از چندین دهه گذشته، شرکت فرانسوی اورانو (آروا سابق) اورانیوم را در نیجر استخراج میکند که از آن برای تولید میلههای سوخت برای ۵۶ نیروگاه هستهای فرانسه استفاده میشود. به نظر میرسد که پس از کودتای ۲۶ جولای (۴ مرداد)، نه تنها مشارکت نظامی دو کشور، بلکه همکاریهای اقتصادی نیز در خطر است. به خصوص که حکومت نظامی دستور ممنوعیت صادرات اورانیوم را نیز صادر کرد، اما نکته اینجاست که چگونگی اجرای آن نامشخص است.
سخنگوی این شرکت اخیراً به خبرگزاری فرانسه گفت: «بحران کنونی هیچ تأثیر کوتاه مدتی بر ظرفیتهای تحویل اورانو ندارد.» در همین مورد، هاما آمادو نخست وزیر سابق نیجر و رهبر مخالفان، نیز نگرانی ندارد. او به شبکه فوکس آفریکا گفت: «فکر نمیکنم مقامات جدید قراردادهای استخراج اورانیوم بین فرانسه و نیجر را لغو کرده باشند؛ بنابراین دولت فرانسه از چه میترسد. وقتی صحبت از منافع او در نیجر میشود؟»
در این گزارش آمده است که تولید اورانیوم نیجر کاملاً در دست فرانسه است. شرکت سومیر که از بزرگترین معدن اورانیوم در نیجر در حومه شهر آرلیت بهره برداری میکند، ۶۳ درصد متعلق به اکثریت گروه دولتی اورانو فرانسه است. ۳۷ درصد باقی مانده متعلق به شرکت دولتی نیجری سوپامین است. بیش از ۹۰ درصد صادرات اورانیوم نیجر از معدن سومیر در سال ۲۰۲۱ صورت گرفت.
فرانسه همچنین با دولت سرنگون شده محمد بازوم توافق کرد تا معدن بسته شده کومیناک را دوباره به بهره برداری برساند. تنها در ماه میسال جاری بود که شرکت اتمی فرانسوی اورانو قراردادهای جدیدی با دولت نیجر امضا کرد. همچنین، قرار است استخراج اورانیوم فرانسه در نیجر تا سال ۲۰۴۰ تمدید شود. از دیدگاه «سیدیک آبا» روزنامهنگار نیجری، کودتا باعث نخواهد شد که این تعهدات تغییر پیدا کند: «اورانیوم همچنان به فرانسه حمل میشود. این قرارداد به نیجر حق توقف تحویل را نمیدهد.» آبا به دویچه وله گفت که کودتاچیان هیچ تأثیری بر توافق تجاری شرکتها نداشتند. حکومت نظامی هیچ راهی برای توقف تحویل نفت ندارد.
تامین کنندگان اروپایی
بر اساس دادههای انجمن اروپایی انرژی اتمی موسوم به اوراتوم، فرانسه پارسال، حدود یک پنجم اورانیوم خود را از نیجر دریافت کرد. این نیز تقریباً با میانگین ارزش ده سال گذشته مطابقت دارد که در آن کشورهای آسیای مرکزی قزاقستان و ازبکستان به ویژه مقادیر قابل توجهی اورانیوم تحویل داده اند. «الکس واینز» از اندیشکده چتم هاوس میگوید از سال ۲۰۲۲، نیجر سومین تامین کننده بزرگ اورانیوم فرانسه بود، اما وابستگی پاریس از این هم بیشتر است: «فرانسه با کشورهایی مانند قزاقستان، استرالیا، نامیبیا تجارت میکند و از انها اورانیوم خود را تامین میکند.» از طرفی، بر اساس گزارش انجمن جهانی هسته ای، پارسال تنها پنج درصد اورانیوم فروخته شده در بازار جهانی متعلق به نیجر بود.
در چنین شرایطی، برخی تحلیلگران از افزایش قیمتها با اثرات گسترده در صورت رسیدن اورانیوم کمتر یا عدم رسیدن اورانیوم از نیجر به بازار جهانی ابراز نگرانی کرده اند. در این بین، سهم بزرگی که انرژی هستهای فرانسه در قیمت گذاری برق در سراسر اروپا دارد و درتابستان ۲۰۲۲ مشهود بود را نباید نادیده گرفت. اروپا امیدوار است به عنوان یک اقدام احتیاطی، تامین کنندگان جایگزین اورانیوم پیدا کند.
بر اساس گزارش ها، قزاقستان قبلاً اعلام کرده است که در صورت لزوم، اورانیوم بیشتری به اروپا ارسال میشود. اما تردیدها و نگرانیها در مورد خاموش شدن چراغها در اروپا به دلیل درگیری در نیجر را سخنگوی کمیسیون اروپا برطرف کرد: «شرکتهای تامین کننده در اتحادیه اروپا ذخایر کافی اورانیوم طبیعی برای کاهش خطرات کوتاهمدت عرضه داشتند. همچنین ذخایر کافی در بازار جهانی در میان مدت و بلند مدت برای پوشش نیازهای اتحادیه اروپا وجود دارد.»
منبع: دویچه وله