جوان آنلاین: زمستان که از راه می‌رسد، روی ناخوش زندگی برای کارتن‌خواب‌ها، ناخوش‌تر از همیشه می‌شود. دما زیر صفر درجه؛ بعید است کسی در این سرمای استخوان‌سوز دوام بیاورد. قبل از این شاید بی‌خانمان‌ها با دیدن ماشین‌های گشت‌زنی مددکاران فرار می‌کردند، حالا اما، نه رمقی برای فرار کردن دارند و نه نفسی برای چانه‌زنی با آنها. پس بدون معطلی سوار ماشین گشت‌زنی می‌شوند، چرا که هیچ چیز، جز یک شام و جای گرم نمی‌تواند زندگی‌شان را نجات دهد. آنها که در بند بند وجودشان سرما رخنه کرده و حتی چشم‌شان را با زور باز نگه داشته‌اند.
شب کردن صبح برای آنها که در بیغوله‌های خود چمباتمه زده‌اند، کار آسانی نیست. بی‌خانمان‌هایی که در نقاط کور شهر و در حالی که از سرما می‌لرزند، چشم‌شان به آسمان است تا نور آفتاب بتابد تا شاید کمی دمای هوا را بالا ببرد. برخی‌شان چند سالی است که شب‌ها را در خیابان می‌خوابند و با وجود اینکه چندین بار به مددسرا‌ها رفته‌اند، اما هنوز نتوانسته‌اند به زندگی عادی بازگردند. خواسته‌شان بیشتر از یک جای گرم برای یک شب است، آنها از این آوارگی خسته شده‌اند و دل‌شان می‌خواهد درست زندگی کنند، اینکه شغلی داشته باشند تا بتوانند روی پای خودشان بایستند.
حسرت از نگاه‌های‌شان معلوم است. تنها دارایی‌شان در این سرما یک پتوی کهنه است و بس! هر وقت که در خیابان‌ها و کوچه‌ها قدم می‌زنند و ساختمان‌های به هم چسبیده و عریض و طویل را می‌بینند، از خود می‌پرسند چرا در هیچ کدام از این خانه‌ها جایی حتی به اندازه یک متر هم ندارند؟ یاد خانواده‌شان می‌افتند که یک زمانی با آنها دورهم جمع می‌شدند و سقفی برای زندگی داشتند، حالا، اما هیچ چیز مثل سابق نیست و باید آس‌و‌پاس و زیر آسمان شهر به دنبال جایی برای خواب باشند. شاید برای همین است که به تازگی از آنها به عنوان «آسمان خواب» یاد می‌کنند، چرا که از بد روزگار هر روز و هر شب را باید بدون هیچ سقفی و زیر آسمان شهر بخوابند.
سرپناهی برای آسمان‌خواب‌ها
سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران به «جوان» گفت: «با توجه به کاهش شدید دمای هوا و رسیدن دمای پایتخت به زیر صفر درجه در روز‌ها و شب‌های هفته جاری، عوامل این سازمان برای خدمت‌رسانی به آسیب‌دیدگان اجتماعی در آماده‌باش کامل به سر می‌برند.»
او ادامه داد: «حسب دستور شهردار محترم تهران برای فعالیت ویژه در این شب‌های سرد سال به منظور خدمات‌رسانی به آسیب‌دیدگان اجتماعی، عوامل سازمان همراه با خودرو‌های فوریت‌های اجتماعی حامی شهر نیز به صورت شبانه‌روزی به فعالیت و گشت‌زنی پرداخته و تمامی مناطق و معابر پایتخت را رصد و پایش می‌کنند که در دو شب گذشته به صورت ویژه به گشت‌زنی در سطح پایتخت پرداخته‌اند و این‌گشت‌زنی ادامه دارد، به نحوی که۴۰ گشت حامی شهر در ۱۲۰ شیفت کاری پایتخت را رصد می‌کنند.»
نقیب با بیان اینکه با توجه به کاهش شدید دمای هوا لزوم ساماندهی آسیب‌دیدگان اجتماعی و تأمین سرپناهی برای آنها بیش از گذشته احساس می‌شود، تأکید کرد: «با آماده‌باش عوامل این سازمان برای رصد پایتخت و ساماندهی آسیب‌دیدگان اجتماعی، ۱۸مددسرای سیار در میادین اصلی شهر مستقر هستند که شامل میدان راه‌آهن دو مددسرا، میدان شوش سه مددسرا، میدان محمدیه دو مددسرا، میدان آزادی دو مددسرا، میدان تجریش دو مددسرا و میادین انقلاب اسلامی، امام حسین علیه‌السلام، خلازیر، حرم مطهر امام (ره)، بوستان دانشجو، پایانه خاوران و شهرری با ظرفیت حدود هزار نفر اقدام به خدمات‌رسانی می‌کنند. افراد بی‌سرپناه که نمی‌توانستند در مددسرا‌های ثابت مستقر شوند، در شب قبل در ۱۲۱ ون و مینی‌بوس اسکان یافتند.»
مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی با اشاره به اینکه مددسرا‌های ثابت مناطق بیست‌ودوگانه با ۲هزار ظرفیت در حالت آماده‌باش قرار دارند، گفت: «۱۷ مددسرا در خدمت آسیب‌دیدگان اجتماعی است تا در شب‌های سرد سال سرپناهی برای افراد بی‌خانمان باشند.»
مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران با بیان اینکه کیفیت خدمات‌رسانی به آسیب‌دیدگان اجتماعی مرتباً رصد می‌شود تا بالاترین کیفیت را داشته باشند، تأکید کرد: «هشت گروه بازرسی ویژه در مناطق و معابر به بررسی دقیق و پایش شهر می‌پردازند تا هیچ آسمان‌خواب و در راه‌مانده‌ای بی‌سرپناه نباشد. تمامی مراکز خدمات اجتماعی مناطق بیست‌ودوگانه نیز در حال گشت‌زنی هستند تا با مشاهده افراد بی‌سرپناه و آسمان‌خواب آنها را به مددسرا‌های ثابت و سیار سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی منتقل کنند.»
او تصریح کرد: «از شهروندان عزیز تهرانی درخواست داریم چنانچه افراد بی‌خانمان یا آسمان‌خواب را در معابر و خیابان‌های پایتخت مشاهده کردند سریعاً با شماره تلفن‌های ۵۵۰۱۲۴۴۵ و سامانه ۱۳۷ شهرداری تهران تماس بگیرند تا گشت‌های فوریت‌های اجتماعی حامی شهر بلافاصله به محل اعزام شده و نسبت به انتقال این آسیب‌دیدگان اجتماعی به مراکز تحت پوشش سازمان اقدامات لازم را انجام دهند.»
چرخه معیوبی که باید متوقف شود
با شروع فصل سرما و شدت یافتن برودت هوا مسئولان و مردم به یاد هموطنان بی‌خانمان می‌افتند. دکتر مجید ابهری، رفتارشناس و آسیب‌شناس اجتماعی در رابطه با اقداماتی که از سوی شهرداری برای کارتن‌خواب‌ها انجام می‌شود به «جوان» گفت: «گشت‌های سیار سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران که گاهی در خیابان‌ها مشاهده می‌شوند بسیار کارساز بوده و به داد بی‌خانمان‌ها می‌رسند. خوشبختانه امسال و تا امروز کسی از سرما یخ نزده. این نشان‌دهنده پشتکار و فعالیت مثبت این سازمان است.»
کارتن‌خوابی مدتی است که در ادبیات برخی از مسئولان شهری به آسمان‌خوابی تبدیل شده، احتمالاً دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد؛ «کاهش بار منفی و انگ اجتماعی»، «تقویت کرامت افراد» و «تلاش برای دوری از برچسب زدن» از جمله این دلایل است. ابهری در این رابطه اظهار داشت: «خوشبختانه شهرداری به جای کارتن‌خواب عنوان آسمان‌خواب را انتخاب کرده و کمی این موضوع، انسانی‌تر به نمایش درآمده است.»
بدون شک اسمی که این روز‌ها برای نام بردن از بی‌خانمان‌ها استفاده می‌شود نشان می‌دهد این افراد، جایی در تفکرات مسئولان شهر دارند، آنقدر که دنبال یافتن نامی باشند تا شأن و شخصیت‌شان حتی در این جایگاه هم حفظ شود. بی‌شک این نام باعث می‌شود دیدگاه مردم هم به آنها تغییر کند و دیگر آنها را افرادی چرک و کثیف در گوشه خیابان نبینند و به آنان نیز به چشم شهروندانی نگاه شود که درجه چندم هستند. با این حال از مسئولان انتظار می‌رود که از مطالبه اصلی بی‌خانمان‌ها غفلت نکنند، یعنی بازگشت به زندگی عادی. یعنی همان چیزی که این چرخه معیوب را برای همیشه متوقف می‌کند؛ موضوعی که ابهری نیز بدان اشاره کرد و گفت: «بیش از ۴۰ سال است که آسمان‌خواب‌ها با وسایل مختلف ساماندهی می‌شوند و مثلاً یک وعده غذای گرم به آنها داده می‌شود؛ روندی ادامه‌دار که معلوم نیست تا چه وقت باید ادامه پیدا کند. هرچند مددسرا‌های ثابت و سیار، یعنی نگهداری این افراد در ساختمان‌ها و اتوبوس‌های گرم و حتی دادن غذا به آنها حرکت مفید و مثبتی است، اما بی‌تردید چاره کار نیست. بدون شک اگر این افراد از ابتدای پیروزی انقلاب سازماندهی می‌شدند الان در مرحله بازنشستگی بودند.»
او ادامه داد: «ساماندهی جامع، اشتغال‌زایی، درمانگری و از این دست اقدامات، روش‌های مثبت و دنباله‌داری برای ساماندهی این اشخاص است. منتهی در خصوص اتباع بیگانه باید فکر اساسی دیگری توسط دولت شود.»
او با بیان اینکه «در ۴۰ سال آسیب‌شناسی و نظری اینجانب به این نتیجه رسیدم که در زمستان‌ها به فکر این اشخاص بودن، خوب است، اما کافی نیست»، تصریح کرد: «سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری با پیگیری‌های مثبت تا اینجا کارنامه قابل‌قبولی کسب کرده و لازم است از مدیران این سازمان تشکر شود، اما نباید به خوابیدن یک شب در گرمخانه و مددسرا و اقدامات وابسته به آن قانع بود، چرا که اغلب این افراد دارای اعتیاد به مواد مخدر بوده و به همین جهت بیماری‌های مختلفی از جمله ناراحتی‌های پوستی، گوارشی و استخوانی دارند که در صورت درمان قادر به کار و فعالیت هستند.»
ابهری در پایان گفت: «اخیراً حرکتی به نام هشتگ تهران را نجات دهیم در سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری و برخی از اعضای شورای شهر تهران در حال برنامه‌ریزی و اجراست که باید در سایر سازمان‌ها از این حرکت بسیار ارزنده حمایت و پشتیبانی شود.»
با سلام و صبح بخیر .خانم مهسا گربندی درود بر شما و همکاران روزنامه جوان . برای کمک مالی لطفا شماره حساب بگذارید بی نهایت متشکرم .اصغر ??❤️❤️ 
