جوان آنلاین: رئیسجمهور امریکا از جزئیات یک طرح توافق سهمرحلهای برای جنگ غزه رونمایی کرد که به گفته او اسرائیل آن را ارائه کرده و میتواند منجر به آزادی اسیران و همچنین پایان حدود هشت ماه جنگ شود؛ طرحی که البته اسرائیلیها رضایت چندانی در مورد نحوه بیان آن ندارند، در حالی که حماس آن را «مثبت» خوانده است. جو بایدن گفته در اسرائیل کسانی هستند که «خواستار ادامه جنگ به طور نامحدود هستند» و تأکید کرده که «جنگ نامحدود در تعقیب یک مفهوم نامشخص از “پیروزی کامل”» فقط منجر به این خواهد شد که تلآویو در «باتلاق غزه» گرفتار شده، «منابع اقتصادی، نظامی و انسانی» آن تخلیه و موجب «انزوا»ی بیشتر آن در جهان شود.
جو بایدن جمعه شب در یک سخنرانی حدوداً ۱۶۰۰ کلمهای، از یک طرح آتشبس سهمرحلهای رونمایی کرد که میتواند منجر به بازگشت همه اسرائیلیهایی شود که او از تعبیر «گروگان» برای آنها استفاده کرده و علاوه بر این، «امنیت اسرائیل را تضمین» و «روز بعد [از جنگ]بهتری را در غزه بدون قدرت حماس» رقم بزند. بایدن گفته که این پیشنهاد را که او نام «طرح جامع» روی آن گذاشت، اسرائیلیها پس از دیپلماسی فشرده با قطر و مصر و برخی کشورهای دیگر ارائه کردهاند و در واقع میتواند «یک نقشه راه برای یک آتشبس پایدار» باشد.
فاز اول
مرحله اول طرحی که بایدن آن را بیان کرد، به مدت شش هفته ادامه خواهد داشت و شامل آتشبس کامل، خروج نیروهای اسرائیلی از تمام مناطق پرجمعیت غزه و آزادی تعدادی از اسیران از جمله زنان، سالمندان و مجروحان در ازای آزادی صدها اسیر فلسطینی خواهد بود. در این مرحله، حجم کمکهای بشردوستانه به غزه، به ۶۰۰ کامیون در روز میرسد و در طول همین مدت ششهفتهای فاز اول، اسرائیل و حماس در مورد ترتیبات لازم برای رسیدن به فاز دوم (پایان دائمی خصومتها) مذاکره خواهند کرد. بایدن گفته که «اگر مذاکرات برای فاز اول بیش از شش هفته طول بکشد، تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد و تا زمانی که همه توافقات حاصل شود و فاز دوم شروع شود، آتشبس ادامه خواهد داشت.» او البته روشن نکرد که اگر این مذاکرات به توافق منجر نشود چه اتفافی خواهد افتاد و صرفاً به گفتن این بسنده کرد که «ایالات متحده، مصر و قطر تلاش خواهند کرد اطمینان حاصل کنند که مذاکرات ادامه مییابد.»
فاز دوم و سوم
به گفته رئیسجمهور امریکا در فاز دوم، باقی مانده نیروهای اسرائیلی از غزه عقبنشینی خواهند کرد. در این مرحله همچنین تا زمانی که حماس به تعهدات خود عمل کند، آتشبس موقت یا به تعبیری که در توافق پیشنهادی به کار رفته «توقف دائمی خصومتها» انجام میشود. در نهایت فاز سوم نیز، چیزی که بایدن از تعبیر «طرح بازسازی بزرگ غزه» برای آن استفاده کرده، شروع خواهد شد و اجساد اسرای کشته شده اسرائیل به خانوادههایشان بازگردانده میشود.
