بافت شهري پايتخت همچون يك موجود زنده در حال رشد و توسعه در همه ابعاد آن است و اقدامات براي احيا و نوسازي بافتهاي متراكم و فرسوده شهري با افزايش تعداد پروانههاي صادره در حال رشد صعودي است اما همچنان شهر و اجزاي آن از فرسودگي شبكههاي شهري رنج ميبرد. بافت فيزيكي شهر علاوه بر ساختمانها، ابنيه و سازهها، از تأسيسات شهري همچون شبكه آبرساني، برق، گاز و مخابرات و معابر و گذرگاههاي بسياري نيز تشكيل شده است كه در كنار يكديگر شبكه و پازل خدماترساني به شهروندان و ارتقاي زندگي شهرنشيني را همراه خواهد داشت.
براين اساس لازم است در كنار نوسازي بافتهاي متراكم و فرسوده و ناپايدار شهري به نوسازي و ايمنسازي تأسيسات شهري در سطح زيرسطح شهر نيز اهتمام ويژهاي صورت بگيرد. رخداد حوادث شهري به دليل فرسودگي تأسيسات شهري همچون نشست آب از شبكه آبرساني و ساير تأسيسات شهري سبب شده است تا حوادث بسياري در شهر اتفاق بيفتد و فيزيك شهري همواره آبستن حوادث بسياري باشد. فرسودگي در تأسيسات زيربنايي شهري همچون شبكه آبرساني، برق، گاز و مخابرات از يكسو تهديد و خطري براي ساكنان شهري به حساب ميآيد و از سوي ديگر به دليل پيوستگي و تمركز اين تأسيسات در كنار يكديگر، هرگونه حوادث در تأسيسات شهري ميتواند به ساير اجزاي شهري نيز خسارت بسياري وارد سازد. طغيان رودخانه و ورود آب به تونل در حال احداث مترو در غرب تهران، ريزش و نشست زمين در بافت مركزي پايتخت حوالي ميدان منيريه و ساير حوادث از اين دست سبب شده است تا خسارت بسياري به شهر و شهروندان تحميل شود.
در شهر نمايندگان دستگاهها و وزارتخانههاي بسياري وجود دارد كه در حوزههاي اداري و خدماتي مشغول ارائه خدمت به شهروندان هستند، در اين ميان دستگاههاي خدماتي شهر داراي وظايف خاص و ويژه خود ميباشند كه فعاليتهاي اين دستگاه به صورت مجزا در حال اجراست و همين امر سبب شده است تا هر دستگاه فارغ از ساير دستگاههاي خدمات شهري به فعاليت خود ادامه دهد ولي به دليل گستردگي شهر و بافت متراكم شهري همواره خدمات به فضاهاي جديد ارائه و احيا و نوسازي تأسيسات زيرسطحي و رو سطح به كندي در حال انجام است.
از سوي ديگر به دليل فرسودگي و عمر زياد شبكههاي تأسيسات شهري همواره اين تأسيسات در برابر عملياتهاي جديد عمراني به عنوان مثال توسعه خطوط جديد مترو از خود مقاومت نشان ميدهند. بر اين اساس اين انتظار ميرود در دولت جديد يعني دولت يازدهم و شوراي دوره چهارم در كنار سرعت بخشيدن به نوسازي بافتهاي فرسوده شهري احيا و نوسازي شبكههاي تأسيسات شهري نيز مورد توجه و تعامل مديريت جديد شهري قرار گيرد. هرچند هنوز مديريت يكپارچه شهري به صورت منسجم و متشكل شكل گرفته است و از اين نقص و روزنه خسارت بسياري به شهر و شهروندان تحميل ميشود اما اين انتظار ميرود استاندار و فرماندار پايتخت در تعامل با شوراي اسلامي شهر و با همكاري دستگاههاي شهري براي مشكلات و مسائل اشاره شده چارهسازي و تصميمگيري كنند.
اينكه پايتخت روي كمربند زلزله قرار دارد، همواره خطري در بيخ گوش شهروندان است، بنابراين لازم و ضروري به نظر ميرسد با توجه به موقعيت فيزيكي پايتخت و بافت متراكم شهري هرچه سريعتر بايد مسئولان وارد عرصه كارزار شوند. اين اولويت يعني نوسازي تأسيسات شهري در كنار ساير اولويتها ميتواند علاوه بر تغيير چهره و سيماي شهر به آرامش، آسايش و امنيت زندگي شهري كمك شاياني كند. گام برداشتن در اين بخش علاوه بر آنكه ميتواند سبب افزايش تعامل و مشاركت دستگاههاي شهري شود، زمينه را براي شكلگيري مديريت يكپارچه شهري فراهم سازد تا در يك دوره زماني معين و برنامهريزي شده مسئولان دستگاههاي شهري در كنار اعضاي شوراي شهر، مديريت شهري را تمرين كنند.
اين اقدامات راهبردي ميتواند جلوي بسياري از هزينههاي موازيكاري دوباره را گرفته و سبب شود هزينههاي جاري و عمراني دستگاههاي شهري در جاي مناسب خود هزينه شود كه برآيند اين نوع نگاه مديريتي ضمن جلب اعتماد شهروندان ميزان مشاركت آنان را در حفظ شهر به همراه داشته باشد و دستيابي به چشمانداز شهري پايتخت را تسهيل كند و اجراي طرحهاي جامع شهري و تفصيلي را نيز سرعت بخشد تا با گام برداشتن در اين مسير، مشكلات و معضلات خرد و كلان بسياري نيز در اين ابرشهر حل شود كه اين خود ميتواند فاز جديدي باشد براي توسعه و ارتقاي زندگي شهري شهروندان.
لازم است مسئولان ذيربط و متولي دستگاههاي شهري به جاي پراكنده انجام دادن وظايفي كه به موازيكاري و گاه هدر دادن هزينهها از جيب منتهي ميشود، ضمن رصد مسائل و مشكلات اين بخش، به اين موارد توجه ويژه به خرج دهند تا با كاهش خسارت مالي و جاني ضمن كاستن از استرس زندگي ماشيني و شهرنشيني فضا را براي ساير فعاليتهاي اجتماعي و فرهنگي كه به شهر روح و جان ميبخشد، آماده كرد تا ديگر شاهد حوادث ناگوار شهري نباشيم.