فاز ۱۱ پارس‌جنوبی تنها فاز توسعه نیافته این میدان مشترک گازی است که با وجود مرزی‌بودن، توسعه آن طی دو دهه گذشته بار‌ها توسط شرکت‌های ایرانی و خارجی با تعویق مواجه شده است. در آخرین پرده تأخیر‌ها در توسعه این فاز مهم پارس‌جنوبی، تیرماه ۹۶ قرارداد طرح توسعه فاز ۱۱ به ارزش ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار با حضور بیژن زنگنه، وزیر وقت نفت، میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های توتال فرانسه، شرکت ملی نفت چین (CNPC) و شرکت پتروپارس به امضا رسید.
طبق زمان‌بندی اولیه، قرار بود ۴۰ ماه بعد از امضای قرارداد، تولید گاز از میدان فاز ۱۱ پارس‌جنوبی آغاز شود. در صورت اجرایی شدن این قرارداد و عدم بدعهدی توتال و CNPC، باید پاییز ۱۳۹۹ شاهد آغاز تولید گاز از فاز ۱۱ پارس‌جنوبی می‌بودیم. اما این قرارداد اجرایی نشد و با بیش از دو سال معطل ماندن توسط این دو شرکت فرانسوی و چینی، در نهایت فاز ۱۱ برای توسعه به دست متخصصان داخلی سپرده شد.
در دولت سیزدهم با تمرکز بر تولیدی شدن این فاز، اقداماتی همچون جابه‌جایی سکوی دریایی از فاز ۱۲ پارس‌جنوبی و انتقال آن به محل فاز ۱۱ پارس‌جنوبی و حفاری چاه‌های تولیدی در این فاز صورت گرفت. قرار بود در زمستان ۱۴۰۱ شاهد آغاز تولید زودهنگام گاز از این فاز به میزان ۱۱ میلیون مترمکعب در روز باشیم، اما این مهم به اوایل سال ۱۴۰۲ موکول شد.
به گفته مقامات، بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس‌جنوبی با استفاده از سکوی اول انتقال یافته از فاز ۱۲ به زودی شروع می‌شود و چیزی در حدود حداقل روزانه ۱۵ میلیون متر مکعب ظرفیت تولید گاز کشور را اضافه می‌کند. پیش‌بینی می‌شود بهره‌برداری از این فاز ۱۰ هزار بشکه نیز به میعانات گازی کشور اضافه کند.
حسن مرادی، استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که پارس جنوبی به منظور استحصال گاز در کشور مورد توجه قرار دارد، تصریح کرد: «تلاش کرده‌ایم از طریق فاز‌های مختلف این پروژه به مثبت کردن بالانس بهره‌برداری خود بپردازیم. بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس‌جنوبی فراز و فرود‌های زیادی را تجربه کرد و پیمانکاران خارجی به کار گرفته شدند تا به نتیجه مورد نظر برسیم. به دلایل مختلف همکاری با این پیمانکاران نتیجه بخش نبود، تا اینکه نهایتاً یک پیمانکار داخلی توانست این کار را انجام دهد.»
وی در ادامه گفت: «ما تا زمانیکه به توان داخلی اتکا نکردیم، نتوانستیم فاز ۱۱ را به سرانجام برسانیم. حالا با استفاده از دانش فنی و مهندسی داخلی در آستانه بهره‌برداری از این فاز قرار گرفته‌ایم. با بهره‌برداری از این فاز، آخرین فاز از پارس‌جنوبی به بهره‌برداری می‌رسد و کشور از مزیت‌های آن بهره‌مند می‌شود.»
این استاد حقوق انرژی دانشگاه گفت: «ما روابط خوبی با کشور قطر داریم و بهره‌برداری از این فاز مشکلی در روابط ما با این کشور به وجود نمی‌آورد. فاز ۱۱ در مرزی‌ترین لایه ما با قطر قرار دارد و به لحاظ افزایش برداشت و جلوگیری از مهاجرت گاز به سمت کشور مقابل اهمیت دارد.»
وی در ادامه گفت: «بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس‌جنوبی به ما کمک می‌کند تا حد زیادی کسری گاز خود را در فصول سرد سال برطرف کنیم و به همین دلیل برایمان منفعت بالایی دارد. افزایش تولید گاز همچنین زمینه‌ای فراهم می‌کند که به تعهدات گازی خود به همسایگان عمل کنیم و از این نظر هم برایمان مزیت محسوب می‌شود.»
مرادی گفت: «ابتکاری که در فاز ۱۱ پارس‌جنوبی در زمینه استفاده از سکوی موجود در فاز ۱۲ به اجرا گذاشته‌ایم، قابل تقدیر است و نشان دهنده توان فنی و مهندسی بالای ماست. استفاده از این سکو علاوه بر اینکه حدود سه سال برداشت از این فاز را جلو انداخت، حدود ۲۵۰ الی ۳۰۰ میلیون دلار هم برایمان صرفه‌جویی ایجاد می‌کند.»
وی در پایان تأکید کرد: با توجه به تمامی آنچه در بالا گفته شد، می‌توان این طور جمع‌بندی کرد که استفاده از دانش فنی و مهندسی متخصصان داخلی و اعتماد به آن‌ها همواره می‌تواند برایمان سودآور باشد. ما تجربیات بالایی به لحاظ مدیریتی و فنی از فاز‌های دیگر پارس جنوبی کسب کرده ایم که در بهره برداری از فاز ۱۱ به کمک مان آمد.