حماس قادر به تکرار ۷ اکتبر نیست
بایدن برای اینکه رژیمصهیونیستی را به پذیرش این طرح ترغیب کند، در سخنرانی خود گفت که حماس دیگر «قادر به انجام هفتم اکتبر دیگر نیست»، زیرا به گفته او اسرائیلیها «نیروهای حماس را در طول هشت ماه گذشته درهم شکستهاند» و از همین نتیجهگیری، پلی زد برای استدلال درباره اینکه اسرائیلیها این طرح را قبول کنند: «مردم اسرائیل باید بدانند که میتوانند این پیشنهاد را بدون در برداشتن خطری برای امنیت خود ارائه کنند.» بایدن در عین حال به مخالفت برخی در داخل اسرائیل با توقف جنگ اشاره کرد و گفت: «میدانم کسانی در اسرائیل هستند که با این طرح موافق نیستند و خواستار ادامه جنگ به طور نامحدود هستند. برخی (مخالفان) حتی در ائتلاف دولتی هم حضور دارند. آنها به صراحت گفتهاند میخواهند غزه را اشغال کنند، آنها میخواهند سالها به جنگ ادامه دهند و گروگانها برای آنها اولویت ندارند.» او از رهبری رژیم صهیونیستی خواست که بهرغم همه فشارهایی که مقابل طرح وجود دارد «پشت این توافق بایستد». او گفت: «اجازه دهید به مردم اسرائیل این را بگویم که به عنوان کسی که تعهدی مادامالعمر به اسرائیل داشته، به عنوان تنها رئیسجمهور امریکا که در زمان جنگ به اسرائیل رفته، و به عنوان کسی که به تازگی نیروهای امریکایی را برای دفاع مستقیم از اسرائیل در هنگام حمله ایران، به اسرائیل فرستاده، از شما میخواهم که یک گام به عقب بردارید و به این فکر کنید اگر این لحظه از دست برود چه اتفاقی میافتد.» او تأکید کرد: «ما نمیتوانیم این لحظه را از دست بدهیم.» رئیسجمهور امریکا، اصرار بر «پیروزی کامل» را مثل یک باتلاق برای اسرائیل خواند و گفت: «جنگ نامحدود در تعقیب یک مفهوم ناشناخته از «پیروزی کامل» اسرائیل را قدرتمند نمیکند، بلکه فقط اسرائیل را در باتلاق میاندازد و منابع اقتصادی، نظامی و انسانی آن را تخلیه میکند و انزوای اسرائیل در جهان را بیشتر میکند.» بایدن تأکید کرد که اصرار بر پیروزی کامل «گروگانها را به خانه بازنمیگرداند و منجر به شکست پایدارحماس هم نخواهد شد و به امنیت پایدار اسرائیل نیز نخواهد انجامید.» یدیعوت آحارونوت در تحلیل این بخش از سخنرانی بایدن نوشته که «در واقع بایدن به اسرائیلیها گفت که نباید شعارهای نتانیاهو را باور کنند و چیزی به اسم پیروزی مطلق وجود ندارد.» بایدن در ادامه سخنرانی خود وعده کرد که با توافقی که او جزئیات آن را ارائه کرده و قطعنامهای که امریکا برای تضمین اجرای این توافق در شورای امنیت مطرح و تصویب خواهد کرد، «امنیت اسرائیل تضمین» خواهد شد و اسرائیلیهای آواره خواهند توانست «بدون ترس از حمله، به خانههای خود بازگردند.» رئیسجمهور امریکا همچنین وعده کرد که با چنین توافقی، تلآویو به طور «عمیقتری در منطقه ادغام شود»، «یک توافق بالقوه عادیسازی تاریخی با عربستان سعودی» امضا شود و تلآویو «بخشی از یک شبکه امنیتی منطقهای برای مقابله با تهدید ایران باشد.» بایدن گفته که اگر حماس در چارچوب این توافق «به تعهدات خود» عمل نکند «اسرائیل میتواند عملیات نظامی خود را از سر بگیرد.»
لاپید: نتانیاهو طرح را نادیده نگیرد
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا بعد از سخنرانی بایدن با بیان اینکه توافق آتشبسی که روی میز است، باعث کاهش درد و رنج مردم فلسطین خواهد شد، تأکید کرد هم اکنون فرصتی برای پایان دادن به جنگ در غزه داریم و از حماس خواست که این طرح را قبول کند. به رغم ابهاماتی که طرح پیشنهادی بایدن به خصوص درصورت به توافق نرسیدن حماس و رژیم صهیونیستی در فاصله فاز اول و دوم دارد، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) در واکنش اولیه خود، طرح ارائه شده را «مثبت» ارزیابی کرد. «یائیر لاپید» رهبر احزاب مخالف کابینه رژیم صهیونیستی هم در «ایکس» نوشت: «توافقی روی میز است که باید صورت بگیرد. باید به نتانیاهو یادآوری کرد که از سوی ما در امان است، البته اگر ایتمار بن گویر و بزالل اسموتریچ از کابینه خارج شوند.». اتحادیه اروپا و سازمان ملل نیز استقبال کردند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، طرح پیشنهادی را «فرصتی مناسب برای توقف درگیریها و آزادی اسرا» توصیف کرد. با این حال، روزنامه یدیعوت آحارونوت نوشته که طرح آتشبس به مذاق اسرائیلیها خوش نیامده، به خصوص که تأکید دفتر نخستوزیر رژیم صهیونیستی بر رعایت «خطوط دقیق» طرح پیشنهاد شده، انتقادی تلویحی درباره این است که بایدن این خطوط کلی را رعایت نکرده است. دفتر نتانیاهو همچنین گفته است: «جنگ تا زمانی که به تمام اهداف آن از جمله بازگشت همه گروگانهای ما و از بین بردن تواناییهای نظامی و دولتی حماس محقق نشود، پایان نخواهد یافت.»