جوان آنلاین: کارشناس اقتصادی معتقد است حذف انحصار شرکت ملی نفت ایران در توسعه میادین نفت و گاز ایران برای متنوع کردن مبادی تولید نفت و گاز ایران و همچنین تنوع بخشیدن در روش‌های برداشت و ورود بخش خصوصی به بازار توسعه میادین نفت و گاز ایران موجب رشد و ثبات اقتصادی کشور خواهد شد. اجازه دادن به مشارکت بخش خصوصی در کل زنجیره تولید، رقابت‌پذیری را افزایش می‌دهد، منابع فروش را متنوع می‌کند، بهره‌وری، ظرفیت و درآمد را افزایش می‌دهد.
توسعه میادین نفت و گاز عامل مهمی در رونق و ثبات اقتصادی بسیاری از کشور‌های جهان است. در ایران، شرکت ملی نفت ایران (NIOC) مدت‌هاست انحصار توسعه میادین نفت و گاز را در اختیار دارد که به دسترسی محدود به بازار و کنترل قیمت‌های فروش منجر شده است.
ارسلان محمدی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با «جوان» با اشاره به اهمیت شکست انحصار شرکت ملی نفت در توسعه میادین نفت و گاز گفت: شرکت ملی نفت ایران تنها مجری اکتشاف، تولید و صادرات نفت در ایران بوده است، از همین رو در جهت حل معضل انحصار شرکت ملی نفت ایران، توسعه میادین مشترک گازی و نفتی علاوه بر شرکت ملی نفت، به شرکت‌های خصوصی با عقد قرارداد با وزارت نفت امکانپذیر خواهد بود. این موضوع انحصار شرکت ملی نفت در توسعه میادین را می‌شکند و دسترسی به بخش خصوصی در جهت توسعه بازار میادین نفت و گاز ایران را فراهم خواهد کرد.
وی در رابطه با مزایای شکست این انحصار اظهار کرد: یکی از مزایای کلیدی حذف انحصار استخراج نفت و گاز در ایران، افزایش رقابت‌پذیری در صنعت است. با معرفی بخش خصوصی، رقابت باعث بهره‌وری، نوآوری و پیشرفت‌های تکنولوژیکی خواهد شد و شرکت‌های خصوصی در افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها در صنایع مختلف این موضوع را ثابت کرده‌اند. این رقابت افزایش یافته، شرکت ملی نفت ایران را تشویق می‌کند عملیات خود را بهبود بخشد و از استفاده بهینه از منابع و پیشرفت‌های تکنولوژیکی در روش‌های استخراج اطمینان حاصل کند. محمدی ادامه داد: با اجازه دادن به مشارکت بخش خصوصی، ایران می‌تواند از بازار‌های صادراتی گسترده تری برای محصولات نفت و گاز خود استفاده کند. در حال حاضر، به دلیل دسترسی محدود به بازار که از سوی شرکت ملی نفت ایران کنترل می‌شود، ایران در تنوع بخشیدن به منابع فروش خود با چالش‌هایی مواجه است و بیش از حد به چند مشتری عمده متکی است. تنوع منابع فروش برای کاهش خطر نوسانات ناگهانی بازار، تنش‌های ژئوپلتیکی یا تغییر در الگو‌های مصرف انرژی جهانی ضروری است.
وی افزود: شرکت‌های خصوصی می‌توانند از شبکه‌ها و تخصص خود برای کشف بازار‌های جدید استفاده کنند و آسیب پذیری کشور را در برابر خطرات ژئوپلتیک و عدم‌اطمینان اقتصادی کاهش دهند. یکی دیگر از مزایای مهم معرفی مشارکت بخش خصوصی در صنعت نفت و گاز، ظرفیت افزایش بهره‌وری و ظرفیت است. شرکت ملی نفت ایران، به عنوان یک نهاد دولتی، اغلب از سوی فرایند‌های بوروکراتیک و کمبود منابع مالی محدود شده است. از سوی دیگر، شرکت‌های خصوصی می‌توانند به بازار‌های سرمایه دسترسی داشته باشند، در فناوری‌های پیشرفته سرمایه‌گذاری و روش‌های استخراج کارآمد را برای تسریع نرخ تولید پیاده‌سازی کنند. افزایش بهره‌وری و ظرفیت نه تنها باعث افزایش درآمد می‌شود، بلکه جایگاه ایران را در بازار جهانی انرژی تقویت می‌کند.
محمدی در پایان گفت: شکستن انحصار نه تنها به نفع صنعت انرژی ایران است بلکه به توسعه کلی اقتصاد کشور نیز کمک می‌کند. برای دولت ایران ضروری است که اصلاحاتی را انجام دهد که مشارکت بخش خصوصی را ممکن سازد و بازار نفت و گاز پرجنب و جوش و رقابتی ایجاد کند.
