زنگ خطر انهدام نهاد خانواده به صدا درآمده

خروج ازدواج از سر ليست اولويت‌هاي جوانان

سالروز پيوند آسماني مولاي خوبي‌ها حضرت علي(ع)‌ و بانوي آب و آينه حضرت زهرا(س) بهانه خوبي است تا موضوع ازدواج جوانان را زير ذره‌بين برده و مسائل و چالش‌هاي اين مسير آسماني را واكاوي كنيم، ‌هرچند بنا به اظهار رئيس مركز مطالعات وزارت جوانان، ‌در جامعه امروز، ازدواج اولويت اول جوانان نيست.

روزي روزگاري نه چندان دور، ‌جوانان وقتي از آب وگل در مي‌آمدند كم‌كم خود را مهياي ازدواج و تشكيل يك زندگي مستقل مي‌كردند و اصلي‌ترين دغدغه دختران و پسران دم بخت، ‌چيزي نبود جز ازدواج. در جامعه امروز اما با تغيير نگاه و سبك زندگي مردم و به ويژه جوانان، ‌ازدواج ديگر در رأس دغدغه‌ها و اولويت‌هاي جوانان قرار ندارد و اين يعني يك هشدار بزرگ كه نهاد خانواده و در ذيل آن اخلاق، ‌سلامت و حتي جمعيت كشور را تحت تأثير قرار مي‌دهد.

وقتي موانع به جنگ انگيزه‌ها مي‌رود

محمدتقي حسن‌زاده وقتي از دغدغه‌هاي جوانان حرف مي‌زد به فارس گفت: هم اكنون موانعي براي يك ازدواج بهنگام وجود دارد كه تمايل جوانان را براي ازدواج كاهش داده است به گونه‌اي كه ازدواج به عنوان اولويت اول جوانان مطرح نمي‌شود. بنا به تأكيد وي هم اكنون زمينه و انگيزه براي ازدواج در بين جوانان وجود دارد اما موانع موجود، تمايل جوانان براي ازدواج را كاهش داده است.

رئيس مركز مطالعات وزارت جوانان خاطر نشان كرد: چيزي كه هم اكنون باعث عدم تمايل جوانان به ازدواج شده است، فردگرايي و شرايط اجتماعي و اقتصادي است و رسالت خانواده‌ها در اين زمينه بسيار تعيين‌كننده است تا با توجه به شرايط جوانان با يك ديدگاه مثبت نيازهاي جوانان را برطرف كنند و شرايط براي ازدواج جوان‌ها آماده شود.

روي ديگر كاهش تمايل جوانان به ازدواج

كاهش معنادار آمار ازدواج در كنار افزايش آمار طلاق موضوعي است كه با استناد به آمار از مدت‌ها قبل مطرح شده و بي‌ترديد توجه به همين آمار هم كافي است تا ما را به اين نتيجه برساند كه يا ازدواج از چشم جوانان افتاده يا موانعي جدي سبب مي‌شود تا جوانان از مهم‌ترين نياز روحي و عاطفي خود كه همان ازدواج و قرار گرفتن در كنار شريك زندگي خود است، ‌چشم‌پوشي كنند.

براساس آمارهاي سازمان ثبت اسناد كشور در سال 91، 791 هزار و 656 ازدواج به ثبت رسيده درحالي كه آمارهاي سال 90، ثبت 874 هزار و 782 واقعه ازدواج را نشان مي‌دهد.

اين آمارها حاكي از كاهش 5/9 درصدي ازدواج‌ها و افزايش بيش از 6 درصدي طلاق‌هاي به ثبت رسيده در سال گذشته بوده و براساس آمارهاي موجود در هيچ دوره‌اي آمار ازدواج تا اين حد كاهش نداشته است. از سوي ديگر نيز ما با افزايش سن ازدواج مواجهيم به گونه‌اي كه ميانگين سن ازدواج مردان به 7/26 و ميانگين سن ازدواج زنان 4/23 رسيده است. به باور حسن زاده چيزي كه هم اكنون باعث عدم تمايل جوانان به ازدواج شده فردگرايي و شرايط اجتماعي و اقتصادي است.

روي ديگر فرار جوانان از ازدواج و دغدغه نخست نبودن آن، نهاد خانواده را هدف مي‌گيرد. نتايج سرشماري سال 1390 حاكي از ادامه روند رو به رشد خانواده‌هاي تك نفره است كه بر مبناي آن 1/7 درصد خانواده‌هاي ايراني را خانواده‌هاي مستقل و تك نفره تشكيل مي‌دهند. طبق اين نتايج نسبت به پنج سال گذشته تعداد افرادي كه زندگي مجردي را برگزيده‌اند، حدود 2‌درصد افزايش داشته است. افزايش زندگي مجردي هم يعني از بين رفتن مستحكم‌ترين نهاد جامعه يعني خانواده. از بين رفتن جايگاه نهاد خانواده در جامعه اما بي‌ترديد پايه‌هاي اخلاقيات را سست مي‌كند و از سوي ديگر اين چالش جمعيت كشور را هم تحت‌تأثير قرار مي‌دهد؛‌آن هم در شرايطي كه ما با موج پيري جمعيت و كاهش نگران‌كننده نرخ باروري به زير حد جانشيني مواجهيم.

وام ازدواج در جيب كارمندان بانك

«ازدواج ساده بهنگام و پايدار» اما شعاري است كه همچنان پا از دنياي شعار بودن بيرون نگذاشته است و در شرايطي كه وام ازدواج به عنوان تنها كمك ناچيز دولت به جوانان در پيچ و خم بوروكراسي گير مي‌كند و بنا به اظهار رئيس كميسيون اجتماعي مجلس بر اساس تحقيقات مركز پژوهش‌هاي مجلس مشخص شد وام ازدواج جوانان از سوي بسياري از بانك‌هاي عامل به جيب كاركنان اين بانك‌ها مي‌رفته، ‌چگونه مي‌توان از جوانان انتظار داشت، ‌ازدواج را اولويت اول خود قرار بدهند.

زنگ‌هاي خطر به صدا در آمده است؛ ‌وقتي كانون خانواده هدف قرار بگيرد، ‌اين چالش تمام اعضاي جامعه را درگير خواهد كرد.