك نياز عمومي و هميشگي براي آنها ميباشد. بازرسي از پايگاهها و مراكز نظامي تحت پوشش بازرسان آژانس بينالمللي انرژي هستهاي، يكي از راههاي رسيدن به نوعي اشراف اطلاعاتي از نظر امريكاييها ميباشد، اما به نظر ميرسد كه دولت ترامپ، در كنار اين نياز عمومي و هدف كلي، يك هدف خاص را در اين سناريو دنبال ميكند؛ هدفي كه بيارتباط با برجام نبوده و نيازمند برخورد هوشمندانه از سوي جمهوري اسلامي است.
آقاي ترامپ قبل از ورود به كاخ سفيد با صراحت از پاره كردن برجام سخن گفت ولكن با اين تهديد مواجه شد كه اگر امريكاييها برجام را پاره كنند، جمهوري اسلامي آن را آتش خواهد زد.
پس از ورود ترامپ به كاخ سفيد، نظر غالب مشاوران ترامپ، اين بود كه پاره كردن برجام از سوي دولت امريكا، در نهايت به ضرر ايالات متحده تمام خواهد شد. از طرفي هم ترامپ نميخواهد به تعهدات كشورش در قبال برجام عمل كند و اين تعهدات را با منافع و اهداف امريكا مغاير ميداند. در چنين فضا و شرايطي، امريكاييها به دنبال خروج از برجام و به نوعي پاره كردن آن با هزينه ايران هستند. به عبارت ديگر امريكاييها با طرحريزي يك سناريوي شيطاني به دنبال متهم كردن ايران به عدم پايبندي به برجام بوده، با جا انداختن اين ادعا در افكار عمومي جهانيان و همراه ساختن ديگر كشورها با خود در اين خصوص، برجام را به طور كامل زير پا خواهند گذاشت.
در اين سناريو، طرح بازرسي از برخي پايگاههاي نظامي ايران به عنوان محل و مراكز مشكوك به انجام فعاليتهاي هستهاي، جايگاه ويژهاي دارد. امريكاييها به درستي ميدانند كه جمهوري اسلامي اجازه ورود به مراكز، پايگاهها و سايتهاي نظامي خود را نميدهد. بر همين اساس آنان ميخواهند همين عدم اجازه را دليل عدم پايبندي ايران به برجام معرفي كنند و با هزينه ايران از برجام خارج شوند. بنابراين بايد هوشيار بود كه امريكاييها در حالي كه خود برجام را تاكنون به صورت فاحش نقض كردهاند چگونه ميخواهند جمهوري اسلامي را به نقض برجام متهم كنند.
اين حيله امريكاييها در شرايطي در حال شكلگيري است كه آژانس بينالمللي انرژي هستهاي، طي چندين گزارش، پايبندي ايران به برجام و عمل به تعهداتش را تأييد كرده است. چند روز قبل برخي از رسانههاي غربي از اين سناريوي كاخ سفيد پردهبرداري و به نوعي آن را افشا كردند. آسوشيتدپرس و نيويوركتايمز در همين خصوص مدعي شدهاند كه رئيسجمهور امريكا براي اينكه از برجام خارج شود، ميخواهد با سندسازي درباره يك پايگاه نظامي در ايران و طرح درخواست بازرسي از اين پايگاه، زمينه برهم خوردن توافق هستهاي را فراهم كند. نكته قابل توجه اينكه ترامپ در مصاحبه با والاستريت ژورنال، به صورت تلويحي از اعلام نكردن پايبندي ايران به برجام در گزارش بعدي دولت امريكا خبر داد.
به احتمال قوي ادعاي امريكاييها مبني بر انجام فعاليتهاي هستهاي مشكوك در برخي از سايتهاي نظامي ايران، دليل عدم پايبندي جمهوري اسلامي به برجام اعلام ميشود. آنان اينچنين ميخواهند ايران را عامل برهم زدن توافق هستهاي معرفي كنند. بنابراين نقطه هدف در طرح بازرسي از مراكز نظامي ايران از سوي امريكاييها، زمينهسازي براي خروج آنان از برجام با هزينه ايران است. اين نقشه شيطاني نشان ميدهد كه امريكاييها تحت هيچ شرايطي قابل اعتماد نبودهاند و اساساً بايد باب هر نوع مذاكره با آنان را هفت قفله كرد. امريكاييها تنها راه غلبه بر ايران را سياست و راهبرد «فشار، تحريم، مذاكره و معامله» ميدانند. تجربه برجام نشان داد كه در هيچ موضوع ديگري نبايد با امريكاييها مذاكره كرد. امريكاييها مذاكره را براي پيشبرد اهداف شيطاني خود ميخواهند. آنان به چيزي كمتر از تسليم شدن ملت ايران در برابر خود نميانديشند.