جوان آنلاین: یکی از مهمترین موضوعاتی که بعد از عملیات طوفانالاقصی در سرزمینهای اشغالی به چشم میخورد، میزان محدودیتهایی است که رژیمصهیونیستی برای آزادی رسانهای و به طور کلی رسانههای خبری اعمال کرده است. این موضوع به ویژه از آنجا مطرح شد که رژیم اشغالگر در ۲۲ سپتامبر دفتر شبکه خبری الجزیره قطر را در کرانه باختری فلسطین تعطیل کرد.
نتیجه فوری این اقدام، تعطیلی پخش زنده این شبکه از رامالله بود که از ابتدای عملیات طوفانالاقصی در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ در جریان بود. همچنین بر مبنای این حکم، خبرنگاران الجزیره در خیابان و خارج از دفتر نمایندگی این شبکه نیز اجازه فعالیت نخواهند داشت. در فروردین امسال نیز کنست رژیمصهیونیستی اقدام به تصویب قانونی کرد که به دولت نتانیاهو اجازه داد تا به صورت موقت فعالیتهای شبکهالجزیره را به عنوان تهدیدی علیه امنیت ملی رژیم متوقف و در صورت لزوم اقدام به مصادره تجهیزات این شبکه کند.
نقش الجزیره در تحولات فلسطین
شبکه الجزیره یکی از مهمترین رسانهها در پوشش اخبار مربوط به جنگ غزه از هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳ بوده است. الجزیره که مقر اصلی آن در شهر دوحه قطر قرار دارد، از سال ۲۰۰۱ میلادی و با پخش فیلمهای سخنرانی اسامه بنلادن پس از واقعه تروریستی ۱۱ سپتامبر برای اولین بار در غرب به شهرت رسید. شبکه الجزیره به دلیل تعدد خبرنگارانی که در سرزمینهای اشغالی و نوار غزه دارد، مهمترین منبع خبری از تحولات غزه در حدود یکسال اخیر است. به گفته کمیته حفاظت از روزنامهنگاران (CPJ) و فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران (IFJ) بیش از ۱۴۰ روزنامهنگار و کارمند رسانه که اکثریت قریب به اتفاق آنها فلسطینی هستند، در طول جنگ غزه و در حملات رژیمصهیونیستی به غزه کشته شدهاند. در بین این تعداد، برخی از خبرنگاران الجزیره نیز حضور دارند. برای مثال میتوان به دو خبرنگار به نامهای حمزه دهدوح و مصطفی ثریا اشاره کرد. شیرین ابوعاقله دیگر خبرنگاری بود که در می۲۰۲۲ در شلیک ارتشصهیونیستی اسرائیل در کرانه باختری کشته شد. همچنین به طور کلی در مقایسه با سایر شبکههای بزرگ، الجزیره تعداد تلفات بیشتری در جنگ غزه دارد که نشاندهنده وسعت منابعی است که برای پوشش خود سرمایهگذاری میکند. بسیاری از خبرنگاران این شبکه و سایر شبکههایی که اخبار فلسطین را پوشش میدهند نیز ساعتهای طولانی بازداشت را پشتسر گذاشتهاند. اهمیت گزارشهایی که این شبکه از کشتار فلسطینیان در غزه از سوی رژیم اشغالگر تهیه و به جهان مخابره کرده، به گونهای است که اغلب رهبران صهیونیست و همچنین سران کشورهای طرفدار این رژیم سیاست تقابل با این شبکه را در پیش گرفتهاند. شلومو کرهی وزیر ارتباطات اسرائیل که در کنست هدایت تصویب قانون تعطیلی موقت دفتر الجزیره را بر عهده داشت، بلافاصله پس از جلسه کنست اعلام کرد: «آزادی بیان برای سخنگویان حماس در (رژیم) اسرائیل وجود نخواهد داشت!»
