جوان آنلاین: در یکی از خیره‌کننده‌ترین پژوهش‌های علمی سال‌های اخیر، دانشمندان توانسته‌اند با بهره‌گیری از فناوری‌های نوری و تصویربرداری پیشرفته، ساختار چشم انسان را به‌گونه‌ای تغییر بدهند که تجربه دیداری جدیدی برای شرکت‌کنندگان خلق شود.
به گزارش خبرآنلاین، این تجربه، مشاهده رنگی بود که در طبیعت وجود ندارد و تاکنون هیچ انسانی آن را ندیده بود. نام این رنگ را «اُلو» Olo گذاشته‌اند؛ رنگی از طیف آبی - سبز با درخشندگی و اشباعی شگفت‌انگیز.
به نقل از یک پزشک، در این تحقیق جسورانه، پژوهشگران به دنبال آن بودند که تنها یکی از سه نوع سلول مخروطی Cone Cells در شبکیه چشم را به‌تنهایی تحریک کنند. این سلول‌ها که به سه دسته L (حساس به نور قرمز)، M (حساس به نور سبز) و S (حساس به نور آبی) تقسیم می‌شوند، در شرایط طبیعی همیشه به‌صورت ترکیبی فعال می‌شوند. یعنی وقتی به نوری نگاه می‌کنیم، بیش از یک نوع مخروط تحریک می‌شود و مغز با تحلیل الگو‌های این تحریکات، رنگ‌ها را تفسیر می‌کند، اما سؤال اصلی این تحقیق این بود: اگر بتوانیم تنها سلول‌های M را ـ بدون آنکه سلول‌های L و S تحریک شوند ـ فعال کنیم، مغز چه رنگی را خواهد دید؟
اُز: تکنیکی که چشم را دوباره معنا می‌کند
برای پاسخ به این سؤال، پژوهشگران سامانه‌ای بسیار دقیق طراحی کردند به نام «اُز» Oz، که نام آن الهام گرفته از داستان معروف «جادوگر شهر اُز» است، جایی که عینک‌های سبزرنگ باعث درک متفاوتی از واقعیت می‌شوند.
گام نخست در این فرآیند، تهیه نقشه دقیق از شبکیه چشم هر شرکت‌کننده بود. برای این منظور از فناوری بسیار پیشرفته‌ای به نام «توموگرافی انسجام نوری با اپتیک تطبیقی (AO- OCT) استفاده شد. این فناوری امکان مشاهده مستقیم و دقیق سلول‌های مخروطی را فراهم می‌کند و با تابش نور و تحلیل واکنش فیزیکی آنها (تغییرات میکروسکوپی در شکل)، نوع هر سلول (L، M یا S) تشخیص داده می‌شود.
پس از تهیه این نقشه بی‌نظیر، پژوهشگران با استفاده از لیزر‌های فوق دقیق و با قدرت بسیار پایین (که به آنها Laser Microdoses گفته می‌شود)، تنها سلول‌های M را هدف گرفتند. یک سامانه دنبال‌کننده حرکات چشم در لحظه، اطمینان حاصل می‌کرد که پرتو‌های لیزر به دقت بر مکان مورد نظر در شبکیه تابانده شوند، حتی زمانی که چشم به‌صورت ناخودآگاه حرکت می‌کرد.
اُلو چیست؟ رنگی خارج از فضای آشنای درک بشر
نتیجه این تحریک متمرکز، مشاهده رنگی بود که با هیچ‌یک از رنگ‌های شناخته‌شده در طبیعت مطابقت نداشت. این رنگ که شرکت‌کنندگان آن را «آبی- سبز با اشباعی بی‌نظیر» توصیف کردند، در فضای سه‌بعدی رنگ با مختصات «۰، ۱، ۰» تعریف می‌شود: صفر در محور L، یعنی بدون تحریک سلول‌های قرمز؛ یک در محور M، یعنی تحریک کامل سلول‌های سبز و صفر در محور S، یعنی بدون تحریک سلول‌های آبی.
به همین دلیل، نام «اُلو» Olo برای آن برگزیده شد: حرف «O» نخست، نمایانگر صفر، حرف «L» نمایانگر یک، و حرف «O» پایانی باز هم نماد صفر بودن دو مؤلفه دیگر.
شرکت‌کنندگان از آنچه دیده بودند، حیرت‌زده شدند. برای توصیف این رنگ از قیاسی استفاده کردند: نور لیزر سبز را تصور کنید، سپس درجه اشباع رنگ را چنان افزایش دهید که آن لیزر در مقایسه، رنگ‌پریده به‌نظر برسد. این سطح از شدت و غلظت رنگ، برای ذهن انسان غریبه بود.
آیا اُلو وارد زندگی روزمره ما خواهد شد؟
هرچند دیدن اُلو تجربه‌ای بی‌نظیر است، اما فعلاً نمی‌توان انتظار داشت که نمایشگر‌های تلویزیون یا تلفن‌های همراه بتوانند این رنگ را بازتولید کنند، زیرا این روش به تجهیزات لیزری تخصصی و اپتیکی بسیار گرانقیمت و پیچیده نیاز دارد که قابل نصب روی ابزار‌های خانگی نیست.
با این‌حال، خود این کشف، درک ما از رنگ، چشم و ذهن انسان را به‌گونه‌ای بنیادین تغییر می‌دهد. اُلو شاید تنها رنگی باشد که نه از طبیعت الهام گرفته و نه از ترکیب پیگمان‌ها ساخته شده، بلکه مستقیماً در آزمایشگاهی متولد شده که هدفش تنها یک چیز بوده: گشودن مرز‌های ادراک.
