اختصاصی جوان آنلاین: حذف ارز ۴۲۰۰ یک نیاز و ضرورت لازم برای ساماندهی اقتصاد کشور بود که اگرچه تبعاتی برای دولت ومردم داشت، اما در نهایت با تصمیم دولت سیزدهم از سال گذشته اجرایی شد. این تصمیم آنقدری مهم و سرنوشت ساز بود که رئیس جمهور به نوعی اعتبار خود را به میان آورد.
بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران این تصمیم دولت را شجاعانه عنوان کردند و البته به تک نرخی شدن نرخ ارز امیدوار شدند، اما تصمیم برای پرداخت ارز دولتی این بار با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان آنها را غافلگیر کرد.
محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی این بار ارز نیمایی را برای واردات کالاهای اساسی تعیین کرد و گفت: حتما نرخ نیما را روی قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تثبیت خواهیم کرد و واردات تمام کالاهای اساسی و مواد اولیه و ماشینآلات را با این نرخ تامین خواهیم کرد.
او با تأکید براینکه سایر مصارف ارزی که حدود ۴۰ مورد است در بازار مبادله ارزی تامین خواهد شد، تصریح کرد: تلاش میکنیم این نرخ به بازار آزاد علامت بدهد. تمام نیازهای ارزی را در نیما و بازار مبادله ارزی تامین خواهیم کرد و بازار ارز آزاد را مستمرا کوچک خواهیم کرد و نرخ آن را به نرخ بازار مبادله ارزی نزدیک خواهیم کرد. این تصمیم فرزین همان زمان انتقادات برخی نمایندگان را در پی داشت و پای او را به مجلس باز کرد.
شیفت تامین ارز از تالار اول به دوم!
وزارت صمت در نامهای که امروز منتشر شده اعلام کرد که انواع چای به گروه کالایی ۲۲ (ارز از محل تالار دوم) منتقل شده است.
در این نامه آمده است: طبق نامه شماره ۶۹۷۹۳ مورخ ۱۷/۰۴/۱۴۰۲ معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی، انواع چای با ردیف تعرفههای ۰۹۰۲۴۰۱۰ و ۰۹۰۲۴۰۹۰ به گروه کالایی ۲۲ (ارز از محل تالار دوم) تغییر یافتند.
همچنین ارز نیمایی برای واردات گوشت قرمز حذف شد و انواع گوشت تازه یا سردکرده به گروه کالایی ۲۲ (ارز از محل تالار دوم) منتقل شدند.
در این نامه آمده است: واردات انواع گوشت قرمز با کدهای تعرفه ٠٢٠٤٣٠٠٠، ٠٢٠٤٤١٠٠، ٠٢٠٤٤٢٠٠، ٠٢٠٤٤٣٠٠، ۰۲۰۲۱۰۱۰، ۰۲۰۲۱۰۹۰، ۰۲۰۲۲۰۱۰، ۰۲۰۲۲۰۲۰، ۰۲۰۲۲۰۳۰، ۰۲۰۲۲۰۹۰، ۰۲۰۲۳۰۱۰، ۰۲۰۲۳۰۲۰، ۰۲۰۲۳۰۳۰ و ۰۲۰۲۳۰۹۰ از گروه کالایی ٢١ (ارز از محل تالار اول) خارج و به گروه کالایی ٢٢ (ارز از محل تالار دوم) تغییر کرد.
تالار اول نیما شامل کالاهای اساسی، دارو و مواد غذایی و ... هستند که بر اساس نرخ ۲۸،۵۰۰ تومان ارز به آنها تعلق میگیرد. در تالار دوم کالاهای غیر اساسی و در واقع مورد نیاز تولید کنندگان صنایع و ... است که تأمین ارز آنها بر اساس فروش حاصل از صادرات است.
البته بلافاصله بعد از انتشار این نامه وزارت صمت، قائم مقام وزیر جهادکشاورزی این مساله را تکذیب کرد و گفته: اخباری که در فضای مجازی پیرامون حذف ارز ۲۸۵۰۰ تومانی گوشت قرمز منتشر شده به جد تکذیب میشود و هیچ گونه تغییر گروه کالایی برای گوشت قرمز گوسفندی و گوساله وادراتی اتفاق نیفتاده و برعکس، دولت منابع بسیار خوبی از ارز ۲۸۵۰۰ تومانی را برای واردات گسترده گوشت، جهت تنظیم بازار اختصاص داده است و به طور هفتگی برنامه واردات گوشت گرم گوسفندی و گوشت گرم گوساله برای تنظیم بازار در حال انجام است.
ضرورت پرداخت یارانه مستقیم به جای غیرمستقیم
فرشاد پرویزیان، نایبرئیس انجمن اقتصاددانان ایران درخصوص حذف ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی از دو کالای اساسی و اثرات آن بر سایر کالاها به جوان آنلاین میگوید: به طور کلی ارز چند نرخی آفت یک اقتصاد است. اینکه به یک بخش یارانه بدهی و به بخش دیگر ندهی این مساله فقط رانت و فساد را بیشتر میکند؛ بنابراین از این منظر تک نرخی شدن ارز یک ضرورت در اقتصاد کشور است.
او در ادامه اظهار داشت: اینکه تصور کنیم حذف ارز نیمایی از واردات گوشت و چای تنها بر بازار این دو کالا اثرگذار است تصوری اشتباه است. طبیعی است که با حذف ارز یارانهای قیمت گوشت گران میشود و در این حالت تقاضا برای خرید مرغ افزایش مییابد که در این حالت طبیعتا شاهد گرانی مرغ خواهیم بود.
این اقتصاددان با اشاره به مشکلات تامین ارز برای کالاهای اساسی میگوید: بانک مرکزی تاکید دارد که حدود ۸۰ درصد از کالاهای اساسی با قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تامین میشود و از منظر بانک مرکزی در این شرایط سایر قیمتهای بازار رسمیتی ندارد. در این شرایط و با حذف ارز گوشت قرمز باید این سوال را از سیاستگذار پولی پرسید که پس تکلیف موضع گیری اش درباره بازار غیررسمی دلار چه میشود.
پرویزیان در ادامه اظهار داشت: پرداخت یارانه به کالاهای اساسی نه تنها سیاستی غلط برای جلوگیری از افزایش قیمت هاست بلکه باعث هدررفت منابع نیز میشود؛ بنابراین راهکار دولت برای حمایت از اقشار آُسیب پذیر پرداخت یارانه مستقیم است.
توسعه طرح کالابرگ الکترونیک
این اظهارات در شرایطی است که در حال حاضر دولت سیاست طرح کالابرگ الکترونیک را به جد پیگیری میکند. به تازگی نیز قیمت ۱۱ کالای اساسی برای عرضه در طرح کالابرگ الکترونیک اعلام شده و قرار است این قیمتها تا پایان امسال ثابت و بدون تغییر باقی بماند.
طرح کالابرگ الکترونیک برای سه دهک اول اجرایی شده است و قرار است به زودی برای همه یارانه بگیران اجرایی شود.
در طرح جدید دولت برای تشویق ۱۲۰ هزار تومانی یارانه بگیران، چنانچه مردم ۵۰ درصد یارانه ۴۰۰ هزار تومانی خود را برای خرید ۱۱ کالای اساسی در این طرح اختصاص دهند، ماهانه به ازای هر نفر ۱۲۰ هزار تومان یارانه تشویقی به حساب آنها واریز میشود.