جوان آنلاین: با گذشت حدود ۲۲ ماه از جنگ خونین اوکراین هنوز هیچ چشم‌اندازی برای پایان این منازعه خونین به چشم نمی‌خورد، این در حالی است که مشغول‌شدن غربی‌ها در جنگ غزه عملاً توجه آن‌ها را از جنگ اوکراین منحرف ساخته و همین امر موجب ناامیدی بیش از پیش دولت غرب‌گرای کی‌یف شده است، با این حال کی‌یف همچنان بر مواضع قبلی خود پافشاری و آتش‌بس و صلح در جنگ کنونی را رد می‌کند. همین امر موجب هشدار مسکو درباره تداوم جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۴ شده که مسلماً تبعات منفی بسیاری را متوجه اروپا و جهان خواهد کرد.
موضع مسکو
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه روز هشتم آذر گفت با توجه به موضع کشور‌های غربی که کاملاً برای مسکو غیرقابل قبول است، احتمال برقراری آتش‌بس در اوکراین در سال آینده میلادی وجود ندارد. این دیپلمات ارشد روسیه دیدگاه‌های خود درباره روابط روسیه با ناتو و اوکراین را در جریان مصاحبه‌ای با «ایزوستیا»، به رغم ادعای رسانه‌های غربی درباره تلاش امریکا برای به پایان رسیدن جنگ مطرح کرده است. ریابکوف گفت: «متأسفانه امریکا رهبری گروهی را بر عهده دارد که فرمول صلح زلنسکی را به عنوان شعار تکرار و ادعا می‌کند که همان، مبنای احتمالی برای صلح است.» ریابکوف به این سؤال که آیا انتظار دارد سال آینده در اوکراین آتش‌بس برقرار شود، پاسخ منفی داد و گفت: «من انتظار دارم اهداف عملیات ویژه نظامی به صورت غیرمشروط حاصل شوند.»
فرمول صلحی که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین پیشنهاد کرده است شامل بازگرداندن اوکراین به مرز‌های قبل از سال ۲۰۱۴، اخذ غرامت‌های جنگی از مسکو و محاکمه مقام‌های روسیه در دادگاه‌های بین‌المللی است. مسکو این طرح را رد کرده و گفته که دور از واقعیت‌هاست.
نا امیدی غربی‌ها
با توجه به شکست آشکار ضدحمله‌های اوکراین که از اواسط سال ۲۰۲۳ در جبهه‌های مختلف آغاز شد، اما امید‌های غربی‌ها را برآورده نساخته است، اکنون امریکا به همراه برخی کشور‌های اروپایی درصدد کسب رضایت کی‌یف برای وارد شدن در فرایند آتش‌بس با روسیه و امضای توافق صلح هستند. به نظر می‌رسد حامیان غربی اوکراین به سمت مذاکرات صلح با روسیه متمایل شده‌اند، البته صلح مدنظر آن‌ها مشروط به تحقق شرایط مدنظر کی‌یف است. در این راستا امریکا و آلمان در حال پیشبرد تلاش‌هایی مخفیانه برای وادار کردن ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به مذاکره با روسیه هستند. مقام‌های ارشد اوکراین از جمله زلنسکی به تازگی اذعان کرده‌اند که ضدحمله‌های ناموفق نیرو‌های اوکراینی در فصل تابستان باعث کاهش تمایل کشور‌های غربی برای ارسال کمک به این کشور شده است. در این راستا در برهه کنونی نحوه ارسال تسلیحات از سوی واشینگتن و برلین به اوکراین به گونه‌ای است که کی‌یف متوجه شود قادر به بازپس‌گیری اراضی از دست رفته‌اش نیست.
چند هفته پیش «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با هشدار درباره اینکه کمک‌های امریکا به اوکراین احتمالاً کاهش خواهند یافت، گفت اعضای این اتحادیه باید آمادگی سیاسی لازم برای جبران کردن این کاهش را داشته باشند. بورل روز ۲۱آبان‌ماه در خلال سخنرانی در «کنگره حزب سوسیالیست‌های اروپا» در مالاگا بیان کرد: «ما مشکلات بسیار زیادی داریم. اولین مشکل اوکراین است، در حالی که ما دیگر انتظار پیروزی سریع اوکراین بر روسیه را نداریم.» بورل تأکید کرد: «به احتمال زیاد کمک‌های امریکا به اوکراین کاهش خواهند یافت، بنابراین کشور‌های اروپایی که از تدابیر لازم برخوردار هستند، باید اراده سیاسی برای تداوم حمایت از اوکراین و جبران‌کردن کاهش کمک‌های امریکا را داشته باشند.» چندی قبل شبکه بلومبرگ ارزیابی کرد اتحادیه اروپا نخواهد توانست به وعده خود برای عرضه یک‌میلیون گلوله توپ در بازه زمانی یک ساله از مارس ۲۰۲۳ تا مارس ۲۰۲۴ به اوکراین عمل کند. به این ترتیب انتظار می‌رود با کاهش کمک‌های نظامی امریکا به اوکراین بار این امر بر دوش اروپایی‌ها بیفتد. در حالی که کشور‌های اروپایی با محدودیت‌های ساختاری در این زمینه مواجه هستند، گذشته از فشار افکار عمومی در اروپا، مهم‌ترین محدودیت قاره سبز در پر کردن خلأ احتمالی ایالات‌متحده در ادامه حمایت از اوکراین، ضعف صنایع دفاعی آن است.