چگونگی انعکاس اخبار الجزیره از کشتار فلسطینیان و جنایتهای رژیمصهیونیستی حتی از سوی بسیاری از مراکز کشورهای دوست رژیماشغالگر تحریف میشود. برای مثال اندیشکده نومحافظهکار امریکایی بنیاد دفاع از دموکراسیها در گزارشی در ۲۱ مارس ۲۰۲۴ با عنوان «الجزیره باید جنگ غزه را گزارش کند، نه که آن را برافروزد» معتقد است: «الجزیره از زمان شروع جنگ در ۷ اکتبر به پوشش مستقیم آنچه «تجاوز (رژیم) اسرائیل به غزه» میخواند روی آورده است، اگرچه این حماس بود که این کشتار را آغاز کرد. الجزیره ادعای عینیت دارد، اما زبان آن متعصبانه است. مانند توصیف مرگ فلسطینیها یا لبنانیها به عنوان «شهدایی که به بهشت عروج یافتند»، در حالی که تلفات (رژیم) اسرائیل را صرفاً «کشته شده» میخواند. هیچ شبکه عربی بزرگ دیگری از واژه شهید استفاده نمیکند. الجزیره برای کانالی که از سوی یکی از متحدان اصلی ایالات متحده غیر از ناتو تأمین مالی میشود، مانند ابزار اطلاعات کشوری عمل میکند که در حال جنگ با امریکاست. سبک الجزیره در مورد اسرائیل در تضاد با قوانین بینالمللی است. این کانال از اصطلاح «شهرکسازی» برای توصیف همه شهرهای (رژیم) اسرائیل به ویژه آنها که در مناطق مورد مناقشه سال ۱۹۶۷ ساخته شده، استفاده میکند. الجزیره در هر نقطه از زمین حتی در داخل سرزمین ۱۹۴۸ که در سطح جهانی به عنوان (رژیم) اسرائیل به رسمیت شناخته شده است، به عنوان اشغال توصیف میکند. «این کانال قطری تصاویری از نیروهای حماس و جهاد اسلامی که تصاویری از تانکها یا پیاده نظام (رژیم) اسرائیل در غزه را نشان میدهند، پخش میکند. سپس یک مثلث قرمز نشان داده میشود که هدف (رژیم) اسرائیل را نشان میدهد و پس از آن فلسطینیها روی آن شلیک میکنند.»
سابقه نقض آزادی مطبوعات
رژیمصهیونیستی در مورد نقض آزادی مطبوعات از سابقه مناسبی برخوردار نیست. این امر به دوره جنگ غزه نیز برنمیگردد، بلکه این رژیم به صورت سیستمی هرگونه اخبار و وقایع را که در حمایت از مردم فلسطین باشند، تحریف میکند. بخش دیگری از نقض آزادی مطبوعات علیه خبرنگاران مربوط میشود. طبق گزارش مرکز توسعه و آزادیهای رسانهای فلسطین درباره تخلفات علیه خبرنگاران در سال ۲۰۲۱ میلادی، رژیمصهیونیستی در سرزمینهای اشغالی فلسطین ۲۵۳ مورد نقض آزادی مطبوعات مرتکب شده بود. این آمار در مقایسه با سال ۲۰۲۰ م بیش از ۶۰ درصد افزایش را نشان داد. سابقه به شهادت رساندن خبرنگاران نیز به جنگ کنونی غزه برنمیگردد، بلکه سالهاست همین روند در دستور کار این رژیم قرار دارد. برای مثال در حملات به غزه در سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ یوسف ابوحسین گوینده رادیو صوت الاقصی به همراه دو روزنامهنگار به نامهای عبدالحمید الکولک و محمد شاهین نیز کشته شدند و ۳۰ دفتر رسانهای نیز هدف حملات سربازان این رژیم قرار گرفت.
نقض آزادی مطبوعات بعد از اکتبر ۲۰۲۳
رژیمصهیونیستی بعد از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و آغاز جنگ کنونی غزه به طور گسترده اقدام به نقض آزادی مطبوعات کرده است. طبق آخرین آمار ارائه شده از سوی سایت خبرنگاران بدون مرز، رژیمصهیونیستی در شاخص آزادی رسانه در سال ۲۰۲۴ در رده ۱۰۱ قرار گرفته که نشانگر افزایش فشارها بر خبرنگاران است. بسیاری از گزارشها نشان میدهد از زمان آغاز جنگ، از ورود روزنامهنگاران خارجی و صهیونیستی به غزه بدون انجام تدابیر و کنترلهای نظامی کاملاً ممانعت به عمل میآید. به علاوه بسیاری از روزنامهنگاران فلسطینی نیز در خطر کشته شدن قرار دارند. آنات ساراگوستی، مدیر آزادی مطبوعات اتحادیه روزنامهنگاران در سرزمینهای اشغالی در می۲۰۲۴ در مصاحبه با سیبیسینیوز اظهار کرده است: «اقدامات این رژیم ممکن است گامی بیش از حد انتظار در محدودکردن آزادی مطبوعات از سوی این دولت در بحبوحه جنگ غزه باشد. این اقدام تلاشهای (رژیم) اسرائیل برای کنترل اطلاعات را برجسته میکند. دولت راست افراطی (رژیم) اسرائیل از ابتدای دوره خود، آزادی مطبوعات را هدف قرار داد.» در مجموع به نظر میرسد آزادی رسانهای در قالب دولت راستافراطی نتانیاهو و کشتار گسترده رژیمصهیونیستی در غزه بیش از پیش نقض شده است. نتیجه ملموس این شرایط، محرومکردن رسانههایی، چون الجزیره از فرصت ارائه آزادانه اطلاعات از فجایع غزه است.