جوان آنلاین: با توجه به سیگنالهای دولتی اصلاح قیمت بنزین، که البته عنوان شده در حد سخنان کارشناسی است و دولت فعلا قصدی برای انجام آن ندارد حالا یک سوال پررنگ در اذهان عمومی ایجاد شده که چرا دولتها درباره مصرف بالای بنزین، تاکیدشان بیشتر بر گرانی است و نسبت به دلایل آن کم توجه هستند.
بر اساس گزارشها مصرف بنزین خودروهای ایرانی نسبت خودروهای خارجی ۳۰ برابر بیشتر است. در شرایطی که متوسط مصرف سوخت خودروها در ایران در ۱۰۰ کیلومتر ۱۰ لیتر است این رقم در دیگر کشورها حدود ۷ لیتر است؛ بنابراین نمیتوان به تنهایی از مصرف بالای بنزین صحبت کرد و سهم خودروهای پرمصرف ایرانی را نادیده گرفت.
فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در این خصوص با اشاره به راهکارهای عبور از ناترازی بنزین در کشور به خانه ملت گفت: در حالی روزانه حدود ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین در کشور به مصرف میرسد که پالایشگاههای موجود قادر به تولید این میزان بنزین نیستند، بنابراین ناترازی قابلملاحظهای به وجود آمده است و از آنجا که واردات بنزین ثروت بسیاری از کشور خارج میکند و ساخت پالایشگاه با هدف تولید بیشتر نیز سرمایه بسیاری را میطلبد، باید فکری دیگر برای عبور از این معضل کرد، چراکه میتوان از نفت خام هزاران محصول سودآور و با ارزش تولید کرد.
نماینده مردم زابل، زهک، نیمروز، هامون و هیرمند در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با این اوصاف باید ابتدا علت مصرف بالای بنزین در کشور را پیدا کرد که براساس نتایج تحقیقات انجام شده؛ مصرف بنزین خودروهای ایرانی از متوسط جهانی بیشتر است لذا تلاش ما باید در راستای تولید وسایل نقلیهای باشد که کمترین سوخت را مصرف کنند.
وی افزود: همچنین باید سرمایه موجود را به جای هزینه در حوزه ساخت پالایشگاه با هدف سوزاندن نفت خام بیشتر، در حوزه واردات خودرو و موتورهای استاندارد برای خودروها هزینه کرد، این در حالی است که ما از جیب مردم از خودروسازها حمایت کردیم، اما با این وجود، گزارشهای ارائه شده همچنان خبر از زیانده بودن این صنعت میدهد، درواقع مدیران صنعت خودرو نمیخواهند روی پای خودشان بیایستند، بنابراین بهتر است به علم اقتصاد و تجارت احترام بگذاریم و بیش از این بیتالمال و درآمد کشور را برای صنعتی غیرسودده هزینه نکنیم.
شهرکی با بیان اینکه باید حاکمیت فکر جدی برای وضعیت خودروسازی کند و دست از حمایتهایی -که برای مردم جز ضرر آورده دیگری ندارد- بردارند، توضیح داد: بهتر است به جای تلاش برای ساخت پالایشگاه یا پتروپالایشگاه با هدف تولید بنزین بیشتر -که به معنای هدر دادن انرژی کشور است- روی استاندارد کردن موتور خودروها، واردات این محصول و واردات خودروهای برقی تمرکز و سرمایهگذاری کنیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: توسعه مدنظر برنامه هفتم به معنای ساخت «پتروپالایشگاهها» است نه پالایشگاه کوچک یا بزرگ مقیاس، پتروپالایشگاه محصولات با ارزشافزوده بالا تولید میکنند که ارزش پولی آن صدها برابر بنزین است، ضمن آنکه در برنامه هفتم توسعه «صندوق بهینهسازی انرژی» تعریف شده است که براساس آن باید بخشی از درآمدهای حوزه انرژی به این صندوق واریز و در حوزه بهینهسازی مصرف سوخت و انرژی هزینه شود که شامل جلوگیری از هدررفت انرژی در خط تولید و توزیع نیز میشود.
خودروسازی کشور در درجه اول به دلیل سوء مدیریت، دولتی بودن و انحصار و همچنین محدودیتهای بین المللی، فرصت تکنولوژیکی نداشته و محصولاتی به بازار عرضه میشوند که مصرف سوخت بالایی دارند.
در گزارشی که چندی پیش از سوی مرکز پژوهشهای مجلس منتشر شد بر این نکته تاکید شده بود که در ایران به ازای هر نفر روزانه حدود ۰.۹۵لیتر بنزین و حدود ۰.۸۸لیتر گازوئیل مصرف میشود. مصرف روزانه بنزین و گازوئیل در ایران به ازای هر نفر تقریبا ۲برابر متوسط جهانی است.
گزارش مرکز پژوهشها توضیح میدهد: رشد مصرف بنزین در ۳۰ سال گذشته در ایران حدود ۲۶۵درصد بوده است درحالیکه کشورهای ترکیه، آلمان و فرانسه در ۳۰ سال گذشته رشد منفی در مصرف بنزین را تجربه کردهاند و مصرف بنزین خود را کنترل کردهاند.
با توجه به مصرف بالای بنزین در کشور، این تصور وجود دارد که شهروندان ایرانی، به صورت غیراستاندارد بنزین مصرف کرده و صرفهجویی در این زمینه انجام نمیشود. هرچند این نکته تاحدودی منطبق با واقعیت است، اما متهم اصلی متوجه خودروهایی است که با مصرف سوخت بالا تولید میشوند. دولت نیز اگرچه مصرف بنزین در کشور را رصد میکند، بااینحال از کنار تولید خودروهای پرمصرف بهراحتی میگذرد.
طبق آمارهای مرکز پژوهشهای مجلس، متوسط مصرف خودروها در داخل نزدیک سهبرابر مصرف استاندارد جهانی است. در این شرایط ضروری است تا سیاستگذار اصلاحات جدی در صنعت خودروسازی را نیز در دستور کار قرار دهد.