موضع کی‌یف
به این ترتیب می‌توان گفت چشم‌انداز امیدبخشی برای اوکراین در زمینه پیروزی یا کسب دستاورد‌های مهم و سرنوشت‌ساز در جنگ با روسیه وجود ندارد. به رغم این مسائل و عدم‌تمایل آشکار غربی‌ها به تداوم کمک‌های نظامی و تسلیحاتی همچون گذشته، اما مقام‌های اوکراینی گفتگو‌های صلح با روسیه را رد می‌کنند. کی‌یف بار‌ها تأکید کرده است کمک متحدان غربی که از آغاز جنگ روسیه و اوکراین به طور مکرر تحویل تسلیحات به اوکراین را افزایش داده‌اند، نقش تعیین‌کننده‌ای برای ارتش این کشور ایفا می‌کند. در عین حال، مقامات اوکراین بر تحویل مقادیر بیشتر و انواع مدرن‌تر تجهیزات و مهمات اصرار دارند، در حالی که پس از وقوع عملیات طوفان‌الاقصی و جنگ غزه، زلنسکی بار‌ها ابراز نگرانی کرده است که به رغم وعده‌های متحدان، حمایت غرب از کی‌یف کاهش یابد. وی اعلام کرده است از زمان آغاز عملیات نظامی اسرائیل علیه حماس، گلوله‌های توپخانه کمتری دریافت کرده است. به نظر می‌رسد مسئله اوکراین جنگ طولانی روسیه و اوکراین اکنون با توجه به تحولات اساسی دیگری مانند جنگ حماس و رژیم‌صهیونیستی و التهاب شدید در غرب آسیا از یک سو و فقدان منابع نظامی در کشور‌های حامی کی‌یف از سوی دیگر، عملاً از اولویت کشور‌های اروپایی و تا حدی امریکا خارج شده است. این مسئله انتقاد شدید مقامات اوکراینی را به دنبال داشته است. آن‌ها به خوبی می‌دانند که بدون تداوم حمایت‌های همه‌جانبه و گسترده غرب قادر به پایداری حتی کوتاه‌مدت در مقابل روسیه نیستند. اذعان رئیس‌جمهور اوکراین به نقش حیاتی کمک‌های غرب و در رأس آن‌ها امریکا در تداوم جنگ اوکراین با روسیه و مجبورشدن کی‌یف به عقب‌نشینی از جبهه‌های جنگ در صورت قطع این کمک‌ها نشان می‌دهد غربی‌ها تا چه حد در تداوم جنگ خونین اوکراین که اکنون در بیست‌و‌دومین ماه خود است، نقش اساسی ایفا کرده‌اند.
جمع‌بندی
امریکا به عنوان سردمدار بلوک غرب و ناتو، حداکثر تلاش خود را برای تداوم گسترش دامنه جنگ اوکراین با هدف تضعیف هر چه بیشتر روسیه و وارد آوردن تلفات انسانی و تجهیزاتی به روس‌ها انجام داده است. مقامات ارشد امریکایی و ناتو بر این گمان هستند که پیروزی روسیه در جنگ اوکراین آن هم در مجاورت ناتو به بی‌اعتباری این سازمان نظامی و گسترش هر چه بیشتر نفوذ و قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی روسیه منجرخواهد شد و معادلات امنیتی و نظامی و سیاسی را در اروپا به ضرر غرب تغییر خواهد داد. در این راستا «ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو در جدیدترین موضع‌گیری خود در قبال جنگ اوکراین بر نقش اساسی آن در تعیین موازنه قدرت بین روسیه و امریکا تأکید کرده است. استولتنبرگ هشتم آذر گفت: تکمیل موفقیت‌آمیز عملیات نظامی روسیه ممکن است جایگاه واشینگتن در جهان را از بین ببرد. وی مدعی شد حمایت گسترده‌ای از جانب دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در ایالات‌متحده برای ادامه ارائه کمک به اوکراین وجود دارد، چراکه این امر به نفع امنیت ایالات‌متحده است. استولتنبرگ تصریح کرد: اگر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در اوکراین پیروز شود، ایالات‌متحده در موضعی خطرناک‌تر قرار خواهد گرفت. این اشاره‌ای نه فقط به مسکو بلکه به پکن نیز است که شما اگر از قدرت نظامی استفاده کنید، آنچه می‌خواهید، رقم خواهید زد و این به منزله تهدید و چالشی برای همه ماست.
