همزمان با ادامه مذاكرات هسته‌اي ميان ايران و 1+5 و شروع نگارش توافق نامه جامع هسته‌اي، جمهوريخواهان با بهره‌گيري از وضعيت اكثريت مجلس نمايندگان امريكا اميدوارند با ارسال پارازيت‌هايي بيشتر روند مذاكرات فعلي را مخدوش كنند و تيم مذاكره كننده هسته‌اي امريكا را كه به اندازه كافي خواسته‌اي غيرواقعگرايانه از ايران دارد، هر چه بيشتر به ادامه رويكرد غيرسازنده در مذاكرات تحريك كنند.
به گزارش «جوان» در حالي كه چانهزنيهاي مقامات غربي و به خصوص امريكايي با طرف ايران بر سر مباحثي چون تعداد و نوع سانتريفيوژها و ميزان غني‌سازي و نهايتاً حد و حدود حوزه تحقيقات هسته‌اي به اندازه كافي فرايند تهيه پيشنويس توافقنامه جامع را سخت كرده است، نشريه تخصصي كنگره امريكا از افزايش فشارهاي قانون‌گذاران ارشد كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان امريكا بر كاخ سفيد براي هماهنگ كردن هر گونه توافق نهايي احتمالي با ايران با كنگره خبر داد. اگرچه بر اساس اين گزارش اين قانون‌گذاران به هر دو حزب جمهوريخواه و دموكرات وابسته بوده‌اند اما مي‌توان به راحتي فهميد كه با توجه به اكثريت جمهوريخواه مجلس نمايندگان اين اقدامي از سوي رقباي دولت اوباما است تا مواضع غير سازنده تيم مذاكراتي امريكا را تشديد يا حداقل در همين سطح فعلي تثبيت كنند. اد رويس، رئيس كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان و اليوت انجل، از نمايندگان جمهوريخواه اين نهاد امريكا در حال جمع‌آوري امضا براي نامه‌اي هستند كه به باراك اوباما، رئيس‌جمهور نوشته و در آن خواسته شده هر توافق دائمي با ايران براي رفع تحريم‌ها عليه اين كشور به تأييد كنگره برسد.
اين دو نماينده در اين نامه از اوباما خواسته‌اند: «در شرايطي كه اين تصميمات بزرگ در زمينه امنيت ملي كشور اتخاذ مي‌شوند به همكاري‌هاي بيشتر بين كنگره و قوه مجريه نياز است، چراكه هر گونه رفع دائمي تحريم‌ها به تصويب كنگره نياز دارد. »
همزمان با ارسال پارازيت‌هاي مختل كننده از سوي كنگره دو ديپلمات امريكايي در گفت و گو با خبرگزاري آسوشيتدپرس عملا نشان دادند بدون اين امواج اختلال برانگيز مواضع تيم مذاكره امريكايي به اندازه كافي مختل كننده پيشرفت مذاكرات است، چنانكه به اين دو ديپلمات گفتند كه گفت‌وگوهاي دو جانبه اخير تهران و واشنگتن كه قرار بود راه را براي توافق هسته‌اي نهايي هموار كنند تنها از اختلافات عظيم دو طرف پرده برداشتند، موضوعي كه اميدها براي دستيابي به توافق تا قبل از موعد 20 جولاي برابر با 29 تيرماه را بيش از پيش مخدوش مي‌كند. به گفته اين دو ديپلمات امريكايي پس از رايزني‌هاي هفته گذشته وندي شرمن، معاون سياسي وزارت خارجه و ويليام برنز، قائم مقام وزارت خارجه با عباس عراقچي اختلافات اساسي همچنان پابرجا هستند. اين خبرگزاري امريكايي گزارش داده هر گونه نزديكي روابط بين ايران و امريكا بر اثر فشارهاي ناشي از آشفتگي اوضاع در عراق بعيد است بتواند كمكي به تشريع پيشرفت در مذاكرات بر سر برنامه هسته‌اي منجر شود.
همسو با مواضع غير سازنده مذاكره كنندگان امريكاييها، وزير خزانه داري اين كشور اعتراف كرد كه واشنگتن عجله‌اي در حصول توافق با ايران ندارد. به‌گزارش روزنامه صهيونيستي «جروزالم پست»، «جك لو»، در اولين سفر رسمي به اسرائيل با بيان اين ادعا كه تحريم‌ها باعث اطمينان بخشي به ماهيت برنامه‌هاي هسته‌اي ايران مبني بر صلح‌آميز بودن كامل آن مي‌شود، افزود: « ما همواره به‌طور واضح گفته‌ايم كه براي انجام توافق صحيح با ايران به زمان نياز داريم. ما عجله‌اي در اين زمينه نداريم و نمي‌خواهيم با ايران قرار داد بدي منعقد كنيم. عدم توافق بهتر از هرگونه معامله بد با ايران است. » وزير خزانه داري امريكا در ادامه مدعي شد كه كاسته شدن تحريم‌ها از سوي امريكا براي پيشبرد مذاكرات هسته‌اي بر ماهيت كلي تحريم‌ها عليه ايران تاثيري نداشته و آشكار است كه تحريم‌هاي كنوني عليه ايران در جاي خود باقي است. » با اين وجود در دومين روز دور پنج مذاكرات ايران و 1+5 در شهر وين، گفت‌وگوهاي فشرده در سطح معاونان ظريف و اشتون صورت گرفت و تيم ايراني به رياست سيد عباس عراقچي با حضور مجيد تخت روانچي با طرف غربي به رياست هلگا اشميت در هتل پله كوبورگ (محل استقرار روساي هيئت‌ها) به گفت‌وگوها ادامه دادند.
