سرويس اقتصادی جوان آنلاين: سامانه سهمیهبندی کالاهای اساسی از جمله گوشت و مرغ، برای تأمین کالاهای اساسی از طریق کالابرگ الکترونیک توسط بانک مرکزی و با بهرهگیری از کارت بانکی و کدملی آماده شده، اما اجرای آن در انتظار تصمیمات وزارت صنعت و تجارت است.
افزایش قیمت کالاها در سالجاری و بحرانی شدن قیمتها و از آن فراتر، نایاب شدن برخی اقلام، نمایندگان مجلس را مجاب کرد برای پایان دادن به این وضعیت و کمک به تأمین معیشت قشرهای کمدرآمد، طرح توزیع کالابرگ را در بررسی بودجه سال ۹۸ مطرح کرده و آن را به سرانجام برسانند.
براساس قانون بودجه امسال، قرار شد دولت با اختصاص ۱۴ میلیارد دلار برای تأمین کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی و نهادههای کشاورزی و دامی مانند کنجاله سویا، جو و... با نرخ ارز ترجیحی اقدام کند یا این میزان را با نرخ ارز نیمایی و مابهالتفاوت آن را برای معیشت مردم و حمایت از تولید تخصیص دهد و از کالابرگ الکترونیکی برای تأمین کالاهای اساسی موردنیاز مردم با نرخ ارز ترجیحی یا پرداخت نقدی استفاده کند.
برخی از کارشناسان اقتصادی با این استدلال که در شرایط کنونی استفاده از کالابرگهای الکترونیکی بهترین راه ممکن برای فرار از تلاطمهای هر روزه و گاه هر ساعته بازار است، از نبود زیرساختهای این طرح سخن میگویند و تجربه سهمیهبندی بنزین در سالهای گذشته و مشکلات اجرای آن را گوشزد میکنند و برخی دیگر طرح کوپن الکترونیکی را تصمیمی رو به عقب میدانند که با توجه به تغییراتی که در ساختار اقتصاد ایران در سالهای اخیر ایجاد شده ناموفق و نتیجه اجرایی آن را جز دولتیتر شدن اقتصاد نمیدانند.
در هر صورت و با تصویب مجلس برای تهیه کالابرگ الکترونیکی توسط دولت، این بار باز هم کوپنها در مرکز توجه مردم قرار میگیرد. کالابرگهای الکترونیکی کالاکارت نامیده شده تا نشان از پیشرفت تکنولوژیکی شکل توزیع کالا باشند.
به گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در گفتوگویی تلویزیونی در ماههای گذشته با اشاره به سیاست مجلس در زمینه تخصیص ۱۴میلیارد دلار ارز با نرخ ترجیحی، برای تأمین کالاهای اساسی از طریق کالابرگ الکترونیکی، از ایجاد سیستم سهمیه و نظارت بر تخصیص کالاهای اساسی با نرخ تعیین شده با استفاده از کارت بانکی خبر داد و اعلام کرد که در گام نخست، این سامانه برای گوشت توسط متخصصان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران آماده شده است.
بر همین اساس با توجه به لزوم نظارت بر عرضه و درخواست وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ارائه راهکار از طرف بانک مرکزی به منظور بهرهگیری از زیرساخت شبکه پرداخت کارتی جهت توزیع عادلانه کالاهای اساسی از جمله گوشت، فرآیند رفاهی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری شرکت خدمات انفورماتیک، توسن و شرکتهای پرداخت الکترونیک، بازنویسی و با بهرهگیری از زیرساخت ارزش افزوده سامانه شتاب (سامانه مانا) عملیاتی شد تا هر نوع سهمیهای بر اساس کدملی شهروندان کنترل شود.
اجرای طرح سهمیهبندی گوشت و مرغ به صورت آزمایشی در تهران و البرز
براساس این گزارش، سیستم رفاهی بانک مرکزی با برگزاری جلساتی به منظور ایجاد راهکاری اجرایی و امن نهایی شده و اطلاعات تمامی سرپرستهای خانوار در استانهای تهران و البرز، به روزرسانی شده و این افراد میتوانند با بهرهگیری از کارت بانکی و ارائه کدملی از سهمیه اختصاص داده شده برای خرید گوشت که به عنوان اولین کالا در این سامانه اجرایی شده است، استفاده کنند.
در واقع افراد واجد شرایط اخذ سهمیه گوشت، با مراجعه به یکی از فروشگاههای مجاز و با استفاده از یکی از کارتهای بانکی معتبر متعلق به خود، اقدام به ارسال تراکنش ویژه بررسی سهمیه گوشت روی پایانه فروش فروشگاه مربوطه میکنند و در صورتی که به کدملی فرد موردنظر سهمیه تعلق گرفته باشد، امکان دریافت گوشت سهمیهای وجود خواهد داشت.
کارتخوان واحدهای عرضهکننده کالای اساسی بهروزرسانی شد
این طرح که فرآیندهایی مثل پروژه سوخت و کارتسوخت بانکی سنگینتر بوده با همکاری شرکتهای ذیربط به صورت آزمایشی در استانهای تهران و البرز اجرا خواهد شد که در همین راستا ۳ هزار نقطه اعلام شده برای فروش گوشت بهعنوان اولین کالای سامانه سهمیهبندی کالاهای اساسی در نظر گرفته شده و تمامی کارتخوانهای فعال در واحدهای عرضهکننده گوشت و کالاهای اساسی بهروزرسانی شده است. این سامانه به منظور اجرای فرآیند سهمیهبندی با هدف حذف کوپن کاغذی، کارتی و الکترونیک انجام میشود که سهولت استفاده برای شهروندان و کاهش صفوف خرید را به دنبال دارد.
سامانه سهمیهبندی مورد استفاده برای تمامی کالاهای اساسی
لازم به ذکر است زیرساخت ایجاد شده توسط بانک مرکزی قابل استفاده برای سایر کالاهای اساسی نیز خواهد بود و این سامانه از سامانههای سبد کالا و مانا به صورت ترکیبی بهره میگیرد. همچنین سهمیه کالاهای اساسی از جمله گوشت براساس اعلام وزارت رفاه و سازمان هدفمندی برای سرپرستان خانوارها تعریف میشوند.
بانک مرکزی معطل تصمیمات وزارت صمت!
در حال حاضر این سامانه توسط بانک مرکزی آماده است و آزمایشهای اولیه آن نیز با موفقیت به اتمام رسیده، اما هنوز این سامانه در فروشگاههای عرضهکننده کالاهای اساسی و در فاز نخست گوشت اجرایی نشده است. براساس شنیدهها از منابع آگاه، مسئولان وزارت صمت تاریخ معینی برای عملیاتی شدن طرح ندارند و این احتمال وجود دارد که طرح سهمیهبندی با کارت بانکی را که میتواند تقلب را از بین ببرد و شفافیت و سرعت در دریافت کالاهای اساسی توسط مردم را به ارمغان بیاورد، به ماههای آتی موکول شده است.
در همین راستا، با توجه به ضرورت نظارت دقیق بر عرضه کالاهای اساسی و جلوگیری از ایجاد صفوف طولانی، ارائه قیمتهای غیرمنطقی، اجاره کارت ملی به منظور دریافت گوشت نیاز است تا طرح سهمیهبندی برای نظارت دقیق و ایجاد شفافیت در بخش عرضه و تقاضا وارد فاز عملیاتی شود.