ايران برسر سانتريفيوژها مصالحه نمي‌كند
ديپلمات‌هاي غربي ميگويند كه ايران در مورد تعداد سانتريفيوژها، مصرانه ايستاده و حاضر نيست در اين باره عقبنشيني قابل ملاحظه‌اي بكند. به گزارش رويترز، يك مذاكره كننده هسته‌اي به رويترز گفت: «ايرانيها هنوز تمايلي به كاهش دادن تعداد سانتريفيوژهايشان به تعداد قابل قبول را نشان نداده‌اند و اين باعث شده كه مصالحه در اين مرحله سخت شود.» يك مقام ديگر غربي نيز اين اظهار نظر را دقيق توصيف كرد و مقام‌هاي ايراني نيز اين را تأييد مي‌كنند. يك مقام بلند پايه ايراني به رويترز گفت: « مقام عالي رهبري ما ( آيت‌الله علي خامنه‌اي) يك خط قرمز دارد و نمي‌توان آن را تغيير داد و بايد به آن احترام گذاشت. غني‌سازي اورانيوم بايد ادامه يابد و هيچ كدام از سايت‌هاي هسته‌اي بسته نخواهد شد. تعدادي كه غربي‌ها در مورد تعداد سانتريفيوژها پيشنهاد مي‌كنند يك جوك است.»
سيد عباس عراقچي شب سه‌شنبه در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس عنوان كرد: در اين يكي دو روزه خيلي صحبت كرديم كه به يك ذهنيت واحد از نحوه نگارش برسيم. فكر مي‌كنم از روز چهارشنبه احتمالا بتوان نگارش متن را در هر حدي كه مقدور باشد، شروع كرد و نه لزوما موضوعات محتوايي مورد اختلاف، بلكه حداقل چارچوب كلي، مقدمات و عنوان را احتمالا از فردا شروع كنيم و اميدواريم در آخر مذاكرات در اين خصوص توافقي حاصل شود كه بعد موضوعات مورد اختلاف را در جلسات بعدي بررسي كنيم. مذاكره‌كننده ارشد ايران ضمن بيان اينكه «12 تا 13 ساعت جلسات مختلفي در سطوح مختلف داشتيم» گفت كه هر دو طرف با جديت مذاكره مي‌كنند و بحث‌ها با جديت ادامه دارد. عراقچي درباره مواضع طرف ايراني و گروه 1+5 گفت: «مواضع دو طرف نسبت به دور قبل شفاف‌تر شده، طرفين آشنايي بيشتري نسبت به ديدگاه‌هاي هم يافته‌اند. . . اختلافات بيشتر شناخته شده و گزينه‌ها مختلف براي رفع كردن آنها هم مطرح شده است. » عراقچي ادامه داد كه اين البته به معناي كوتاه آمدن نيست و هر دو طرف مواضع خود را دارند. معاون ظريف، با ترسيم چشم‌اندازي از عدم توافق گفت: «اگر نتوانيم به توافق برسيم نيز اتفاق فوق العاده‌اي رخ نداده است. » وي تأكيد كرد: «تنها ممكن است كه تحريم‌ها افزايش يابد كه آنها نيز تاثيري بر ما نداشت ما سر ميز مذاكره آمديم نه به خاطر تحريم‌ها بلكه چون دستمان پر بود. » عراقچي به دو موضوع كه درباره آن اتفاق نظر وجود دارد هم اشاره و عنوان اولين موضوع مورد توافق، را اصل غني‌سازي ذكر كرد و البته افزود: «اما سطح و محدوديت و درصد آن موضوع مذاكره است. » معاون ظريف همچنين رفع تحريم‌ها عليه ايران را دومين موضوع محل توافق دانست، اما گفت: «درباره جدول زماني و برنامه زماني آن هنوز در حال مذاكره هستيم.»
به گفته عراقچي، سطح، اندازه و درصد غني‌سازي و جدول زماني رفع تحريم‌ها از موارد اختلافي ميان طرفين است. تأسيسات آب سنگين اراك و فردو نيز از ديگر موارد اختلافي است كه تهران درصدد است نگرانيها را در اين زمينه به صورت علمي و فني با رعايت خطوط قرمز برطرف كند. اين مذاكره‌كننده ارشد ايران تصريح كرد: «درباره برطرف شدن نگرانيها درباره اراك و فردو نيز هنوز به چارچوب كلي دست نيافته‌ايم.» عراقچي در ادامه ابراز اميدواري كرد دو طرف در پايان اين دور از گفت‌وگوها به يك متن اوليه توافق برسند «گرچه اين متن حاوي ده‌ها يا صدها جمله مورد اختلاف باشد.» معاون وزير خارجه ايران گفت كه اميدوار است چارچوب كلي درباره توافق نهايي در اين دور از مذاكرات به دست‌ايد. وي درباره به نتيجه رسيدن مذاكرات تا موعد 20 جولاي (29 تيرماه) گفت: «همه اميدواريم كه تا 20 تير به نتيجه برسيم اما براي نتيجه‌گيري حتمي زود است.»
دو مرتبه غافلگیری
